wd wp Пошук: ⬜

Пітэр Усцінаў

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Усцінаў.

Пітэр Аляксандр Усцінаў (англ.: Peter Alexander Ustinov; 16 красавіка 1921, Лондан — 28 сакавіка 2004, Жэналье, кантон Во, Швейцарыя) — брытанскі акцёр тэатра і кіно, кінарэжысёр, пастаноўшчык опер і драматычных спектакляў, драматург, сцэнарыст, пісьменнік, газетны і часопісны калумністаў, тэле- і радыёвядучы, прадзюсар. Лаўрэат прэмій «Оскар», «Эмі», «Грэмі», BAFTA, камандор ордэна Брытанскай імперыі, рыцар-бакалаўр.

Біяграфія

Паходжанне

Пітэр Усцінаў нарадзіўся ў Швейцарскім катэджы (Лондан) у шматнацыянальнай сям’і Усцінавых-Бенуа. Пры нараджэнні атрымаў імя Пітэр Аляксандр фон Усцінаў (англ.: Peter Alexander von Ustinov)[4] і намаганнямі бабулі-верніцы быў ахрышчаны паводле пратэстанцкага абраду як «Пэтэрус Аляксандрус» у адной з цэркваў Гамбурга.

Бацька — нямецкі падданы рускага, армянскага, нямецкага, эфіёпскага і яўрэйскага паходжання Ёна «Барон» Усцінаў [en] (англ.: Jona von Ustinov) па мянушцы «Клоп»[5]. У Першую сусветную вайну быў лейтэнантам Люфтштрайткрэфтэ. У 1930-х Ёна працаваў прэс-сакратаром нямецкага пасольства ў Лондане, а пасля прыходу да ўлады Гітлера атрымаў брытанскае грамадзянства і стаў супрацоўнікам брытанскай разведкі. Баронскі тытул, нададзены (паводле сямейнага падання) Платону Усцінаву імператарам Вільгельмам I, з пачаткам вайны з Германіяй выглядаў падазрона, таму Усцінавы мусілі яго пазбыцца.

Маці Пітэра — мастачка рускага, французскага, італьянскага і нямецкага паходжання Надзея Бенуа [6][7], адна з дачок пецярбурскага архітэктара Лявонція Бенуа. З будучым мужам пазнаёмілася і абвянчалася ў 1920 годзе ў Петраградзе, куды Ёна прыбыў, паводле біёграфаў, каб адшукаць маці і сястру. Неўзабаве па падробных дакументах яны з’ехалі на шведскім параходзе ў Амстэрдам, а праз пэўны час перабраліся ў Лондан.

Пітэр навучаўся ва Уэстмінстэрскім коледжы, дзе ягоным аднакласнікам быў старэйшы сын Рыбентропа Рудольф.

Кар’ера

Дэбютаваў на сцэне ў 17-гадовым узросце. У вайну служыў у брытанскім войску, дзе пэўны час пісаў сцэнарый для фільма Дэвіда Нівена «Шлях наперад». У 1942 годзе ўпершыню зняўся ў кіно («Адзін з нашых самалётаў не вярнуўся»), пасля яшчэ ў некалькіх прапагандысцкіх фільмах.

У 1950-я пачаў пісаць і ставіць уласныя п’есы і граць у іх. Найбольш вядомай ягонай п’есай стала «Раманаў і Джульета» (1956). Здымаўся не толькі ў Вялікабрытаніі, але і ў ЗША. Неаднакроць выконваў ролю знакамітага шпега Эркюля Пуаро, выконваў ролі імператара Нерона («Кама градзешы»), Лентула Батыята («Спартак»), капітана Верэ («Білі Бад»). Быў сцэнарыстам і рэжысёрам некалькіх фільмаў: «Школа для сакрэтаў» (1946), «Гарачыя мільёны» (1968), «Леў і ястраб» (1984). Агулам здымаўся ў 88 фільмах.

У 1960-я зрэжысіраваў некалькі операў: «Джанні Скікі» Пучыні, «Іспанскую гадзіну» Равеля, «Спадзяванне» Шонберга і «Чароўную флейту» Моцарта.

Цягам шасці гадоў быў рэктарам Дарэмскага ўніверсітэта. У 1977 годзе выйшла ягоная аўтабіяграфічная кніга «Дарагі я» (па-англійску: Dear Me).

З канца 1960-х сцэнічная дзейнасць адышла на другі план пасля таго, як Пітэр Усьцінаў далучыўся да дзейнасці ЮНІСЭФ — быў ейным Паслом добрай волі і збіральнікам сродкаў. У гэтай ролі ён наведваўся ў дамы гаротных дзяцей, каб іх весяліць сваімі выступамі.

З 1991 да смерці быў прэзідэнтам Сусветнага федэралісцкага руху, верыў у непазбежнасьць і неабходнасць сусветнага ўрада [8].

Бегла размаўляў па-англійску, французску, іспанску, італьянску, нямецку і руску, крыху па-турэцку і грэчаску.

Чатыры разы лаўрэат прэміі «Эмі», лаўрэат прэміі Акадэміі.

У 1960-х прыняў швейцарскае грамадзянства, каб пазбегнуць вялізных брытанскіх падаткаў. Тым не меней, у 1990 атрымаў званне рыцара-бакалаўра, а ў 1992 быў прызначаны канцлерам Дарэмскага ўніверсітэта, да гэтага двойчы абіраўшыся рэктарам універсітэта Дандзі [9].

Сям’я

Усцінаў быў жанаты тройчы. Першая жонка — Ізольда Дэнгам (1920—1987), з якой ён ажаніўся ў 1940 і развеўся ў 1950 годзе; ад гэтага шлюбу меў дачку Тамару. Другая жонка — актрыса Сюзана Клуцье; шлюб доўжыўся з 1954 да разводу ў 1971, і прынёс дачок Паўлу і Андрэю ды сына Ігара.

Трэці раз Пітэр ажаніўся ў 1972 годзе з Хеленай дзю Лаў д’Алеманс. Памёр у Швейцарыі ад сардэчнай недастатковасці ва ўзросце 82 гадоў.

Фільмаграфія

«Адзін з нашых самалётаў не вярнуўся» (1942) — святар
«Адэта» (1950) — лейтэнант Алекс Рабіновіч
«Кама градзешы» (1951) — Нэрон
«Егіпцянін» (1954) — Капта
«Мы — не анёлы» (1955) — Жуль
«Лола Мантэс» (1955) — канферансье
«Спартак» (1960) — Лентул Батыят
«Білі Бад» (1962) — капітан Вэрэ
«Тапкапі» (1964) — Артур Сайман Сымпсан
«Лэдзі Л.» (1965) — прынц Ота Баварскі
«Камедыянты» (1967) — пасол Пінеда
«Знік дыназаўр» (1975) — Хнап Ван, супрацоўнік кітайскіх спецслужбаў
«Уцёкі Логана» (1976) — стары
«Ісус з Назарета» (1977) — Ірад
«Ашанці» (1979) — Сулейман
«Вялікае лялечнае падарожжа» (1981) — кіроўца грузавіка
«Французская рэвалюцыя» (1989) — Анарэ дэ Мірабо
«Вакол свету за 80 дзён» (1989) — дэтэктыў Фікс
«Алей Лярэнца» (1992) — прафесар Ніколаіс
«Нежанаты» (1999) — дзядуля Джэймс Шэнан
«Аліса ў Краіне цудаў» (1999) — Морж
«Вікторыя і Альбэрт» (2001|) — Вільгельм IV
«Лютэр» (2003) — Фрыдрых III

Рэжысёр

Сцэнарыст

«Шлях наперад» (1944)
«Школа для сакрэтаў» (1946)
«Гарачыя мільёны» (1968)

Тэатральныя творы

Рэжысёр-пастаноўшчык

«Любоў да трох апельсінаў» (1997)

Драматург

«На паўшляху да вершаліны» (1967)

Зноскі

1 2 Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118625705 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
1 2 3 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004. Праверана 28 сакавіка 2020.
↑ peterustinov.org (нявызн.) (недаступная спасылка). peterustinov.org. Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2014. Праверана 23 July 2014.
↑ Peter Ustinov — Biography — IMDb
↑ Distinguished Guest in the Visitation Parish | Gemeinde Mariae-Heimsuchung St. Petersburg. Visitmaria.ru (17 March 2011).
↑ Peter Ustinov Архівавана 24 верасня 2015.. Seplis.com.
↑ World Federalist Movement: President(англ.) . Wayback machine. Архівавана з першакрыніцы 29 кастрычніка 2008. Праверана 9 сакавіка 2015.
↑ Shafe (1982). University Education in Dundee 1881–1981 A Pictorial History. Dundee. pp. 205.