wd wp Пошук:
    ⬜

    Тышкевічы

    Тышкевічы — шляхецкі род герба «Ляліва», прадстаўнікі якога займалі высокія дзяржаўныя і ваенныя пасады ў Вялікім Княстве Літоўскім.

    Валодалі вялікімі маёнткамі на тэрыторыі сучасных Беларусі (галоўная рэзідэнцыя — Лагойск), Літвы (Біржай) і Украіны (Бярдзічаў).

    У наш час прадстаўнікі роду жывуць у Бельгіі, Вялікабрытаніі, Польшчы і Францыі[1].

    Паходжанне

    Паходяць ад Каленіка Мішкавіча, якому вялікі князь Свідрыгайла ў 1437 годзе даў сяло Буркаўцы са слабадой Мігеявічы, Хадарковічы і Ейковічы ў Жытомірскім павеце, а таксама сёлы Астаф’ева, Вальковічы, Дэмадковічы, Вішчы і Кусопічы ў Оўруцкім павеце. Каленік Мішкавіч таксама атрымаў вялікі маёнтак Чарталесы, у якім яго нашчадкі збудавалі Бярдзічаў. З цягам часу колькасць маёнткаў у прадстаўнікоў роду павялічылася.

    Палац Тышкевічаў у Лагойску. Малюнак Н. Орды, XIX ст.

    У Каленіка Мішкавіча былі сыны Сенька (падскарбі і падканцлер Свідрыгайлы, 1446—1452), Федзька, Дашка, Івашка (архімандрыт Кіева-Пячэрскага манастыра) і Каленік (згадваецца ў 1457/1458—1488).

    Каленік Каленікавіч меў сыноў Тышку (Цімафея), Акушку (намесніка звягольскага, зг. 1488), Гетаўта-Андрэя, Дзебру і невядомую на імя сястру (часам даецца імя Яўфімія, у шлюбе з Раманам Івашкавічам Волкавічам, яе ўнук Іван Гарнастай падтрымліваў родзічаў пры двары, спрыяў узвышэнню Тышкевічаў[2].

    Як сведчаць імёны і дакументы, да 2-й паловы XVI ст. Тышкевічы былі праваслаўнай веры.

    Ад сына Каленіка Каленікавіч Тышкі паходзіць прозвішча роду (г.зн. нашчадкаў Тышкі), у якога было 5 сыноў. Старэйшы Барыс (памёр пасля 1498 г.) быў жанаты з Мілохнай, сястрой вядомага ваеннага дзеяча і кіраўніка казакоў Астафія Дашкевіча (Дашковіча). Пра нашчадкаў Барыса звестак няма. Другі сын, Леў (памёр да 1515 г.) быў вялікакняжацкім дваранінам (прыдворным). Ад яго сына Скуміна Львовіча Тышкевіча (інакш — Івана Скуміна Львовіча; памёр у 1566) паходзіць галіна роду Скумінаў-Тышкевічаў (згасла 26 чэрвеня 1808 г.). Трэцім сынам Тышкі быў Васіль Тышкевіч (памёр 13 жніўня 1571 г.), ад якога паходзіць графская галіна роду Тышкевічаў-Каляніцкіх (так спачатку яны называліся), або Тышкевічаў, графаў «на Лагойску і Бярдзічаве».

    Герб роду

    Выкарыстоўвалі прыватны шляхецкі герб «Ляліва», якім таксама карысталіся 593 роды Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага.

    Апісанне гербу: у блакітным полі залаты маладзік рогамі ўгору, над ім залатая 6-прамянёвая зорка. Кляйнот — над прылбіцай з каронай на паўлінавых пёрах, такія ж маладзік і зорка.

    Герб выбіваўcя на літоўскіх манетах Фёдарам Тышкевічам — падскарбіем вялікім літоўскім.

    Найбольш вядомыя прадстаўнікі

    Галерэя

    Памяць

    У 2014 годзе вуліца мікрараёна Міхалова-2 у Мінску названа вуліцай Тышкевічаў[3].

    Зноскі

    1. ↑ ЭнцВКЛ, 2005
    2. ↑ Статкевіч-Чагабанаў, 2011
    3. ↑ У Мінску ўвекавечаць памяць пераможцы Аршанскай бітвы

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (4):
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак
    Катэгорыя·Тышкевічы