wd wp Пошук:
    ⬜

    Насельніцтва Беларусі

    Дынаміка насельніцтва з 1960 года.

    Беларусь — монанацыянальная дзяржава (паводле вызначэння ААН). У ёй акрамя беларусаў пражываюць рускія, яўрэі, украінцы, палякі, літоўцы, армяне, азербайджанцы і іншыя народы. На працягу беларускай гісторыі склалася так, што асноўным насельніцтвам гарадоў былі яўрэі, а сельскай мясцовасці — ліцвіны (беларусы). У цяперашні час у гарадах і сёлах пярэсты этнічны склад, хоць большасць насельніцтва (каля 80%) належыць да тытульнай нацыі.

    Колькасць

    Гарадское і сельскае насельніцтва, 1939—2012 гадоў:
         сяляне     гарадскія

    Паводле перапісу 14—24 кастрычніка 2009 года, Беларусь мела 9504 тысячы жыхароў. За 10 гадоў ад перапісу 1999 года колькасць насельніцтва паменшылася на 541 тысячу (-5,4 %). Пры гэтым доля сельскага насельніцтва скарацілася на 644 тысячы (-21 %)[1]. Колькасць насельніцтва на 1 жніўня 2012 года склала 9457,1 тысяч чалавек і ў параўнанні з пачаткам года скарацілася на 8,1 тысяч чалавек[2]. Пасля было запавольванне, невялікі рост колькасці насельніцтва (2014-2017), а затым зноў аднавілася падзенне.

    Колькасць насельніцтва (на пачатак года, тыс. чалавек):[3]

    Нацыянальны склад

    У часе перапісу 2009 года 84% (+3% з перапісу 1999 г.) жыхароў краіны аднеслі сябе да карэннага народу — беларусаў, 8% — да рускіх (менш на траціну), 3% — да палякаў, каля 2% — да ўкраінцаў (менш на траціну), 0,1% — да яўрэяў (менш у 2,2 разы)[5]. Паводле перапісу насельніцтва ў лютым 1999 года ў Беларусі пражывалі прадстаўнікі больш за 130 нацый і нацыянальнасцей. Сярод іх найболей прадстаўленымі этнічнымі групамі з’яўляліся беларусы (8158,9 тысяч), рускія (1141,7 тысяч), палякі (395,7 тысяч), украінцы (237 тысяч), яўрэі (27,8 тысяч), армяне (10,2 тысяч), азербайджанцы (10,1 тысяч), у меншай ступені — літоўцы (6,4 тысяч) і грузіны (3 тысяч).

    Размяшчэнне

    Змена колькасці насельніцтва па адміністрацыйных адзінках паміж перапісамі 1999 і 2009 гадоў.

    Па звестках за студзень — верасень 2008 года ў Мінску колькасць насельніцтва павялічылася з 1803,9 тысяч да 1819,5 тысяч. У астатніх рэгіёнах краіны колькасць жыхароў паменшылася. У Гомельскай вобласці на 1 кастрычніка налічвалася 1465,7 тысяч чалавек, у Мінскай — 1 458,5 тысяч, Брэсцкай — 1 435 тысяч, Віцебскай — 1267,3 тысяч, Магілёўскай — 1125,1 тысяч, Гродзенскай — 1 104,5 тысяч жыхароў[6].

    За 2008 год у Мінску колькасць насельніцтва павялічылася з 1814,8 тысяч да 1828,9 тысяч. У астатніх рэгіёнах краіны колькасць жыхароў паменшылася. У Гомельскай вобласці на 1 студзеня 2009 года налічвалася 1464,5 тысяч чалавек, у Мінскай — 1453,9 тысяч, Брэсцкай — 1433 тысяч, Віцебскай — 1265,2 тысяч, Магілёўскай — 1123,1 тысяч, Гродзенскай — 1102,8 тысяч.

    На 1 мая 2009 года ў параўнанні з адпаведнай датай мінулага года колькасць насельніцтва павялічылася толькі ў Мінску — з 1817,5 тысяч чалавек да 1840,1 тысяч. У астатніх рэгіёнах рэспублікі колькасць жыхароў паменшылася. У выніку на 1 мая ў Гомельскай вобласці налічвалася 1462,6 тысяч чалавек, у Мінскай — 1448,4 тысяч, у Брэсцкай — 1430,8 тысяч, у Віцебскай — 1262,1 тысяч, у Магілёўскай — 1120,4 тысяч, у Гродзенскай — 1100,1 тысяч.

    Нарадзілася/Памерла

    Смяротнасць, 1950—2011 гады.
    Сярэдняя працягласць жыцця пры нараджэнні ў Беларусі (2018).

    У 2006 годзе ў краіне нарадзілася 95743 чалавекі (106% да 2005), каэфіцыент нараджальнасці 9,8 чалавека на 1000 насельніцтва (у 2005 — 9,2). Памерлі ў 2006 годзе 138 944 чалавекі (98% да 2005), каэфіцыент смяротнасці склаў 14,3 на 1000 (у 2005 — 14,5).[7] За 2008 год нарадзілася 107910 дзяцей, што на 4485 больш у параўнанні з 2007 годам; памерлі 134 394 чалавекі (на 1539 чалавек больш).

    Самагубства

    Узровень самагубстваў — гэта колькасць суіцыдаў на 100 000 насельніцтва, згодна з статыстыкай Сусветнай арганізацыі аховы здароўя за 2007 год, па ўсіх краінах, дзе гэтыя звесткі былі даступныя, Беларусь заняла першае месца[8]. Навукоўцы тлумачаць гэты ўзлёт ростам спажывання алкаголю, суб’ектыўным адчуваннем адсутнасці жыццёвых перспектываў, дэпрэсіўным асяроддзем, нізкімі выдаткамі на культуру, а таксама тыпам культурнай традыцыі. Сацыёлагі з Інстытута Гэлапа (Gallup Polls) у сваёй нядаўняй публікацыі паказалі сувязь колькасці самагубстваў з рэлігійнасцю грамадства. Сусветныя сацыялягічныя даследаванні Інстытута з 2005 да 2006 года выявілі, што рэлігійныя краіны маюць ніжэйшыя паказнікі самагубстваў.[9] Вядома, адной рэлігійнасцю справа не тлумачыцца. Так, узровень самагубстваў у Беларусі вышэйшы, чым у менш рэлігійных і больш заможных суседніх Эстоніі, Латвіі, Чэхіі ці нават Расіі. Хоць мусіла б быць наадварот. Тут першасную ролю адыгрывае суб’ектыўнае адчуванне жыццёвай бесперспектыўнасці, сама сутнасць сістэмы кантролю над чалавекам, збудаванай у краіне.[10]

    Першая пяцёрка краінаў
    КраінаУзровень самагубстваўРэлігійнасць
    Беларусь36,8035
    Расія36,1528
    Казахстан29,9543
    Венгрыя28,4536
    Славенія25,9041

    У 2008 годзе было зафіксавана 2800 самазабойстваў па краіне[11]. Што прыкладна на 700 менш, чым у папярэднім годзе. Паводле звестак Сусветнай арганізацыі аховы здароўя, на адно самазабойства прыпадае 8—9 спробаў суіцыду. І такіх спробаў у Беларусі, як паведамляюць спецыялісты Рэспубліканскага навукова-практычнага цэнтру псіхічнага здароўя, у 2008 годзе было зарэгістравана 6729, што на 50,6% больш, чым у 2007 годзе[12].

    Шлюбнасць

    У 1950 годзе на 1000 чалавек налічвалася 9,6 шлюбаў і толькі 0,2 развода. У 1970 — 9,3 і 1,9. У 1980 — 10,1 і 3,2. У 1990 — 9,7 і 3,4. У 2000 — 6,2 і 4,3. У 2008 — 8 і 3,8. У 2008 годзе ў параўнанні з 2007-м колькасць зарэгістраваных шлюбаў скарацілася на 14,6% да 77201, колькасць разводаў павялічылася на 1,5% да 36679.

    Паводле перапісу 2009 года абсалютная большасць мужчын і жанчын ва ўзросце ад 15 гадоў знаходзілася ў шлюбе. Пры гэтым за 10 гадоў паміж перапісамі 1999 і 2009 гадоў долі мужчын і жанчын у шлюбе знізіліся з 66% да 62% і з 56% да 52% адпаведна. Доля улічаных шлюбаў зменшылася з 95% да 92%. На 2009 год каля 10% жанчын (436 тысяч) знаходзіліся ў разводзе[13], праз рост смяротнасці мужоў у працаздольным узросце да 18% (звыш 810 тысяч) узрасла доля ўдоваў[1].

    Міграцыя

    Перасяленцаў на тысячу жыхароў, 1950—2011 гады.:
         прыток     адток

    У краіну ў 2008 годзе прыбылі 17413 чалавек, з’ехалі — 9268. Міграцыйны прырост склаў 8145 чалавек. У студзені — красавіку 2009 года міграцыйны прырост склаў 6385 чалавек, выехалі 2250. Міграцыйны прырост за чатыры месяцы склаў 4135 чалавек.

    У 2012 годзе ў краіну прыбылі 18040 чалавек (у 2011-м — 17510) і выбылі 8712 чалавек (у 2011-м — 7610). Прыток перасяленцаў у 2012 годзе ў параўнанні з 2011-м знізіўся на 5,8% да 9328 чалавек. Колькасць жыхароў, якія выехалі з краіны на заробкі, павялічылася з 5522 чалавек у 2011 годзе да 6534 чалавек у 2012 годзе (на 15,5%). Большасць выехала ў Расію (5369), таксама ў ЗША (452), Польшчу (341), Германію (225). Выдача дазволаў на пастаяннае пражыванне ў краіне знізілася з 13537 у 2011 годзе да 12066 у 2012 годзе (на 10%). Большасць дазволаў на пастаяннае пражыванне атрымалі грамадзяне Расіі (7670) і Украіны (1641). Выдача дазволаў на часовае пражыванне вырасла з 40722 у 2011 годзе да 46787 у 2012 годзе. Колькасць працоўных перасяленцаў, якія прыехалі ў Беларусь на аснове падпісаных дамоваў у 2012 годзе, склала 8781 чалавек (у 2011-м — 8434). Большасць з іх — рабочыя (4594) і кваліфікаваныя работнікі, спецыялісты (2425). Асноўныя краіны паходжання працоўных перасяленцаў у Беларусь у 2012 годзе — Украіна (2854), Кітай (1257), Літва (904), Узбекістан (646), Турцыя (544), Малдова (491)[14].

    Узрост

    Паводле перапісу 2009 года ў Беларусі налічвалася 5853 тысяч жыхароў працаздольнага ўзросту, што амаль на 2% больш (+ звыш 100 тыс) параўнальна з перапісам 1999 года. Іх доля ўзрасла з 57,3% да 61,6%. За 10 год паміж перапісамі 1999 і 2009 гадоў доля насельніцтва ва ўзросце да 16 гадоў знізілася з 21,2% да 15,9%. Колькасць дзяцей праз падзенне нараджальнасці зменшылася на 620 тысяч (амаль на 30%). Доля жыхароў ва ўзросце звыш працаздольнага (мужчыны — 60, жанчыны — 55) узрасла з 21,5% да 22,5%[5].

    У Беларусі, па звестках на 1 красавіка 2009 года, 100-гадовую ўзроставую мяжу перасягнулі 648 жыхароў. Сярод рэгіёнаў рэспублікі больш за ўсё доўгажыхароў налічвалася ў Гродзенскай вобласці (150 чалавек ва ўзросце старэй 100 гадоў), на другім месцы — Мінская вобласць (114), на трэцім — Брэсцкая (102). Пры гэтым сярод беларускіх доўгажыхароў жанчын амаль у 7 разоў больш, чым мужчын. А ва ўзроставай групе старэй за 110 гадоў няма ніводнага прадстаўніка моцнага пола.[15]

    Гарады

    Паводле перапісу 2009 года, у гарадах пражывала 7027,1 тысяч чалавек, што на 65,6 тысяч чалавек больш, чым у перапіс 1999 года. Доля гараджан у агульнай колькасці насельніцтва ўзрасла з 69,3% да 73,9%. У 2009 годзе ў Беларусі было 112 гарадоў. Амаль 2/3 з іх — з колькасцю насельніцтва менш за 20 тысяч чалавек. У 12 гарадах налічвалася звыш 100 тысяч жыхароў. За 10 гадоў з іх ліку выбылі Ліда (Гродзенская вобласць) і Наваполацк (Полацкі раён, Віцебская вобласць).

