Астэапароз (стар.-грэч.: ὀστέον + πόρος — косць + кіпра) — разрэжанне касцявой тканкі шкілета праз страту кальцыю з утварэннем у ёй пустотаў. Ускладненне хваробы вядзе да пералому(англ.) бел. шыйкі сцягна(англ.) бел. і пазваночніка, што ўяўляе смяротную пагрозу.
Прадухіленню немачы спрыяе багатая на кальцый ежа: малочныя вырабы ёгурт, кефір, сыр і тварог)[3], зялёная гародніна (аліўкі(бел.) бел., брокалі(англ.) бел., кроп, ліставая салата, пятрушка, сельдэрэй і цыбуля), арэхі (мігдалы), бабовыя (соя і фасоля), грэчка, інжыр, капуста, абрыкос, морква, рыба (гарбуша(англ.) бел., лешч і судак), семкі кунжута і сланечніка, цытрусавыя, шпінат і халва[4]. Для засвойвання кальцыю варта 20 хвілінаў штодня знаходзіцца на сонцы і ўжываць багатую на вітамін D(англ.) бел. ежу (рыбін тлушч і марская рыба, сметанковае масла і яечны жаўток). Дзеля захавання кальцыю ў касцях варта ўнікаць ужывання жывёльнага тлушчу, кавы і солі. Косцеўтварэнню спрыяюць аэробіка(англ.) бел., бег, плаванне, расцяжка, танцы[5], тэніс і хуткая хада(англ.) бел.. Шчыльнасці косці спрыяюць 50 скачкоў на месцы штодня.
Да ўзнікнення хваробы вядзе маларухомы лад жыцця(англ.) бел., нізкая вага, паленне, піццё кавы, газаваных і спіртовых напояў[6], працяглы прыём лекаў (стэроідныя гармоны і тэтрацыкліны(англ.) бел.). Ускладненні наступных хвароб таксама спрыяюць развіццю немачы: рэўматычныя(англ.) бел. (рэўматоідны артрыт(англ.) бел., сістэмная чырвоная ваўчанка(англ.) бел., анкілазавальны спандыліт) і эндакрынныя хваробы (сіндром Iцэнкі—Кушынга(англ.) бел., гіперпаратырэоз(англ.) бел., гіпертырэоз(англ.) бел.), захворванні страўнікава-кішачнага тракта з парушэннем усмоктвання, хваробы нырак (хранічная ныркавая недастатковасць(англ.) бел.) і імпатэнцыя[7].
Хвароба выяўляецца праз боль у паяснічнай вобласці, крыжы(англ.) бел. і тазасцегнавых суставах(англ.) бел., адчуванне цяжару між лапатак, мышачную млявасць i парушэнне хады, боль і дэфармацыю галёнкаступнёвых суставаў, прыпухласць і боль у ступнях[8]. Таксама адзначаецца змяншэнне росту, скрыўленне пазваночніка, сутаргі ў нагах, ломкасць i слаенне пазногцяў[9], пасівенне валасоў і выпадзенне зубоў[10].
![]() |
Астэапароз на Вікісховішчы |
---|