wd wp Пошук: ⬜

Эсперанталогія

Эсперантало́гія (эспер.: esperantologio) - падраздзел прыватнай інтэрлінгвістыкі, тэорыя мовы эсперанта[1]. Згодна з меркаваннем многіх даследчыкаў, эсперанталогія вывучае не толькі развіццё і функцыянаванне эсперанта, але таксама разнастайныя сферы яго прымянення і на сутыках з іншымі грамадскімі дысціплінамі, (такімі як псіхалогія, сацыялогія і інш.), само эсперанта-грамадства - яго гісторыю і структуру[2][3], паколькі ўсе гэтыя фенамены вельм цяжка аддзяліць адзін ад аднаго[4].

Эсперанталогія займае асобнае становішча ў межах інтэрлінгвістыкі, паколькі эсперанта з’яўляецца найбольш развітай планавай мовай (і, адпаведна, прыводзіць больш матэрыяла для інтэрлінгвістычных даследванняў, чым іншыя планавыя мовы). Акрамя таго, значная частка (згодна з некаторымі ацэнкамі - не мень за палову[2] ці нават каля 90 адсоткаў)[5]) усёй спецыялізаванай літаратуры па інтэрлінгвістыцы выдадзена і працягваецца выдавацца менавіта на эсперанта.

Гісторыя тэрміна

Заснавальнікам эсперанталогіі як асобнай навукрвай дысцыпліны лічыцца французскі лінгвіст Рэнэ дэ Сасюр[3], які на піке так званага іда-крызіса выступіў у абарону прынцыпаў словаўтварэння эсперанта, паказаў наяўнасць у гэтай мове пэўных лінгвістычных законамернасцяў, якія першапачаткова не былі ў ёй закладзены (ці, прынамсі, не былі відавочна сфармуляваны яе заснавальнікам).

Першае згадванне тэрміна “эсперанталогія” адносіцца да 1911 года - менваіта пад такой назвай у эсперанта-часопісе “Orienta Stelo” (бел.: “Усходняя Зорка”) - органа эсперанта-грамадства горада Іакосука былў апублікаваны артыкул японскага эсперантыста Осака Кэндзі[6][7]

. Тым не менш, тэрмін увайшоў у шырокі ўжытак некалькі пазней дзякуючы намаганням нямецкага эсперантыста і [тэрміназнаўцы](/Тэрміназнаўства "Тэрміназнаўства") Ойгена Вюстэра, які паўторна прапанаваў гэтую назву у адным са сваіх артыкулаў, апублікаваным у 1921 годзе ў перыядычным выданні "Esperanto Triumfonta", пазней пераіменаваным у "Heroldo de Esperanto" ([бел.](/Беларуская_мова "Беларуская мова"): Веснік эсперанта), у сувязі з чым менавіта Вюстэр нярэдка згадваецца як стваральнік гэтага тэрміна[[8]](/Эсперанталогія#cite_note-8)[[9]](/Эсперанталогія#cite_note-9). Пазней, у 1955 годзе, вюстэр распавёў аб гісторыі гэтага тэрміна (як і гісторыю тэрміна "інтэрлінгвістыка") у атрыкуле "La terminoj „esperantologio“ kaj „interlingvistiko“" ([бел.](/Беларуская_мова "Беларуская мова"): "Тэрміны „эсперанталогія“ і „інтрэрлінгвістыка“")[[10]](/Эсперанталогія#cite_note-10). Але, трэба адзначыць, што сам Вюстэр разумеў эсперанталогію трохі інакш, чым сучасныя даследчыкі, а менавіта - як "частку „сінтэтычнай лінгвістыкі“, якая ўжываецца да ўжо шырока выкарыстоўваемай сістэме „эсперанта“" (пры гэтым) пад сінтэтычнай лінгвістыкай ён разумеў адносна новую тады разнавіднасць лінгвістыкі, якая не толькі канстатуе, але і свядома накіроўвае развіццё мовы, - то, што зараз назвалі б "[моўным планаваннем](/Моўнае_планаванне "Моўнае планаванне")").