    З 1999 па 2009 год больш як на 10% колькасць насельніцтва павялічылася ў такіх гарадах, як Фаніпаль (Дзяржынскі раён, Мінская вобласць), Нароўля (Гомельская вобласць) і Лагойск (Мінская вобласць). Рост насельніцтва звыш 5% склаў у наступных гарадах Мінск (9%; +156 тысяч, з іх 2/3 жанчыны), Заслаўе (Мінскі раён), Гродна, Брэст (8%), Чачэрск (Гомельская вобласць), Смалявічы (Мінская вобласць), Жлобін (Гомельская вобласць) і Дзяржынск. Рост колькасці насельніцтва назіраўся ва ўсіх абласных цэнтрах, у 2009 годзе на іх прыпадала 52% гарадскога насельніцтва[16]. Аднак у 2010-х мела месца змяншэнне колькасці насельніцтва ў многіх буйных гарадах, у 2018—2019 тэндэнцыя ахапіла і Мінск[17].

    Мова

    Беларуская мова як асноўная размоўная, перапіс 2009 года.

    Паводле перапісу 2009 года, беларуская мова з’яўлялася роднай для абсалютнай большасці жыхароў краіны (5058,4 тысяч чалавек; 53,2%). Пры гэтым беларуская была мовай зносін толькі 23% насельніцтва (2227,2 тысяч чалавек), руская — 70% (6673 тысяч чалавек)[18]. За 10 год паміж перапісамі 1999 і 2009 гадоў праз правядзенне русіфікацыі дзяржаўных электронных СМІ ўрадам Аляксандра Лукашэнкі болей чым на 20 адсоткавых пунктаў (з 73% да 53%) знізілася доля жыхароў, чыя родная мова была беларускай, на 14 адсоткавых пунктаў (з 37% да 23%) стала менш беларускамоўных[19]. Праз такія перамены ў 2009 годзе Арганізацыя Аб’яднаных Нацый па пытаннях адукацыі, навукі і культуры залічыла беларускую мову да ліку загрожаных[20]. Паводле сайту Ethnologue, 7 тысяч жыхароў Беларусі размаўляюць на ідышы[21], што, аднак, не пацвярджаецца ні назіраннямі даследчыкаў[22], ні дадзенымі перапісу насельніцтва 2009 года, паводле якіх толькі 2,8% з 12926 яўрэяў Беларусі называлі роднай «сваю» мову[23].

    Пол

    Паводле перапісу ў кастрычніку 2009 года ў краіне пражывала 4420 тысяч мужчынаў і 5068 тысяч жанчын. За 10 гадоў між перапісамі 1999 і 2009 гадоў праз рост смяротнасці мужчын у працаздольным узросце іх лік зменшыўся на 6,3%, а доля ў суадносінах да жанчын скарацілася з 1:1,129 да 1:1,15. Колькасць жанчын таксама скарацілася (на 4,6%). На 2009 год праз актыўнае перасяленне вясковых дзяўчат у горад там мужчыны колькасна пераважалі ва ўзросце да 27 гадоў, у вёсцы — да 56 гадоў[13].

    Дынаміка

    З 1994 года, калі насельніцтва краіны дасягнула 10243,5 тысяч чалавек, у Беларусі адзначаецца выміранне жыхароў (дэпапуляцыя)[24]. За 25 гадоў насельніцтва паменшылася на 750 тысяч, што суправаджалася памяншэннем колькасці рускіх (—557 тысяч паміж 1989 і 2009), палякаў (—123 тысяч), ўкраінцаў (—132 тысяч) і яўрэяў (—99 тысяч). Гэта раўнасільна таму, што Беларусь страціла два абласныя цэнтры краіны — Гомель і Брэст, і вярнулася ў 1978 год.

    За апошнія 30 гадоў адбылося даволі інтэнсіўнае пераразмеркаванне вясковага і гарадскога насельніцтва, амаль па працэнту штогод на карысць горада. Імавернасць застацца на месцы свайго нараджэння для 20—24-гадовых беларускіх гараджан пад канец 1960-х складала 0,88, для вяскоўцаў — толькі 0,26. Пад канец 1990-х розніца павялічылася адпаведна да 0,92 і 0,22. З кожным годам пагаршаецца здароўе людзей, асабліва немаўлят. Так, колькасць упершыню захварэлых на сардэчна-сасудзістыя захворванні штогод павялічваецца на 3—4 адсоткі (звесткі на 2004 год), такая ж карціна з злаякаснымі захворваннямі[25].

    Колькасць насельніцтва на Беларусі па гадах
    Час падлікуКолькасць насельніцтва,
    тыс.    		Прырост/змяншэнне,
    тыс. (за папярэдні год)    		Гарадское (%)
    XIV стагоддзе≈1 000[26]——
    16502900[27]——
    1667≈1400[27][28]——
    17002200[27][29]——
    17171500[27][30]——
    17722900[27]——
    18113800[26][31]——
    18634200[26][31]——
    18976673[32]—13,5
    19136899,1[32]—14,3
    19147500[26][33]——
    19176900[26][33]——
    19216700[26][33]——
    19264986,0[32][34]—17,0
    19398912,2[32][33]/≈11000[35][36]—20,8/—
    19409046,1[32][37]+133,921,3
    1 студзеня 194110454,9[32][38]——
    19419092,0[32]+45,921,7
    22 чэрвеня 19419200[32][33]/10528[32][38]——
    1945≈7700[39]—22,2
    19507709,0[32]—21,0
    19517781,1[32]+72,122,2
    19527748,7[32]+32,423,6
    19537693,4[32]+55,324,7
    19547685,6[32]-7,825,9
    19557757,2[32]+71,626,6
    19567850,2[32]+9327,0
    19577910,0[32]+59,827,8
    19587961,6[32]+51,629,0
    19598055,7[32]+94,130,8
    19608147,4[32]+91,732,0
    19618233,3[32]+85,933,3
    19628335,2[32]+101,934,4
    19638435,4[32]+100,235,4
    19648479,8[32]+44,436,5
    19658557,9[32]+78,137,5
    19668655,7[32]+97,838,5
    19678761,8[32]+106,139,6
    19688838,7[32]+76,940,8
    19698915,0[32]+76,342,1
    19708992,2[32]+77,243,3
    19719048,7[32]+56,544,4
    19729118,1[32]+69,445,7
    19739182,4[32]+64,347,1
    19749251,4[32]+6948,5
    19759317,2[32]+65,849,9
    19769360,5[32]+43,351,2[40]
    19779406,2[32]+45,752,4
    19789463,5[32]+57,353,6
    19799532,5[32]+6954,9
    19809591,8[32]+59,355,9
    19819662,9[32]+71,157,0
    19829736,1[32]+73,258,0
    19839800,6[32]+64,559,1
    19849869,4[32]+68,860,2
    19859929,0[32]+59,661,2
    19869986,4[32]+57,462,2
    198710042,8[32][41]+56,463,2
    198810089,7[32]+46,964,3
    198910151,8[32]+62,165,4
    199010188,9[32]+37,166,1
    199110189,8[32]+0,966,8
    199210198,3[32]+8,567,2
    199310234,6[32]+36,367,4
    199410243,5[32][42]+8,967,6
    199510177,3[43]-66,268,1
    199610141,9-35,468,4
    199710093,0-48,968,8
    199810045,2-47,869,3
    199910019,5-25,769,7
    2000———
    20019956,7[43]-62,870,1
    20029900,4[43]-56,370,5
    20039830,7[43]-69,770,9
    20049762,8[43]-67,971,3
    20059697,5[43]-65,371,8
    20069630,4[43]-67,172,2
    20079579,5[43]-50,972,7
    20089542,4[43]-37,173,2
    20099513,6[43]-28,873,9
    20109500,0[43]-13,674,5
    20119481,2[43]-18,875,1
    20129465,2[43]-16,075,8
    20139463,8[43]-1,476,3
    20149468,2[43]+4,476,8
    20159480,9[43]+12,777,2
    20169498,4[43]+17,577,6
    20179504,7[43]+6,377,9
    20189491,8[43]-12,978,1
    20199429,2[43]-62,678,4
    20209410,2[4]-1977,6
    20219349,6[4]-60,677,9
    20229255,5[4]-94,178,1

    Шчыльнасць

    Шчыльнасць насельніцтва ў сярэднім па краіне складае 45,2 чал./км² (дадзеныя на 1 красавіка 2020 г. з улікам вынікаў перапісу насельніцтва 2019 г.).

    Дадатковыя звесткі

    Зноскі

    1. 1 2 (нявызн.), Радыё «Свабода» (8 верасня 2010).
    2. ↑ (нявызн.), Беларускае тэлеграфнае агенцтва (27 жніўня 2012).
    3. ↑ blr.belta.by
    4. 1 2 3 4 Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь. Колькасць насельніцтва па абласцях і Мінску
    5. 1 2 Беларускую мову назвалі роднай 60 працэнтаў жыхароў рэспублікі // Звязда : газета. — 9 верасня 2010. — № 176 (26784). — С. 1-2. — ISSN 1990-763x.
    6. ↑ (нявызн.), БелаПАН (29 кастрычніка 2008).
    7. ↑ http://naviny.by/rubrics/society/2007/01/18/ic_news_116_265761/ Архівавана 3 мая 2008.
    8. ↑ (нявызн.), Наша Ніва (17 ліпеня 2008).
    9. ↑ Gallup, In More Religious Countries, Lower Suicide Rates (англ.)
    10. ↑ TUT.BY, Беларусь выйшла ў сусветныя лідары па самагубствах Архівавана 20 ліпеня 2008. — каментарыі жыхароў сталіцы
    11. ↑ (нявызн.), Наша Ніва (21 студзеня 2009).
    12. ↑ (нявызн.), Радыё «Свабода» (4 чэрвеня 2009).
    13. 1 2 Сяргей Грыб. Мужчыны ў дэфіцыце // Звязда : газета. — 8 верасня 2010. — № 175 (26783). — С. 1. — ISSN 1990-763x.
    14. ↑ (нявызн.), БелТА (3 красавіка 2013).
    15. ↑ Найстарэйшая жыхарка Беларусі святкуе 120-годздзе Архівавана 7 ліпеня 2009. (руск.)  // БЕЛТА, 4 ліпеня 2009 года
    16. ↑ (нявызн.), БелТА (27 верасня 2011).
    17. ↑ https://news.tut.by/society/637218.html Архівавана 15 мая 2019.
    18. ↑ (нявызн.), Радыё «Свабода» (8 верасня 2010).
    19. ↑ (нявызн.), Радыё «Свабода» (13 верасня 2010).
    20. ↑ (нявызн.), Белазар (23 лютага 2009).
    21. ↑ — Ethnologue (англ.)
    22. ↑ https://belisrael.info/?p=15581
    23. ↑ https://belisrael.info/?p=3891
    24. ↑ Святлана Бусько. Анатоль Тозік: «Зваротная сувязь з насельніцтвам вельмі важная для ўраду» // Звязда : газета. — 22 чэрвеня 2013. — № 114 (27479). — С. 4. — ISSN 1990-763x.
    25. ↑ Аляксей Мікуліч. Беларусы ў генетычнай прасторы: Антрапалогія этнасу. — Мн.: Тэхналогія, 2005. — 138 с. — ISBN 985-458-122-5.
    26. 1 2 3 4 5 6 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1. С. 90
    27. 1 2 3 4 5 Атлас: Гісторыя Беларусі, XVI—XVIII стст. [Карты]. — Мн.: Выд. цэнтр БДУ, 2005. — 28 с. ISBN 985-476-309-9 — С. 19
    28. ↑ Насельніцтва ВКЛ. У вайну 1654—1667 гадоў загінуў кожны другі жыхар Літвы: 1,5 мільёна з 2,9 мільёнаў, што жылі ў 1650 годзе. Насельніцтва Літвы дасягнула сваёй даваеннай колькасці толькі ў 1772 годзе, праз 105 гадоў.
    29. ↑ Насельніцтва ВКЛ на пачатку Вялікай Паўночнай вайны (1700—1721).
    30. ↑ Страты ВКЛ у Вялікай Паўночнай вайне (1700—1721) склалі 700 тысяч чалавек.
    31. 1 2 У сучасных межах. Паводле рэвізій Расійскай імперыі.
    32. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1. С. 92
    33. 1 2 3 4 5 У сучасных межах.
    34. ↑ У межах да 17 верасня 1939 года
    35. ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — С. 91. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1.
    36. ↑ У межах 1939 года.
    37. ↑ У 1940 годзе, упершыню за ўсю гісторыю Беларусі, колькасць насельніцтва перавысіла 9 мільёнаў чалавек.
    38. 1 2 У межах 1941 года.
    39. ↑ Агульныя страты насельніцтва БССР за гады вайны — каля 1,3 мільёнаў чалавек (каля 800 тысяч яўрэяў і 500 тысяч беларусаў). Дадзеныя дэмаграфіі выразна паказваюць, што ў вайну загінуў кожны шосты жыхар рэспублікі, і дзве трэці загінулых — яўрэі. Пасля 1945 года даваеннай колькасці насельніцтва БССР змагла дасягнуць толькі праз 25 гадоў, у 1970 годзе.
    40. ↑ У 1976 годзе, упершыню за ўсю гісторыю Беларусі, колькасць гарадскога насельніцтва склала больш за 50%.
    41. ↑ У 1987 годзе, упершыню за ўсю гісторыю Беларусі, колькасць насельніцтва перавысіла 10 мільёнаў чалавек.
    42. ↑ У сучасных межах. Самая вялікая колькасць насельніцтва Беларусі за ўсю гісторыю.
    43. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Колькасць насельніцтва па абласцях і гораду Мінску Архівавана 29 жніўня 2013.
    44. ↑ Административно-территориальное деление Республики Беларусь на 1 января 2010 года // Статистический ежегодник Республики Беларусь 2010 / Зинковский В.И. и др.. — Мн.: Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2009. — С. 26. — ISBN 978-985-6858-58-4
    45. ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — С. 724. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1.
    46. 1 2 Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 1, кн. 1. Гомельская вобласць / С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — 632 с.: іл. ISBN 985-11-0303-9.
    47. ↑ Рэспубліка Беларусь. Аглядна-тапаграфічная карта. Маштаб 1:500 000. // Дзяржаўны камітэт па зямельных рэсурсах, геадэзіі і картаграфіі Рэспублікі Беларусь. Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Белгеадэзія». — Мн., 2003.
    48. ↑ Статыстычны бюлетэнь «Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2012 года і сярэднегадовая колькасць насельніцтва за 2011 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў, пасёлкаў» (Аб’ём бюлетэня 17 старонак) Архівавана 5 мая 2012. (руск.)
    49. ↑ http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population/2011/bul_population.rar Архівавана 11 кастрычніка 2011.
    50. 1 2 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1.
    51. ↑ Вобласці і раёны Беларусі: энцыклапедычны даведнік / А.І. Акулаў і інш.; адказны рэдактар І.Я. Афнагель. — Мн.: Беларуская савецкая энцыклапедыя, 1980. — 276 с.
    52. 1 2 3 4 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 2: Рэспубліка Беларусь. — С. 94. — 760 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 2), ISBN 985-11-0310-1.

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (7):
    Катэгорыя·Насельніцтва Беларусі
    Катэгорыя·Дэмаграфія
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю з нумарамі старонак
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара