wd wp Пошук:

Азербайджанская кухня

**

Азербайджанская долма
** Азербайджанская кухня — нацыянальная кухня азербайджанскага народа, якая з’яўляецца таксама кухняй народаў Азербайджана. На думку вядомага азербайджанскага кулінара Таіра Амірасланава, азербайджанская кухня адна з самых старажытных і разнастайных у свеце[1]. Асноўныя кампаненты кухні вызначаюцца прыроднымі ўмовамі краіны: горны і субтрапічны клімат абумовілі шырокае распаўсюджванне ў азербайджанскай кухні бараніны, а таксама садавіны і агародніны. Шырокае распаўсюджванне атрымалі зеляніна, спецыі і прыправы: карыца, гваздзік, пятрушка, кроп, чырвоны перац і ангельскае зелле, кмен, кінза, мята, шафран, торбах і г. д.

Асаблівасці азербайджанскай кухні

Кебаб з джэйрана і даг-кечы

Шырокае распаўсюджванне ў азербайджанскай кухні атрымалі шашлыкі і стравы ў тандыры. Існуюць розныя напоі, прысмакі. Адметная асаблівасць азербайжданскай кухні — выкарыстанне бараніны для прыгатавання розных страў. У меншай ступені азербайджанцы спажываюць ялавічыну, птушку, рыбу. Іншая асаблівасць азербайджанскай кулінарыі — востры смак і непаўторны водар, якія надаюць стравам разнастайныя спецыі і зеляніна: горкі і духмяны перац, базілік, карыца, гваздзік, кроп, пятрушка, кінза, мята, кмен і многія іншыя. Варта спыніцца на шафране і сумах.

Шафран з’яўляецца абавязковым кампанентам для прыгатавання шматлікіх пловаў. Сумах, як правіла, падаецца да розных мясных страў. Шырока выкарыстоўваецца ў азербайджанскай кулінарыі гародніна (памідоры, агуркі, баклажаны і іншыя), садавіна (яблыкі, грушы, айву, апельсіны, лімоны), костачкавыя (слівы, алычу, абрыкосы, персікі). Таксама маюцца розныя віды долмы з баклажанаў памідораў і перцу.

Некаторыя стравы азербайджанскай кухні гатуюць у спецыяльным посудзе. Напрыклад, суп піці — у піцішніцах, плоў — у казане, адмысловым казане з патоўшчаным дном і адмысловымі вечкамі, у якіх змяшчаюцца распаленыя вуглі, для таго каб плоў «упрэваў» раўнамерна. Для прыгатавання кебаба і люля-кебаба выкарыстоўваюць розныя пожагах, для першых страў — кубкі — каса, для тушэння мяса — тас — невялікія рондальчыкі і іншае.

Плоў

Шах-плоў

Адной з найбольш вядомых страў азербайджанскай кухні з’яўляецца плоў. Існуе некалькі разнавіднасцяў азербайджанскага плова[2]: каурма-плоў (з баранінай), туршчы-каурма-плоў (з баранінай і кіслай садавінай), чый-дашамя-каурма-плоў (з баранінай, гарбузом і каштанамі), тоух-плоў (з курыцай, смажанай кавалачкамі), цярчыла-плоў (з курыцай ці фаршаваным куранём), чыгыртма-плоў (з курыцай, залітай узбітым яйкам), фісінжан-плоў (з дзічынай, арэхамі, кіслай садавінай і карыцай), шэшранч-плоў (яечны), сюдлу-плоў (малочны) і шырыня-плоў (фруктовы салодкі). У адрозненне ад іншых кухняў, тут рыхтуюць асобна рыс і асобна аснову плову (тару) – мяса, садавіна і т. д., - злучаючы усё гэта ў адной талерцы толькі пры падачы на стол. Падача і ежа азербайджанскага плова маюць свае традыцыі[3].

Салодкія стравы

Персікавае варэнне па-азербайджанскі

Кулінарыя Азербайджана багатая на ласункі, якія падзяляюцца на тры падгрупы — мучныя, карамелепадобныя і цукеркападобныя. У іх утрымоўваецца значная колькасць дабавак і рэзкіх затавак: мак, арэхі, міндаль, кунжут, імбір, кардамон, ванілін і іншыя. Да мучных вырабаў адносяцца шэкербура, пахлава, шэкер-чурэк, курабье бакінскае, кята карабахская, мутакі шэмахінскія, пахлава нахічэванская. Нацыянальныя мучныя вырабы налічваюць больш за 30 найменняў, прычым у кожным раёне маюцца свае адмысловыя вырабы. Асаблівае месца займаюць шэкінскія прысмакі. Гэта шэкінская пахлава, пешвенк, тэл (тэрхалва), гырмабадам, пры вытворчасці якіх выкарыстоўваецца рысавая мука, цукар, ядра арэхаў, сметанковае масла, яечныя вавёркі і вострыя прыправы.