Значныя эсперанталагічныя школы

Усе эсперантолагі з’яўляюцца адначасова спецыялістамі ў якіх-небудзь іншых галінах лінгвістыкі, пагэтаму, звычайна займаюцца эсперанталагічнай праблематыкай толькі паралельна са сваёй асноўнай спецыяльнасцю. Тым не менш, магчыма назваць некалькі буйных эсперанталагічных школ:

• Кафедра эсперанталогіі на філалагічным факультэце Будапешцкага ўніверсітэта пад кіраўніцтвам прафесара Іштвана Сердахейі (венг.: István Szerdahelyi, 1924-1987). За час яе існаванння на кафедры прайшлі спецыялізацыю больш за сто студэнтаў (з іх каля 80 абаранілі дыпломныя работы па інтэрлінгвістычнай/эсперанталагічнай тэматыцы, некалькі чалавек абаранілі дысетрацыі). Пасля смерці Сердахейі кафедрай працягвала кіраваць яго вучаніца, Ілона Кутні; у канцы 1990-ых гадоў яна пераехала ў Польшчу, дзе заснавала інтэрлінгвітычныя курсы ва ўніверсытэце Адама Міцкевіча (Познань)[3].
• Савецкая/расійская школа эсперанталогіі мае працяглую традыцыю. Яе заснавальнікам можна лічыць Эрнста Дрэзэна (аўтара дэталёвай «Истории всемирного языка», першае выданне якой выйшла ў 1927 годзе, а чацвёртае - у 1991)[11]. Вядомы савецкі лінгвіст Я. А. Бакароў заснаваў асобную камісію па інтэрлінгвістыцы пры Акадэміі навук. Прадаўжальнікам яго дзейнасці стаў М. І. Ісаеў, пад кіраўніцтвам якога пры Інстытуце мовазнаўства АН СССР было абаронена некалькі дысертацый на эсперанталагічныя тэмы.
• У Тартускім універсітэце эсперанталогіяй і інтэрлінгвістыкай актыўна цікавіўся акадэмік П. А. Арыстэ, напрацягус некалькіх гадоў выдавалася навуковая серыя «Interlingvistika Tartuiensis» (з 1982 па 1990 год выйшла сем выпускаў серыі), а прафесар гэтага ўніверсітэта А. Д. Дулічэнка, з’яўляецца аўтарам навуковых манаграфій[12] і дапаможнікаў[13], прысвечаных інтэрлінгвістыцы і эсперанталогіі.

Вядомыя эсперантолагі

• Вера Барандовска-Франк (Věra Barandovská-Frank, нар. 1952) - выкладчык у Падэрборнскім універсітэце, аўтар шматлікіх публікацый па інтэрлінгвістыцы і эсперанталогіі, у тым ліку - «Уступнага падручніка інтэрлінгвістыцы»[3].
• Дзетлеў Бланке (Detlev Blanke, нар. 1941) - вядучы эсперантолаг канца ХХ - пачатка ХХІ стагоддяў, заснавальнік і кіраўнік інтэрлінгвістычнага таварыстваGesellschaft für Interlinguistik, прафесар Берлінскага ўніверсітэта імя Гумбальдта.
• Яўген Аляксеевіч Бокараў (1904-1971) - выдатны савецкі лінгвіст і эсперанолаг, аўтар руска-эсперантскага і эсперанта-рускага слоўнікаў, а таксама шматлікіх публікацый на эсперанталагічныя тэмы.
• Уладзімір Валянцінавіч Варанкін (1902-1938) - савецкі эсперантолаг, аўтар шэрага артыкулаў аб эсперанта і кнігі Teorio de Esperanto («Тэорыя эсперанта»)[14].
• Гастон Варэнгьен (1901-1991) - выдатны эсперантолаг, граматык і лексікограф, галоўны рэдактар Поўнага ілюстраванага слоўніка эсперанта, сааўтар «Поўнай аналітычнай граматыкі эсперанта».
• Берціль Венэргрэн (Bertil Wennergren, нар. 1956) - швеlскі эсперантолаг, член Акадэміі эсперанта, аўтар дэталёвага даведніка па граматыцы эсперанта («Plena manlibro de Esperanta gramatiko»)[15]
• Эбе Вільбарг (Ebbe Vilborg, нар. 1926) - шведскі філолаг і эсперантолаг, аўтар чатырохтомнага этымалагічнага слоўніка эперанта.
• Аляксандр Дмітрыевіч Дулічэнка (нар. 1941) - ппрафесар Тартускага ўніверістэта, славіст і інтэрлінгвіст, аўтар мноства артыкулаў і некалькіх манаграфій па інтэрлінгвістыцы і эсперанталогіі.
• Мішэль Дзюк Ганіназ (нар. 1933) - французскі славіст і эсперантолаг, галоўны рэдактар Новы поўны ілюстраваны слоўнік эсперанта.
• Эрнэст Карлавіч Дрэзен, расійскі і савецкі інтэрлінгвіст і эсперанталог, кіраўнік Саюза эсперантыстаў савецкіх рэспублік.
• Магамет Ізмайлавіч Ісаеў (1928-2011) - савецкі іраніст і эсперантолаг, кіраўнік аспірантуры па інтэрлінгвістычнай тэматыцы пры Інстытуце мовазнаўства АН СССР (у 1980-ых гадах).
• Кальман Калачай (1891-1976) - выдатны паэт і перакладчык на эсперанта, аўтар шматлікіх артыкулаў аб граматыцы і стылях эсперанта, тэарэтык грамтатыкі эсперанта, вершаскладання і словаўварэння, сааўтар «Поўнай аналітычнай граматыкі эсперанта».
• Барыс Сцяпанавіч Колкер (нар. 1939) - савецкі эсперантолаг, даследчык уплыва рускай мовы на станаўленне і развіццё эсперанта.
• Рэната Карэсці (Renato Corsetti, нар. 1941) - італьянскі лінгвіст, прафесар псіхалінгвістыкі ў Рымскім ўніверсітэце Ла Сапіенца, аўтар мноства публікацый аб моўнай палітыцы, білінгвізме, псіхапедагогіцы і выкарыстанні эсперанта ў якасці другой роднай мовы.
• Сяргей Мікалаевіч Кузняцоў (нар. 1959) - расійскі лінгвіст, спецыяліст па скандзнінаўскім мовам, аўтар мноства публікацый і некалькіх манаграфій па інтэрлінгвістыцы і эсперанталогіі.
• Ілона Кутні (Ilona Koutny, нар. 1953) - вянгерская лінгвіст і эсперантолаг, кіраўнік інтэрлінгвістычных курсаў пры ўніверсітэце імя Адама Міцкевіча (Познань).
• Йоука Ліндстедт (Jouko Lindstedr, нар. 1955) - фінскі славіст і эсперантолаг, даследчык праблематыкі выкарыстання эсперанта «з нараджэння».
• Паўль Нэергард (Paul Neergaard, 1907-1987) - дацкі аграном, эсперантолаг, аглоўны рэдактар часопіса «Эсперанталогія» (1949-1961)
• Клод Пірон (1931-2008) - швейцарскі лінгвіст і псіхолаг, аўтар мноства публікацый і кніг аб развіцці эсперанта, яго выразных магчымасцях, аб сусветнай моўнай праблеме.
• Сяргей Барысавіч Пакроўскі (нар. 1949) - расійскі эсперантолаг, член Акадэміі эсперанта
• Іштван Сердахейі (István Szerdahelyi, 1924-1987) - венгерскі лінгвіст і эсперантолаг, заснавальнік ікіраўнік кафедры эсперанталогіі у Будапешцкі ўніверсітэце.
• Рэнэ дэ Сасюр (1868-1943) - швейцарскі лінгвіст і эсперантолаг, заснавальнік эсперанталогіі як навукі, аўтар тэорыі словаўтварэння ў эсперанта.
• Джон Уэлс (John Wells, нар. 1939) - брытанскі лінгвіст, прафесар фанэтыкі ва Ўніверсітэтскім коледжы Лондана, аўтар кнігі «Лінгвітсычныя аспекты эсперанта».
• Райнгард Гаўпенталь (Reinhard Haupental, нар. 1945) - нямецкі лнгвіст, эсперантолаг і валапюколаг.
• Андрэ Шэрпіё (André Cherpillod, нар. 1930) - французскі эсперантолаг і інтэрлінгвіст, аўтар шматлікіх публікацый аб эсперанта і валапюку, у тым ліку - «Кароткага этымалагічнага слоўніка эсперанта»[16]
• Вім Янсен (Wim Jansen, нар. 1942) - нідэрладскі інтэрлінгвіст і эсперантолаг, кіраўнік кафедры інтэрлінгвістыкі і эсперанталогіі Амстэрдамскага ўніверсітэта[17]

Эсперанталагічныя арганізацыі і перыядычныя выданні

Нягледзячы на тое, што інтэрлінгвістычныя і эсперанталагічныя даследванні публікаваліся ў шматлікіх выданнях яшчэ з пачатку ХХ стагоддзя (галоўным чынам - у перыядычных выданнях на эсперанта), а ў 1930-31годзе ў Японіі была спроба выдаваць часопіс пад назвай «Esperantologio» (выйшла тры нумары), першым спецыялізаваным навуковым выданнем, якое было прысвечана эсперанталогіі, лічыцца часопіс «Lingva kritiko» (бел.: Моўная крытыка). Выданне выходзіла ў лютым 1932 - сакавіку 1935 года ў Кёльне ў якасці штомесячнага дадатка да газеты «Heroldo de Esperanto» (было выдадзена 28 выпускаў са 162 артыкулами). У далейшым выданне было спынена з-за эканамічных і палітычных цяжкасцей у тагачанай Германіі[18].

У 1949-1961 гадах пад рэдакцыяй дацкага эсперантлоага Паўля Нээргорда выдаваўся часопіс «Esperantologio»; было выдадзена 6 нумароў, агульная колькасць старонак склала 424[19]. У 1976-77 гадах у Будапешце было выдадзена тры нумары часопіса «Esperantologiaj kajeroj» (бел.: Эсперанталагічныя выпускі).

Цяпер пры Упсальскім універсітэце выдаецца шматмоўны часопіс«Esperantologio / Esperanto Studies[20]». У міжнародным навуковым часопісе «Language Problems and Languages Planning», які выдаецца ў Амстэрдаме, пасаянна пуюлікуюцца матэрыялы інтэрлінгвстычнай і эсперанталагічнай тэматыкі[2][21]. Акрамя таго публікуюцца інфармацыйныя бюлетэні «Informilo por interlingvistoj» (бел.: інфармацыйны бюлетэнь для інтэрлінгвістаў)[22].

Са значных навуковых эсперанталагічных цэнтраў і школ, якія цяпер пастаянна дзейнічаюць, трэба адзначыць трохгадовыя курсы па інтэрлінгвістыцы і эсперанталогіі пры ўніверсітэце імя Адама Міцкевіча ў Позані (Польшча), які праводзяцца пад агульным кіраўніцтвам прафесара Ілоны Кутні[23]. Для вучоных, якія выконваюць даследванні на эсперанталагічную тэматыку, даступны гранты, якія выдзяляюцца фондам Esperantic Studies Foundation[24].

Значная роля ў гістарычным аналізе і, у пэўнай ступені кірунку развіцця эсперанта належыць Акадэміі эсперанта (вынікі яе даследванняў публікуюцца ў форме т. зв. «Рашэнняў і рэкамендацый Акадэміі»)[25]. Акрамя таго, разнастайныя даследванні на эсперанталагічную тэматыку публікуюцца ў складзе разнастайных навуковых зборнікаў і «памятных кніг».

Да аснаўных бібліятэк, якія утрымліваюць значную колькасць матэрыялаў па эсперанталогіі, адносяцца Бібліятэка імя Гектара Гадлера (знаходзіцца ў цэнтральным офісе Сусветнай асацыяцыі эсперанта ў Ротэрдаме, каля 30000 адзінак захоўвання[26][27]) і калекцыя Міжнароднага музея эсперанта (які з’яўляецца падраздзяленнем Аўстрыйскай нацыянальнай бібліятэкі)[28].

Зноскі

1. ↑ Кузнецов С. Н. Краткий словарь инрерлингвистических терминов // Проблемы международного вспомогательного языка. — М.: Наука, 1991. — С. 171-228. arhive.org/20071012192630/miresperanto.narod.ru/esperantologio/interlingv_vortaro-2.htm Архівавана з першакрыніцы 12 кастрычніка 2007.
2. 1 2 3 Blanke, Detlev Interlingvistiko kaj esperantologio, ĉu vere necesaj?(эсп.)  // La Ondo de Esperanto. — 2006. — № 4-5.
3. 1 2 3 4 Barandovská-Frank, Věra. Уводны падручнік інтэрлінгвістыкі = Enkonduka lernolibro de interlingvistiko. — Сібіў, 1995. — ISBN 973-95604-6-8.
4. ↑ Lapenna, Ivo; Lins, Ulrich; Carlevaro,Tazilo. Эсперанта ў перспектыве = Esperanto en perspektivo. — Ротэрдам: UEA, 1974. — P. 56. — 844 p.
5. ↑ Jens Stengaard Larsen. Verkego leginda pro siaj meritoj - kaj pro siaj mankoj(эсп.)  (недаступная спасылка). liberafolio.org (29 чэрвеня 2012). Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2012. Праверана 22 лютага 2014.
6. ↑ Kiselman, Christer Salutvorto de la redaktoro(эсп.)  // Esperantologio / Esperanto Studies. — 2009. — № 4. — P. 3-4. — ISSN 1311-3496.
7. ↑ Blanke, Detlev. Interlinguistische Beiträge. Zum Wesen und zur Funktion internationaler Plansprachen. — Frankfurt am Main: Lang, 2006. — 405 p. — ISBN 3-631-55024-3.
8. ↑ Kiselman, Christier Notico de redaktoro(эсп.)  // Esperantologio / Esperanto Studies. — 1999. — № 1. — P. 3-4. — ISSN 1311-3496.
9. ↑ Enciklopedio de Esperanto = http://www.eventoj.hu/steb/ghenerala_naturscienco/enciklopedio-1/encikl-w.htm / L. Kökény, V. Bleiler. — Budapest: Literatura Mondo. — 599 p.
10. ↑ Wüster, Eugen. La terminoj “esperantologio” kaj “interlingvistiko”(эсп.)  // Esperantologio. — 1995. — № 4. — P. 209-214.
11. ↑ Дулічэнка А. Д. З гісторыі інтэрлінгвістычнай думкі ў Расіі = Из истории интерлингвистической мысли в России // Проблемы интерлингвистики. — М.: Наука, 1976. Архівавана з першакрыніцы 27 студзеня 2012.
12. ↑ Дулічэнка А. Д. Міжнародныя дапаможныя мовы = Международные вспомогательные языки. — Талін: Валгус, 1990. — 444 с.
13. ↑ Дулічэнка А. Д. Гісторыя інтэрлінгвістыкі = История интерлингвистики. — М.: Высшая школа, 2007. — ISBN 978-5-06-005611-2.
14. ↑ Varankin V. Teorio de Esperanto. — Moskvo: C. K. SEU, 1929. — 67 p.
15. ↑ Wennergren, Bertil. Поўны даведнік па граматыцы эсперанта = Plena manlibro de Esperanta gramatiko. — El Cerrito: ELNA, 2005. — 696 с. — ISBN 9780939785070.
16. ↑ Cherpillod, André. Кароткі этымалагічны слоўнік эсперанта = Konciza etimologia vortaro de Esperanto. — Rotterdam: UEA, 2003. — 503 p. — ISBN 92-9017-082-4.
17. ↑ Wim Jansen. Short biography(англ.)  (недаступная спасылка). Uniwersity of Amsterdam. Архівавана з першакрыніцы 7 снежня 2008. Праверана 20 красавіка 2014.
18. ↑ Pabst, Bernhard Lingva kritiko (1932-1935): La unua esperantologia periodaĵo(эсп.)  // Esperantologio / Esperanto Studies. — 2005. — № 3. — С. 55-68. — ISSN 1311-3496.
19. ↑ kiselman, Christer.. Esperantologio, la revuo de PaulNeergaard(эсп.)  (13 лістапада 1998). Архівавана з першакрыніцы 3 верасня 2012.
20. ↑ Esperantologio / Esperanto Studies(нявызн.)  (недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 3 верасня 2012. Праверана 22 лютага 2014.
21. ↑ (англ.)  Сайт часопіса «Langages Problems and Languages Planning» з доступам да зместа і рэзюмэ артыкулаў. (Праверана 8 лістапада 2011)
22. ↑ (англ.)  (эсп.)  Архіў бюлетэня «Informilo por interlingvistoj» (Праверана 8 лістапада 2011) i «Interlinguistiche Informationen»
23. ↑ Interlingvistikaj studoj ĉe la Universitato de Adam Mickievicz(нявызн.)  (недаступная спасылка). amu.edu.pl. Архівавана з першакрыніцы 10 верасня 2011. Праверана 21 красавіка 2014.
24. ↑ Grants Available(нявызн.)  (недаступная спасылка). publisher = Esperantic Studies Foundation. Архівавана з першакрыніцы 22 кастрычніка 2011. Праверана 21 красавіка 2014.
25. ↑ Decidoj kaj rekomendoj(эсп.)  (недаступная спасылка). Akademio de Esperanto. Архівавана з першакрыніцы 17 мая 2011. Праверана 21 красавіка 2014.
26. ↑ Biblioteko Hektor Hodler(эсп.)  (недаступная спасылка). UEA. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2021. Праверана 21 красавіка 2014.
27. ↑ Researsh Tools - Hektor Hodler Library (нявызн.) (недаступная спасылка). Esperantic Studies Foundation. Архівавана з першакрыніцы 22 кастрычніка 2011. Праверана 21 красавіка 2014.
28. ↑ Esperanto Museum(нявызн.)  (недаступная спасылка). Österreiche Nationalbibliothek. Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2012. Праверана 21 красавіка 2014.

Літаратура

• Д-р Эсперанта (Л. М. Заменгоф). Міжнародны язык. Прадмова і поўны падручнік = Международный язык. Предисловие и полный учебник. — 4-е. — М.: Імпэта, 2007. — 40 с. — ISBN 978-5-7161-0165-4.
• Колкер Б. Р. Міжнародная мова эсперанта: поўны падручнік = Международный язык эсперанто: предисловие и полный учебник. — М., 2007. — 264 с. — ISBN 978-5-7161-0712-2.
• Ісаеў М. І. Стагоддзе планавай дапаможнай мовы эсперанта (ідэя, рэалізацыя функцыянаванне) = Столетие планового вспомогательного языка эсперанто (идея, реализация, функционирование) // Проблемы международного вспомогательного языка : зборнік. — М.: 1991. Архівавана з першакрыніцы 16 кастрычніка 2009.
• Гудсков М. Л. Канспект па эсперанталогіі = Epitomo de Esperantologio. — М.: Імпэта, 2002. — 152 p. — ISBN 8-7161-0094-5.
• Wennergren, Bertil. Поўны даведнік па граматыцы эсперанта = Plena manlibro de Esperanta gramatiko. — El Cerrito: ELNA, 2005. — 696 p. — ISBN 9780939785075.
• Pierre, Janton. Эсперанта: мова, літаратура, рух = Esperanto: lingvo, literaturo, movado. — Rotterdan: UEA, 1996. — 119 p. — ISBN 9789290170341.
• Sikosek, Ziko Markus. Эсперанта без міфаў = Esperanto sen mitoj. — 2a eld. — Antverpen: FEL, 1999. — 311 p. — ISBN 9789071205705.
• Rašić, Nikola. Сямейны круг (Сацыялагічныя даследванні ў эсперанта-асяроддзі) = La rondo familia (Sociologiaj esploroj en Esperantio). — Pisa: Editstudio, 1985. — 192 p. — ISBN 9788870360622.
• Sutton, Geofry. Кароткая энцыклапедыя арыгінальнай літаратуры на эсперанта = Concize Encyklopoedia of the Original Literature of Esperanto. — New York: Mondial, 2008. — 728 p. — ISBN 9781595690906.
• Гісторыя эсперанта = Historio de Esperanto. — Калінінград: Sezonoj, 2005. — 127 p.
• Kalocsay, Kálmán; Waringhien, Gaston. {{{загаловак}}} = Plena analiza gramatiko de Esperanto. — 5a eld. — Rotterdam: UEA, 1985. — 598 p. — ISBN 9789290170327.
• Эсперанта, інтэрлінгвістыка і планавая мова = Esperanto, interlinguistics, and planned language / Humphrey Tonin (red.). — University Press of Amerika, 1997. — 232 p. — ISBN 9780761808473.
• Lapenna, Ivo; Lins, Ulrich; Carlevaro, Tazio. Эсперанта ў перспектыве = Esperanto en perspektivo / I. Lapenna (red.). — Rotterdam: UEA, 1974. — 844 p.
• Neergard, Paul. Эсперанталогія і яе дысцыпліны. Задачы і вынікі = La esperantplogio kaj ties disciplinoj/ Naskoj kaj rezultoj. — Kobenhavn, 1942. — 28 p.
• Wells, John Christofer. Лінгвістычныя аспекты эсперанта = Lingvistikaj aspektok de Esperanto. — Rotterdam: UEA, 1983. — 76 p.

Тэмы гэтай старонкі (4):
Інтэрлінгвістыка
Галіны лінгвістыкі паводле моў
Эсперанта
Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы