wd wp Пошук:
    ⬜

    Пандэмія COVID-19

    Карта распаўсюджвання віруса да 2 сакавіка[1]

    Успышка хваробы COVID-19, выкліканай новым каранавірусам (2019-nCoV), пачалася ў сярэдзіне снежня 2019 года ў горадзе Ухань у цэнтральным Кітаі са з’яўлення і фіксацыі сярод мясцовых жыхароў, звязаных з рынкам жывёл і морапрадуктаў у г. Ухань, пнеўманіі невядомага паходжання. Пасля кітайскія навукоўцы вылучылі новы каранавірус — 2019-nCoV, які не меней за 70 % падобны генетычнай паслядоўнасцю на вірус SARS-CoVа, які выклікае цяжкі востры рэспіраторны сіндром (вядомы таксама як атыповая пнеўманія). Пасля яны склалі карту і выявілі генетычную паслядоўнасць геному новага віруса[2][3][4][5].

    7 лютага 2020 года каранавірусу 2019-nCoV прысвоена скарочаная назва — NCP (Novel Coronavirus Pneumonia)[6].

    Праявы каранавіруса падобныя да іншых вострых вірусных захворванняў. Ён суправаджаецца павышанай тэмпэратурай, ліхаманкай і цяжкасцямі дыхання, у хворага могуць з’яўляцца кашаль, млявасць, пагаршэнне агульнага стану; можа выклікаць бранхіт і пнеўманію[7]. Тое, што ў здаровых дарослых інфекцыя праяўляецца слаба, навукоўцы лічаць адной з галоўных прычын яе хуткага пашырэння. У дзяцей COVID-19 у большасці выпадкаў наогул працякае практычна бессімптомна. Гэтыя катэгорыі людзей, самі не хварэючы відавочнай формай, могуць стаць пераносчыкамі[8][9].

    11 сакавіка 2020 года СААЗ абвясціла, што ўспышка набыла характар ​​пандэміі[10].

    Па дадзеных на 24 сакавіка пацверджана 395 753 выпадкаў заражэння ў 196 краінах і тэрыторыях, 17 235 смяротных зыходаў. Рэгіёны, найбольш падвергліся пандэміі па колькасці тых, хто захварэў, — мацерыковы Кітай, Еўропа (Італія, Іспанія, Германія, Францыя, Швейцарыя), ЗША, Іран, Рэспубліка Карэя. У верасні колькасць ахвяр каранавіруса ў свеце перавысіла мільён[11].

    Прычыны ўзнікнення

    Многія першыя хворыя былі звязаны з рынкам кітайскага горада Уханя, на якім прадаюцца морапрадукты, а таксама птушкі, змеі, кажаны і сельскагаспадарчыя жывёлы. Меркавалася, што каранавірус мутаваў у арганізме жывёлы, пасля чаго атрымаў магчымасць заразіць чалавека. Спачатку лічылася, што гэта былі морапрадукты (але гэтая версія была вельмі ненадзейнай, бо хвароба пачынаецца з пнеўманіі, значыць, можна думаць пра паветраныя шляхі перадачы). Пазней эксперты прыйшлі да высновы, што 2019-nCoV, напэўна, з’яўляецца гібрыдам каранавіруса, знойдзенага ў лятучых мышэй. На наступным этапе даследчыкі выявілі, што вірус, верагодна, перадаўся людзям ад змей[12].

    Улады Кітая правялі расследаванне з мэтай высветліць паходжанне каранавіруса. Удалося ўсталяваць, што нулявы пацыент быў заражаны зусім не на рынку Уханя, як перш лічылася. У сапраўднасці рынак аказаўся толькі месцам, адкуль пачалося масавае распаўсюджванне COVID-19. Пацвердзіўся той факт, што першапачаткова носьбітамі віруса былі кажаны. Менавіта ад іх каранавірус, які муціраваў, перадаўся чалавеку[13].

    Эпідэміялогія

    Распасюджанне хваробы ў Кітаі.

