wd wp Пошук:
    ⬜

    Віцебская вобласць

    Віцебская вобласць — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка Рэспубліцы Беларусь. Размешчана на поўначы краіны ў сярэднім цячэнні Заходняй Дзвіны і вярхоўях Дняпра. На ўсходзе мяжуе са Смаленскай, на поўначы — з Пскоўскай абласцямі Расійскай Федэрацыі, на паўночным захадзе — з Латвіяй, на захадзе — з Літвой і Гродзенскай вобласцю, на поўдні — з Мінскай і Магілёўскай абласцямі. Адміністрацыйны цэнтр — горад Віцебск.

    Гісторыя

    Віцебская вобласць БССР у студзені 1940 года
    Віцебская вобласць БССР у 1946—1954 гадах

    Віцебская вобласць утворана 15 студзеня 1938 г. У 1944 г. заходняя частка вобласці была далучана да Полацкай вобласці, у 1954 г. яна была зноў далучана да Віцебскай вобласці. У 1960 г. да Віцебскай вобласці адыйшла паўночная частка Маладзечaнскай вобласці з гарадамі Браслаў і Паставы, у 1961 г. — Бягомльскі раён Мінскай вобласці (пазней далучаны да Докшыцкага). Падзяляецца на 21 раён.

    У 1984 г. на тэрыторыі вобласці знаходзілася 19 гарадоў, 24 гарадскія пасёлкі, 2 рабочыя пасёлкі.

    У 1995 г. у вобласці налічвалася 20 гарадоў, у т.л. 5 абласнога падпарадкавання, 9 гарадскіх пасёлкаў, 225 сельсаветаў, 2194 сельскіх населеных пунктаў.

    У 2013 годзе Орша і Полацк былі пазбаўлены статусу гарадоў абласнога падпарадкавання і былі аб’яднаны з раёнамі.

    Геральдыка

    Асноўны артыкул: Герб Віцебскай вобласці Асноўны артыкул: Сцяг Віцебскай вобласці 2 чэрвеня 2009 года Віцебская вобласць, апошняй з рэгіёнаў Беларусі, атрымала свой герб і сцяг. За аснову сучаснага герба аблвыканкам узяў герб Віцебскай губерні 1856 года. На гербе адлюстраваны коннік, які ўздымае меч над галавой і трымае ў руцэ круглы тарк, чырвонае сядло на срэбраным кані накрытае залатым каўром. Тарк узвенчаны імператарскай каронай з залатымі дубовымі лістамі. Прыняцце спрадвечнага, хоць і змененага пад час існавання Расійскай імперыі герба, ёсць данінай памяці мужным войнам, што загінулі за родную зямлю.

    Рэльеф і гідраграфія

    Карта

    Для рэльефа Віцебшчыны характэрна чаргаванне ўзвышшаў і нізін. Амаль уся тэрыторыя Віцебскай вобласці размешчана ў межах Беларускага Паазер’я. На поўдні знаходзяцца Чашніцкая раўніна і Верхнебярэзінская нізіна. На ўсходзе — Лучоская нізіна. На паўночным усходзе — Суражская нізіна. У цэнтральнай частцы і на захадзе распрасціраецца Полацкая нізіна, якая займае амаль палавіну тэрыторыі. Чвэрць тэрыторыі вобласці займаюць ўзвышшы і грады:

    Вобласць займае першае месца ў Беларусі па шчыльнасці рачной сеткі, па колькасці і агульнай плошчы азёр. Рэкі, якія цякуць па тэрыторыі Віцебскай вобласці, адносяцца да басейна Заходняй Дзвіны (займаюць 80 % плошчы), а таксама Дняпра, Нёмана, Ловаці. Найбольшыя з рэк — Заходняя Дзвіна з прытокамі Усвяча, Обаль, Палата, Дрыса, Каспля, Лучоса, Ула, Ушача, Дзісна, таксама суднаходны Дняпро. На тэрыторыі вобласці бяруць пачатак прытокі Дняпра — Бярэзіна і Друць. У вобласці больш за 2,8 тыс. азёр. Найбольшыя па плошчы Асвейскае возера, Лукомскае возера, а таксама Дрысвяты, Дрывяты, Нешчарда, Снуды, Езярышча, Струста, Абстэрна, Сосна, Добрына і інш.

    Клімат

    Клімат у вобласці ўмерана кантынентальны, зіма адносна працяглая і марозная, лета халаднаватае і вільготнае. У студзені сярэдняя тэмпература паветра складае ад −6,5 °C на захадзе да −8,5 °C на ўсходзе. У ліпені каля +17 — +18 °C. За год на раўнінах выпадае 600 мм ападкаў, на ўзвышшах — да 750 мм. Каля 70 % ападкаў выпадае ў цёплую пару года. Вегетацыйны перыяд доўжыцца 180—190 сутак.

    Прырода

    У складзе сельскагаспадарчых зямель пераважаюць дзярнова-падзолістыя глебы (сугліністыя і супясчаныя), а таксама дзярновыя забалочаныя, дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы і тарфяна-балотныя глебы; характэрна мазаічнасць і завалуненасць глебаў.

    Больш за трэцюю частку тэрыторыі вобласці пакрываюць лясы, у Полацкім і Расонскім раёнах лясістасць перавышае 50 %. Галоўныя лесаўтваральныя пароды — хвоя звычайная і елка еўрапейская, характэрны таксама бяроза павіслая, вольха шэрая, асіна. Пад балотамі знаходзіцца каля 6 % тэрыторыі. Балоты верхавога і нізіннага тыпу, у значнай ступені асушаныя.

    На тэрыторыі вобласці знаходзіцца нацыянальны парк Браслаўскія азёры, Бярэзінскі біясферны запаведнік (часткова).

    Насельніцтва

    Нараджальнасць па раёнах вобласці

    Для Віцебскай вобласці характэрна змяншэнне колькасці насельніцтва:

    1995 — 1438,8 тыс. 2003 — 1334,5 тыс. 2007 — 1273,3 тыс. 2009 — 1230,8 тыс.[1]. 2011 — 1217,1 тыс.[2]. Гарадское насельніцтва складае 73 %, сельскае — 27 % (2009). Жаночае насельніцтва складае 53,7 %, мужчынскае — 46,3 % (2009).

    Да працаздольнага насельніцтва адносіцца 780938 жыхароў вобласці ці 61,7 % (2009).

    Найбуйнейшыя гарады (2011): Віцебск (362,6 тыс. чал.), Орша (132,3), Наваполацк (105,1), Полацк (83,8).

    Нацыянальны склад насельніцтва (1999): 1. беларусы — 82,0 %, 2. рускія — 13,6 %, 3. украінцы — 1,6 %, 4. палякі — 1,5 %.

    Гаспадарка

    У гаспадарчым комплексе важнае месца займае прамысловасць. Віцебская вобласць спецыялізуецца на вытворчасці прадукцыі нафтаперапрацоўчай (ААТ Нафтан), машынабудаўнічай, хімічнай, дрэваапрацоўчай, лёгкай, харчовай галін. У Новалукомлі працуе самая магутная на Беларусі Лукомская ДРЭС.

    На Віцебшчыне вырошчавюцца збожжавыя (ячмень, жыта), кармавыя культуры, важнае значэнне мае лён, бульба. Жывёлагадоўля мае малочна-мясны кірунак.

    У структуры перавозак важнейшае месца займаюць чыгуначны і аўтамабільны, а таксама трубаправодны транспарт.

    Адміністрацыя

    Старшыня аблвыканкама — Мікалай Мікалаевіч Шарснёў.

    Сродкі масавай інфармацыі

    Гл. таксама

    Зноскі

    1. ↑ Афіцыйныя дадзеныя Нацыянальнага статыстычнага камітэта РБ на 14-10-2009
    2. ↑ Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь: Сацыяльна-эканамічны стан Рэспублікі Беларусь у студзені-жніўні 2011 г., раздзел VIII

    Спасылкі

    Літаратура

    Тэмы гэтай старонкі (4):
    Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
    Віцебская вобласць
    З’явіліся ў 1938 годзе