wd wp Пошук:
    ⬜

    Каўнас

    Нёман
    У цэнтры горада

    Ка́ўнас[3] (літ.: Kaunas, традыцыйная беларуская назва — Ко́ўна, польск.: Kowno) — другі паводле велічыні і значэння горад Літвы, адміністрацыйны цэнтр Каўнаскага павета і Каўнаскага раёна.

    Размешчаны ля ўпадзення ракі Віліі (Нярыс, літ.: Neris) у Нёман (Нямунас, літ.: Nemunas). Плошча 157 км².

    Назва

    Назву Каўнас (літ.: Kaunas) узводзяць да балтыйскага кораня, які азначае нізкае, гразкае, багністае месца.

    Гісторыя

    Першае згадванне ў пісьмовых крыніцах адносіцца да 1361 года. Магдэбургскае права падаравана вялікім князем літоўскім Вітаўтам у 1408 годзе.

    З 1842 года цэнтр Ковенскай губерні.

    У 1920—1940 гадах «часавая сталіца» Літоўскай Рэспублікі.

    Герб

    На гарадскіх гербавых пячатках з XV стагоддзя адлюстроўваўся тур, з канца XV стагоддзя яго дапоўніў крыж. З 1843 года герб Ковенскай губерні, якім карыстаўся і губернскі горад Коўна, адлюстроўваў усталяваны на ратушнай плошчы помнік у памяць вайны 1812 года.

    2 мая 1935 года гарадская рада Каўнаса зацвердзіла герб з выявай на пурпурным фоне белага тура з залатымі капытамі, рагамі і крыжам паміж рогамі. З 1969 года выкарыстоўваўся герб з выявай на чырвоным фоне белага зубра. Дэкрэтам прэзідэнта Літоўскай Рэспублікі 30 чэрвеня 1993 года зацверджаны герб, які паўтарае гістарычны герб: на чырвоным шчыце белы тур з залатым крыжам паміж рогамі.

    Насельніцтва

    У 1989 года насельніцтва складала 418 087 чалавек, па дадзеных усеагульнага перапісу насельніцтва 2001 года — 381 300 чалавек, у 2004 годзе — 368 917 чалавек.

    Этнічны склад

    У адрозненні ад Вільнюса і Клайпеды, Каўнас — адзін з самых манаэтнічных гарадоў Літвы. Літоўцы складаюць амаль 93 % яго насельніцтва, найбуйнай этнічнай меншасцю з’яўляюцца рускія, украінцы і беларусы (каля 6 %). Большасць жыхароў сярэдняга і старэйшага пакаленняў валодае рускай мовай.

    Этнічны склад насельніцтва Каўнаса паводле перапісу 2001 года:

    1. Літоўцы 92,9 %
    2. Рускія 4,4 %
    3. Украінцы 0,5 %
    4. Палякі 0,4 %
    5. Іншыя 1,8 %

    Раней у гісторыі горада, да Халакоста, найбуйнымі меншасцямі ў горадзе з’яўляліся палякі і яўрэі, на якіх у суме прыходзілася да 4/5 насельніцтвы дарэвалюцыйнага Каўнаса.

    Этнічны склад насельніцтва Каўнаса паводле перапісу 1939 года:

    1. Літоўцы 60 %
    2. Яўрэі 25 %
    3. Палякі 10 %
    4. Усходнія славяне 5 %

    Этнічны склад насельніцтва Коўна паводле перапісу 1919 года:

    1. Палякі 42 %
    2. Яўрэі 31 %
    3. Літоўцы 16 %
    4. Рускія 1,5 %
    5. Іншыя 1,0 %

    (Частка моцна паланізаванай літоўскай эліты, працягвала ўлічвацца як палякі ў царскай Расіі)

    Спорт

    Славутасці

    Вядомыя асобы

    Гарады-пабрацімы

    Зноскі

    1. ↑ http://www.kaunas.lt/apie-kauna/statistika/
    2. ↑ Resident population by city / town at the beginning of the year — Statistics Lithuania, 2019. Праверана 19 чэрвеня 2022.
    3. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (10):
    Каўнас
    Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Населеныя пункты паводле алфавіта
    Нявызначаная краіна (тэлефонны код)
    Гарады Літвы
    Вікіпедыя:Артыкулы з вікі-разметкай у малюнку карткі
    Населеныя пункты Каўнаскага павета
    Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
    Раёны Літвы
    Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікідадзеных без беларускага подпісу