У сакавіку 2009 года кулінары Гянджы вырабілі цуд-пахлаву. Даўжыня гэтага кандытарскага выраба, выпечанага ў гонар свята Наўруз, складала 12 метраў, а шырыня — чатыры. Вага каля 3-х тон. Гэтыя паказчыкі дазволілі азербайджанскай пахлаве ўсталяваць рэкорд і трапіць у кнігу рэкордаў СНД. Акрамя таго, гэта выраб з пластовага тэсту прэтэндуе на месца ў Кнізе рэкордаў Гінеса.

Іншае прызначэнне маюць шчэрбеты. У адрозненне ад таджыкскіх і сярэднеазіяцкіх (тут яны перш за ўсё саладосць, дэсерт), азербайджанскія шчэрбеты ўяўляюць сабой ахаладжальныя напоі, а таксама граць ролю пітва, якое суправаджае плоў. У якасці асноўнага кампанента ў іх, акрамя фруктовых і ягадных сокаў, выкарыстоўваюцца таксама настоі і дыстыляты араматычных частак раслін - насенне і т. п., а фруктовая аснова складаецца з сокаў кіслай садавіны і ягад[4].

Пералік страў

Саджая (свойская птушка, бульба, баклажаны і іншыя гародніна, прыгатаваныя на плоскай патэльні над падпаленымі вуглямі)
Азербайджанская долма — фаршыраваныя памідоры, перац агароднінны і баклажаны
Цікя-кебаб і люля-кебаб з бараніны
Прыгатаванне кебаба
Традыцыйная халодная закуска ў Азербайджане

Холодная закуска

Супы і булёны

Гарачыя стравы

Плоў

Стравы з мяса

Стравы з рыбы

Мучныя стравы

Вегетарыянскія стравы

Салодкія стравы і выпечка

Азербайджанская пахлава.
Выпечка шэкербуры.

Хлебныя вырабы

Гл. таксама

Спасылкі

У Вікі-Кнігах можна знайсці дадатковыя матэрыялы па тэме: «Азербайджанская кухня»

Зноскі

  1. Darra Goldstein, Kathrin Merkle, Fabio Parasecoli, Stephen Mennell. Culinary cultures of Europe: identity, diversity and dialogue. — Council of Europe, 2005 — p. 65 — ISBN 92-871-5744-8, 9789287157447. (англ.)
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 В. Похлёбкин. Нацыянальныя кухні нашых народаў: Азербайджанская кухня (нявызн.), ErLIB.com . Праверана 12 студзеня 2022. Архівавана 22 верасня 2016. (руск.)
  3. В. Похлёбкин. Нацыянальныя кухні нашых народаў: Азербайджанская кухня (нявызн.), ErLIB.com . Праверана 12 студзеня 2022. Архівавана 3 красавіка 2019. (руск.)
  4. В. Похлёбкин. Нацыянальныя кухні нашых народаў: Азербайджанская кухня (нявызн.), ErLIB.com . Праверана 24 студзеня 2022. Архівавана 21 чэрвеня 2019. (руск.)
  5. Б. Бурда. Чючю або кюкю. Kuking.net (руск.)
  6. 1 2 Хабиба Кашкан. Азербайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 110 — İSBN 5-373-00629-7
  7. Азэрбайджанская кухня. Хяфта-беджар. Kuking.net (руск.)
  8. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 60 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  9. Азэрбайджанская кухня. ДюшбараKuking.net (руск.)
  10. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 113 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  11. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 101 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  12. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 63 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  13. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 73 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  14. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 90 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  15. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 113—114 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  16. Хабиба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — стр. 102 — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  17. Хабіба Кашкай. Азэрбайджанская кухня. — М:Олма Медиа Груп, 2006. — İSBN 5-373-00629-7 (руск.)
  18. Азэрбайджанская кухня. Кутабы з мясам. Millionmenu.ru (руск.)
Тэмы гэтай старонкі (5):
Катэгорыя·Культура Азербайджана
Катэгорыя·Азербайджанская кухня
Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
Катэгорыя·Артыкулы са спасылкамі на Вікіпадручнік