    Станам на 26 студзеня 2020 года, паводле афіцыйнай інфармацыі Кітая, зарэгістравана больш за 2033 выпадкаў заражэння вірусам. Сімптомы хваробы ва ўсіх хворых з’явіліся паміж 8 снежня 2019 года і 2 студзеня 2020 года. 7 заражаных былі класіфікаваны як цяжка хворыя. 11 студзеня 2020 г. адзін з пацыентаў, 61-гадовы мужчына, памёр, а 15 студзеня 2020 года другі хворы, 69-гадовы мужчына, памёр ад наступстваў віруснай інфекцыі. Агулам, на той момант, загінула 80 чалавек[14].

    Першыя паведамленні пра ўспышкі хваробы з’явіліся 31 снежня 2019 года[15], а першыя клінічныя праявы ў тых, хто захварэў з’явіліся раней — 8 снежня 2019 года[16]. Рынак ва Уханi быў закрыты 1 студзеня 2020 года, а людзей з клінічнымі праявамі ізалявалі. Пасля быў праведзены маніторынг больш за 700 чалавек, у тым ліку больш за 400 медыцынскіх работнікаў, якія кантактавалі з падазронымі выпадкамі захворванняў[17]. Што тычыцца прымянення дыягнастычнага ПЛР-тэсту пацвердзілася наяўнасць каранавiруса 2019-nCoV у 41 чалавека ў раёне Ухань. Пазней паведамлялася пра сужэнцаў, адзін з якix на рынку не быў, але ўсё адно захварэў, тады як яшчэ трое іншых членаў гэтай жа сям’і працавалі на гэтым рынку[18][19]. 9 студзеня 2020 года ў горадзе ад новай хваробы памёр 61-гадовы чалавек[20]. 16 студзеня ўлады Кітая абвясцілі, што напярэдадні памёр яшчэ адзін 69-гадовы мужчына ва Уханi, у якога таксама пацвердзілася захворванне[21][22][23].

    16 студзеня ўлады Кітая абвясцілі, што напярэдадні памёр яшчэ адзін 69-гадовы мужчына ва Ухані, у якога таксама пацвердзілася захворванне[21][22][23].

    Першы выпадак за межамі Кітая стаў вядомы 13 студзеня 2020 года. Гэта была 61-гадовая жанчына, якая прыляцела з Уханя 8 студзеня 2020 года ў Бангкок (Тайланд). Колькасць выпадкаў за межамі Кітая павялічылася да трох выпадкаў на 18 студзеня 2020 гады (два ў Тайландзе, адзін у Японіі).

    З таго факту, што за межамі Кітая былі зарэгістраваныя некалькі выпадкаў захворвання, эпідэміёлагі прыйшлі да высновы, што колькасць людзей, інфікаваных у горадзе, павінна быць значна (на 1-2 парадкі) большая за афіцыйна зарэгістраваны 41 выпадак. Паводле ацэнак экспертаў-вірусолагаў, колькасць людзей, інфікаваных ва Ухані, складае ад 1700 чалавек на 17 студзеня 2020 года.

    Той факт, што некалькі супрацоўнікаў бальніцы, якія займаліся лячэннем хворых, таксама захварэлі, ясна паказаў, што вірус можа перадавацца ад чалавека да чалавека.

    У аэрапортах Сінгапура і Ганконга былі прынятыя меры бяспекі, пасажыраў, якія прыбываюць з Уханя, спецыяльна даглядалі на прадмет падвышанай тэмпературы і апытвалі пра сімптомы пнеўманіі. Розныя аэрапорты ў Тайландзе, Паўднёвай Карэі, Малайзіі і на Філіпінах прынялі аналагічныя меры.

    З 18 студзеня 2020 года адпаведныя меры кантролю таксама дзейнічалі ў трох асноўных аэрапортах ЗША — міжнародным аэрапорце Сан-Францыска (SFO), міжнародным аэрапорце Лос-Анджэлеса (LAX) і міжнародным аэрапорце імя Джона Кэнэдзі ў Нью-Ёрку (JFK).

    20 студзеня 2020 года кітайскія ўлады раптам паведамілі пра рэзкае павелічэнні ліку новых выпадкаў захворвання выкліканага каранавірусам 2019-nCoV адразу на 140 новых пацыентаў, некаторыя з якіх выяўлены за межамі Уханя ў Шэньчжэні і ў Пекіне. Таксама паведамлялася пра яшчэ адну смерць, выкліканую вірусам, і пра першы выпадак захворвання ў Паўднёвай Карэі.

    Кітайскія ўлады афіцыйна пацвердзілі, што былі выпадкі перадачы інфекцыі ад чалавека да чалавека.

    21 студзеня 2020 года ў амерыканца, які вярнуўся з Уханя ў ЗША 15 студзеня 2020 года ў Сіэтл, была дыягнаставана першая інфекцыя 2019-nCoV за межамі Азіі.

    Былі выказаны сур’ёзныя апасенні, што надыходзячы кітайскі Новы год можа значна спрыяць распаўсюджванню віруса. Сотні мільёнаў кітайцаў традыцыйна наведваюць гэтае свята ў Кітаі і за яго межамі, каб адпачыць, адсвяткаваць і сустрэцца са сваякамі.

    17 студзеня група мікрабіёлагаў з Імперскага каледжа Вялікабрытаніі апублікавала ацэнку дынамікі распаўсюджвання захворвання, паводле якой да 12 студзеня 2020 гады адбылося 1723 выпадкі заражэння (даверчы інтэрвал 95 %, 427—4471). Гэтыя разлікі засноўваліся на ўдакладненай статыстыцы і мадэлі першапачатковага распаўсюджвання аналагічнага каранавіруса ў Тайландзе і ў Японіі. Яны таксама прыйшлі да высновы, што «нельга выключаць магчымасць хуткай самастойнай перадачы віруса ад чалавека чалавеку»[24]. Па меры з’яўлення новых выпадкаў заражэння, пазней былі ўнесены карэктывы: «у адпаведнасці з новымі дадзенымі пра дынаміку росту колькасці людзей, якія маюць сімптомы заражэння 2019-nCoV, мяркуецца наяўнасць больш за 4000 выпадкаў у горадзе Ухань»[25][26]. Група вірусолагаў з універсітэтаў Ганконга прыйшла да гэтай жа высновы, што і папярэднія даследчыкі, з дадатковымі ўдакладненнямі адносна хуткасці распаўсюджвання захворвання на транспарце Кітая.

    30 студзеня на пасяджэнні камітэта па надзвычайных сітуацыях СААЗ ўспышка новага каранавiруса была прызнана надзвычайнай сітуацыяй у галіне грамадскай аховы здароўя міжнароднага значэння. Станам на 17 сакавіка пацверджана 197 425 выпадкаў заражэння ў 164 краінах і тэрыторыях, 7953 смяротных выпадкаў[27].

    Як адзначыў генеральны дырэктар СААЗ Тэдрас Аданом Гебрэесус за два тыдні ў канцы лютага — пачатку сакавіка колькасць выпадкаў новай інфекцыі па-за межамі Кітая вырасла ў 13 разоў, а колькасць закранутых краін павялічылася ўтрая. У пачатку сакавіка вядома было ўжо пра больш за 118 тысяч выпадкаў хваробы ў 114 краінах, а 4291 чалавек памёр[28].

    14 лютага агенцтва РІА Навіны са спасылкай на агенцтва Сіньхуа паведаміла, што ўжытая кітайскімі лекарамі методыка пералівання плазмы перахварэлых каранавірусам COVID-19 даказала сваю эфектыўнасць для лячэння заражаных пацыентаў[29].

    11 сакавіка Сусветная арганізацыя аховы здароўя абвясціла ўспышку новага тыпу каранавіруса COVID-19 пандэміяй[30].

    23 сакавіка кіраўнік Сусветнай арганізацыі аховы здароўя Тэдрас Гебрэесус заявіў, што пандэмія хваробы COVID-19, выкліканай новым каранавірусам, паскараецца. На гэты дзень было зарэгістравана ўжо больш за 300 тысяч выпадкаў захворвання на COVID-19 амаль ва ўсіх краінах. Т. Гебрэесус адзначыў, што хваробе спатрэбілася 67 дзён, каб былі зарэгістраваныя першыя 100 тысяч выпадкаў, 11 дзён для наступных 100 тысяч і толькі чатыры дні для апошніх 100 тысяч[31][32].

    За 24 сакавіка ў свеце ад новага віруса памёр 2381 чалавек. Гэта быў першы дзень за перыяд пандэміі, калі дзённая лічба ахвяр перавысіла дзве тысячы. Рубеж 1000 быў пяройдзены 5 дзён таму. Рубеж 500 — 10 дзён таму. 19 сакавіка было зарэгістравана 1080 смерцяў, выкліканых наступствамі Covid-19. 14 сакавіка іх было 404[33].

    Па стане на раніцу 10 ліпеня колькасць выпадкаў каранавіруса ў свеце, паводле Сусветнай метрыкі, складае 12 389 559 чалавек. Напярэдадні захварэлі 222 825 чалавек, гэта найбольш за ўвесь час назіранняў. За суткі памерлі 5 404 чалавекі (усяго 556 601)[34].

    Распаўсюджванне

    КраiнаЗаражаныяСмерцiКрынiцы
    Злучаныя Штаты Амерыкі ЗША 30 609 690554 103
     Бразілія 12 910 082328 206 [35]
     Індыя 12 910 082 164 110 [36]
    Францыя Францыя 4 802 45796 438 [37]
    Расія Расія 4 511 97397 986 [38]
    Вялікабрытанія Вялікабрытанія 4 367 969127 058 [39]
    Італія Італія 3 629 000110 328 [40]
    Турцыя Турцыя 3 400 29631 892 [41]
    Іспанія Іспанія 3 291 39475 541 [42]
    Германія Германія 2 882 35676 940 [43][44]

    Каранцін

    Вымярэнне тэмпературы наведвальнікаў чыгуначнай станцыі Уханя.

    Кітай

    Асноўны артыкул: Распаўсюджванне COVID-19 у Кітаі Транспартныя сувязі ў правінцыі Хубэй прыпынілі дзесяць гарадоў[45]: першым аб увядзенні абмежаванняў на выезд і ўезд у горад заявіў горад Ухань, пазней да яго дадаліся яшчэ дзевяць гарадоў — Хуаншы, Эньшы, Чыбі, Сяньтао, Хуанган, Чжыцзян, Эчжоу, Цяньцзян і Сяньнін.

    У горадзе Ухань (паняцце горад у Кітаі ўжываецца не колькі да самога гораду, колькі да адміністрацыйнай адзінкі, куды звычайна акрамя самога горада ўваходзяць і іншыя размешчаныя зблізку яго населеныя пункты, у тым ліку сельскія; насельніцтва самага Ухань каля 9 млн чалавек; і 12 млн чал. з прыгарадамі) эфектыўны каранцін пры ўездзе і выездзе з горада быў паўнавартасна ўведзены з 23 студзеня з 10:00 раніцы. Авіясувязь, чыгуначны транспарт, грамадскія аўтобусы, сістэма метро і міжгароднія аўтобусы цалкам прыпыненыя да далейшага паведамлення[46]. Жыхары Уханя атрымалі ўказанне не пакідаць горад. Бібліятэкі, музеі і тэатры адмянілі мерапрыемствы і спектаклі.

    Ва Ухані створаны каардынацыйны цэнтр па стрымліванні эпідэміі. Эпідэміёлагі з групамі, якія складаюцца з медыцынскіх спецыялістаў, заявілі, што ўспышка ва Ухані, па меншай меры, у 10 разоў больш па памерах, чым успышка атыповай пнеўманіі, паклікаўшы людзей трымацца далей ад Уханя, як толькі магчыма[47][48][49][50].

    Пасля ўвядзення каранціну ўзніклі праблемы з лагістыкай, якія выклікалі перабоі ў пастаўках харчовых прадуктаў, лекаў і тавараў першай неабходнасці. Фіксуецца значны (у 6—10 разоў) рост коштаў на прадукты харчавання[51] і медыкаменты, недахоп прадуктаў, які выклікае цісканіну і чэргі ў гандлёвых кропках. Ёсць праблемы з перамяшчэннем па горадзе на грамадскім транспарце, праблемы з дастаўкай і цяжкасці для медыцынскага персаналу, дабіраліся да бальніц і лабараторый[52].

    У іншых гарадскіх акругах, акрамя Уханья, таксама было абвешчана пра закрыццё ўезду і выезду ў Хуанган (насельніцтва 6 млн чал.), Эчжоу (насельніцтва за 1 млн чал.) І аб увядзенні каранцінных мерапрыемстваў на ўсёй тэрыторыі названых населеных пунктаў.

    23 студзеня а 23:00 (UTC + 8) урад Кітая абвясціў аб закрыцці Чыбі (насельніцтва за 0,5 млн чал.), якое ўступіла ў сілу ў 00:00 24 студзеня[53][54][55].

    Астатні свет

    Асноўныя артыкулы: Распаўсюджванне COVID-19 у Беларусі, Распаўсюджванне COVID-19 у ЗША і Распаўсюджванне COVID-19 у Італіі В’етнам стаў другой краінай у свеце, у якой быў уведзены Каранцін. Гэта было зроблена 13 лютага 2020 гады пасля 6 выпадкаў заражэння вірусам у камуне Шанлой, размешчанай у правінцыі Віньфук, у 40 кіламетрах ад Ханоя[56].

    1 лютага 2020 года Прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін распарадзіўся прыцягнуць да эвакуацыі расійскіх грамадзян з Кітая самалёты ПКС Расіі. Рэйсы былі здзейснены 3 і 4 лютага пяццю самалётамі[57][58]. Вывезеныя грамадзяне Расіі, Беларусі, Арменіі, Украіны і Казахстана былі змешчаныя ў карантын тэрмінам на два тыдні на тэрыторыі санаторыя «Горадабудаўнікі» у пасёлку Вінзілі[59] Цюменскай вобласці[60][61].

    На каранцін у водах Японіі зачынены круізных лайнер Diamond Princess, на якім былі выяўленыя выпадкі захворвання. Экіпажу і пасажырам было забаронена пакідаць судна. Аднак каранцін прывёў да росту колькасці заражаных на борце[62][63]. Па дадзеных на 22 лютага, заражаныя 634 чалавекі, з якіх 27 знаходзяцца ў цяжкім стане. Таксама памерла двое пажылых пасажыраў. Разам з тым, 11 чалавек паправіліся[64][65]. 19 лютага каранцін быў адменены, аднак як мінімум у адзінаццаці пасажыраў (усе грамадзяне ЗША) было выяўлена заражэнне[66].

    Праверка тэмпературы цела пасажыраў на борце самалёта ў аэрапорце «Барыспаль», Кіеў.

    Кабмін Украіны ўвёў каранцін на ўсёй тэрыторыі краіны. Каранцін будзе дзейнічаць 3 тыдні — з 12 сакавіка да 3 красавіка. У прыватнасці каранцін прадугледжвае закрыццё навучальных устаноў, забарона масавых сходаў больш за 200 чалавек і закрыццё авіязносін з некаторымі краінамі. Паведамляецца, што таксама будзе зачынена большая частка КПП: з 219 застанецца 49. Урад выдзеліў 100 млн грн на закупку тавараў індывідуальнай абароны ў прыватных унутраных кампаніях[67][68].

    23 лютага прэзідэнт Рэспублікі Карэя Мун Чжэ Ін заявіў аб павышэнні ўзроўню эпідэміялагічнай пагрозы ў краіне з трэцяга «аранжавага» да найвышэйшага — чацвёртага «чырвонага» ўзроўню. Па дадзеных на 2 сакавіка, лік заражаных каранавірусам ў Рэспубліцы Карэя склала 4335 чалавек, памерлі 26 пацыентаў, ачунялі 30 чалавек, яшчэ больш за 6000 чалавек чакаюць вынікі аналізаў. 309 выпадкаў з агульнага ліку заражаных звязаныя з рэлігійнай сектай Сінчхончжы, у якой ёсць аддзялення ў кітайскай правінцыі Хубэй. На каранцін змешчана больш за 9000 членаў секты[69].

    25 лютага 2020 года Міжнародная федэрацыя настольнага тэніса паведаміла, што ў сувязі з успышкай эпідэміі COVID-19 у Карэі правядзенне каманднага чэмпіянату свету па настольным тэнісе ў Пусане перанесена з сакавіка 2020 года на канец чэрвеня 2020 года[70][71].

    22 сакавіка Лівійская нацыянальная армія на чале з фельдмаршалам Халіфа Хафтарам абвясціла аб прыпыненні баявых дзеянняў на паўночным захадзе краіны, каб дазволіць краіне засяродзіцца на барацьбе з пандэміяй COVID-19. Разам з ёй, яе апанент Урад нацыянальнага адзінства аб’явіў каменданцкую гадзіну ў начны час, уведзена забарона на вяселлі і пахаванні, зачыненыя рэстараны, кафэ і іншыя забаўляльныя ўстановы[72].

    Наступствы

    Рэакцыя

    22 студзеня 2020 года г. Ухань быў змешчаны ў карантын, увесь грамадскі транспарт спынены, горад зачынены на ўезд і выезд. Горада Хуанган, Эчжоу, Чыбі і Чжыцзян, прылеглыя да Уханя, таксама былi змешчаны пад аналагічны каранцін з 24 студзеня 2020 года[73][74].

    У сувязі з успышкай віруса было праведзена экстранае пасяджэнне надзвычайнага камітэта Сусветнай арганізацыі аховы здароўя. 23 студзеня 2020 года генеральны дырэктар СААЗ Тэдрас Аданам Гебрэісус заявіў, што камітэт па надзвычайных сітуацыях СААЗ падзяліўся ў меркаваннях аб тым, ці ўяўляе сабой успышка новага каранавiруса асаблівую небяспеку, у сувязі з чым пакуль надзвычайнае становішча ў галіне грамадскага аховы здароўя міжнароднага значэння не аб’яўляецца.

    З-за распаўсюджвання віруса мясцовыя ўлады з 23 лютага зачынілі для наведвання базіліку Сан-Марка ў Венецыі і кафедральны сабор Нараджэння Панны Марыі ў Мілане. Такое рашэнне было прынята з мэтай абмежаваць навала людзей у грамадскіх месцах. Каранавірус у Італіі выяўлены ў 152 чалавек, памерлі ад яго наступстваў адзінаццаць. У краіне ізаляваны больш за дзесяць камун, у якіх выяўленыя інфікаваныя. На транспарце ўводзяцца санітарныя кардоны, адмяняюцца грамадскія мерапрыемствы і заняткі ў навучальных установах. Прыпынена правядзенне Венецыянскага карнавала[75]. З-за масавай раскупкі насельніцтвам прадметаў першай неабходнасці, паліцы ў некаторых прадуктовы крамах апусцелі[76].

    Эканамiчныя наступствы

    Паліцы ў аўстралійскім супермаркеце пасля масавай раскупкі насельніцтвам, выкліканай панікай ад пандэміі.

    Выказваліся апасенні, што новы вірус можа нанесці ўрон кітайскай эканоміцы як першай найбуйнейшай у свеце аналагічна курынаму грыпу ў 2003 годзе. Вірусная эпідэмія 2003 года нанесла ўрон значна больш значным у эканамічным плане рэгіёнах Кітая — правінцыі Гуандун і ваколіцам Пекіна, на якія прыходзілася 15 % ВУП Кітая, у той час як вірус 2019—2020 гг. на 23 студзеня прысутнічаў толькі ў правінцыі Хубэй (1 % ВУП[77]).

    На аўторак 21 студзеня аб’ёмы таргоў на фондавых біржах у Ганконгу, Шанхаі і Шэньчжэне знізіліся на 2—3,5 %[77]. Да 27 студзеня, на фоне росту колькасці хворых, падзенне закранула FTSE 100 і еўрапейскія біржы (кітайскія біржы былі зачыненыя на новы год).

    На Лонданскай фондавай біржы мацней за ўсё ўпалі акцыі горназдабыўных кампаній з-за боязі зніжэння патрэбаў Кітая ў металах і карысных выкапняў. Зніжэння падвергліся акцыі гасцінічных холдынгаў, авіякампаній і рытэйлераў класа люкс (35 % продажаў гэтых тавараў прыпадае на Кітай, а 25 студзеня вызначаўся Кітайскі Новы год[77]), кошт нафты на міжнародных рынках знізіўся на 3 %. У той жа час падскочылі цэны на больш бяспечныя актывы накшталт золата і дзяржаўных аблігацый[78].

    27 студзеня 2020 года сваю мяжу з Кітаем для пешаходаў і аўтамабілістаў закрыла Манголія, таксама згорнутыя адукацыйная дзейнасць і масавыя мерапрыемствы. Пры гэтым Улан-Батарская чыгунка, у апошні раз абнавіўшы расклад руху міжнародных цягнікоў у пачатку студзеня 2020 года, аб спыненні рэйсаў у i з Кітая не абвяшчала.

    28 студзеня Расійскі саюз туріндустрыі афіцыйна закрыў уезд арганізаваных турыстычных груп з Кітая[79].

    30 студзеня BMW падоўжыла навагоднія вакацыі свайго найбуйнейшага філіяла ва ўсім свеце — трох заводаў у мегаполісе Шэньян з 10 тыс. супрацоўнікаў да 10 лютага. Volkswagen прыпыніў да 10 лютага сумесную вытворчасць з Shanghai Automotive Group і First Automotive Works. Volvo падоўжыў вакацыі да 9 лютага для ўсіх сваіх кітайскіх заводаў[80]. 1 лютага Apple паведаміла аб часовым закрыцці ўласных офісаў, крам і сэрвісных цэнтраў у Кітаі да 9 лютага[81].

    Ахвяры сярод медыцынскага персаналу

    Згодна з мета-аглядам з чэрвеня 2020 года, у якіх вывучаліся дадзеныя з 13 краін, каля 10% (ад 5% да 15%) выяўленых хворых на з’яўляліся медыцынскімі работнікамі. Лятальнасць сярод іх ацэньваецца ў 0,3% (ад 0.2 да 0,4%), што ніжэй чым сярод усяго насельніцтва. Такая розніца можа тлумачыцца меншым узростам медыкаў, меншай распаўсюджанасцю хранічных захворванняў сярод іх, лепшым доступам да медыцынскіх паслуг[82][83].

    Зноскі

    1. ↑ Карта распаўсюджвання віруса
    2. ↑ The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health — the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan, China, Hui, David S.; Azhar, Esam EI; Madani, Tariq A.; Ntoumi, Francine; Kock, Richard; Dar, Osman; Ippolito, Giuseppe; Mchugh, Timothy D.; Memish, Ziad A.
    3. ↑ Undiagnosed pneumonia - China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757 (нявызн.). Pro-MED-mail. International Society for Infectious Diseases. Праверана 13 студзеня 2020.
    4. ↑ Pinghui, Zhuang. Wuhan pneumonia: how search for source unfolded(англ.) . South China Morning Post (15 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 15 студзеня 2020. Праверана 16 студзеня 2020.
    5. ↑ Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome (нявызн.). NCBI Genbank. National Center for Biotechnology Information. Праверана 20 студзеня 2020.
    6. ↑ Уведомление Национальной комиссии здравоохранения КНР о предварительном присвоении названия новой коронавирусной пневмонии (нявызн.). Национальный комитет здравоохранения КНР (9 лютага 2020).
    7. ↑ svaboda.org
    8. ↑ ria.ru
    9. ↑ nashaniva.by
    10. ↑ ВОЗ объявила пандемию коронавируса в мире(руск.) . RT на русском. Праверана 11 сакавіка 2020.
    11. ↑ nashaniva.by
    12. ↑ Китайский коронавирус оказался гибридным и передался людям от змей // Вести.ру, 23.01.2020
    13. ↑ tvr.by
    14. ↑ По материалам немецкоязычной Википедии
    15. ↑ Pneumonia of unknown cause – China. Disease outbreak news (нявызн.). World Health Organization (5 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2020. Праверана 6 студзеня 2020.
    16. ↑ Schnirring, Lisa. Report: Thailand’s coronavirus patient didn’t visit outbreak market(англ.) . CIDRAP (14 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 14 студзеня 2020. Праверана 15 студзеня 2020.
    17. ↑ Schnirring, Lisa. China releases genetic data on new coronavirus, now deadly(англ.) . CIDRAP (11 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 11 студзеня 2020. Праверана 12 студзеня 2020.
    18. ↑ Schnirring, Lisa. Second family cluster found in Wuhan novel coronavirus outbreak(англ.) . CIDRAP (15 студзеня 2020). Праверана 16 студзеня 2020.
    19. ↑ Wee, Sui-Lee. China Identifies New Virus Causing Pneumonialike Illness(нявызн.) , The New York Times (8 студзеня 2020). Праверана 14 студзеня 2020.
    20. ↑ Qin, Amy. China Reports First Death From New Virus(нявызн.) , The New York Times (10 студзеня 2020). Праверана 11 студзеня 2020.
    21. 1 2 Schirring, Lisa. Japan has 1st novel coronavirus case; China reports another death(англ.) . CIDRAP (16 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2020. Праверана 16 студзеня 2020.
    22. 1 2 Kyodo News. China announces 2nd death from new coronavirus (нявызн.). Kyodo News+. Праверана 16 студзеня 2020.
    23. 1 2 武汉市卫生健康委员会 (нявызн.). wjw.wuhan.gov.cn (16 студзеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2020. Праверана 16 студзеня 2020.
    24. ↑ Gallagher, James. New Chinese virus ‘will have infected hundreds’ (нявызн.), BBC News (18 студзеня 2020). Праверана 23 студзеня 2020.
    25. ↑ Lisa Schnirring | News Editor | CIDRAP News | Jan 22, 2020. WHO decision on nCoV emergency delayed as cases spike(англ.) . CIDRAP. Праверана 23 студзеня 2020.
    26. ↑ “Estimating the potential total number of novel Coronavirus cases in Wuhan City, China (Report 2)
    27. ↑ COVID-19 CORONAVIRUS OUTBREAK (нявызн.) (17 сакавіка 2020).
    28. ↑ svaboda.org
    29. ↑ Врачи в Китае нашли эффективный способ лечения коронавируса (нявызн.).
    30. ↑ zviazda.by
    31. ↑ who.int
    32. ↑ svaboda.org
    33. ↑ nashaniva.by
    34. ↑ nashaniva.by
    35. ↑ Brasil confirma primeiro caso do novo coronavírus(парт.) . www1.folha.uol.com.br. Праверана 28 лютага 2020.
    36. ↑ Update on Novel Coronavirus: one positive case reported in Kerala (нявызн.). pib.gov.in. Праверана 28 лютага 2020.
    37. ↑ Santé Publique France. Infection au nouveau Coronavirus (SARS-CoV-2), COVID-19, France et Monde(фр.) . Праверана 29 сакавіка 2020.
    38. ↑ Коронавирус COVID–19. Оперативные данные(руск.) . стопкоронавирус.рф. Праверана 18 сакавіка 2020.(недаступная спасылка)
    39. ↑ Number of coronavirus (COVID-19) cases and risk in the UK(англ.) . www.gov.uk. Праверана 28 сакавіка 2020.
    40. ↑ Ministero della Salute. Covid-19 - Situazione in Italia(італ.) . Праверана 17 сакавіка 2020.
    41. ↑ COVID-19 - Yeni Koronavirüs Hastalığı(тур.) . covid19.saglik.gov.tr. Архівавана з першакрыніцы 28 сакавіка 2020. Праверана 28 сакавіка 2020.
    42. ↑ El mapa del coronavirus en España: 4.858 muertos y más de 64.000 casos(ісп.) . RTVE.
    43. ↑ COVID-19: Fallzahlen in Deutschland und weltweit Архівавана 23 красавіка 2020.
    44. ↑ Coronavirus: Echtzeit-Karte zeigt Zahl der Infektionen in Deutschland, Europa und weltweit
    45. ↑ Десять китайских городов приостановили транспортное сообщение // 24.01.2020
    46. ↑ В России рассказали о происхождении смертельного вируса // Лента. Ру, 23 января 2020
    47. ↑ 武漢肺炎疫情疑遭隱瞞 中國網友指患者多到躺地上 | 兩岸 | 重點新聞 | 中央社 CNA(нявызн.) . www.cna.com.tw. Праверана 23 студзеня 2020.
    48. ↑ SARS virologist warns Wuhan virus could infect more, as China moves to restrict travel in more cities (нявызн.) . Праверана 24 студзеня 2020.
    49. ↑ 武漢肺炎》抗煞專家待1天逃離武漢 估疫情SARS十倍起跳 - 國際 - 自由時報電子報(нявызн.) . 自由電子報 (23 студзеня 2020). Праверана 24 студзеня 2020.
    50. ↑ 管轶：去过武汉请自我隔离 (нявызн.). www.caixin.com. Праверана 24 студзеня 2020.
    51. ↑ 武汉一线 | 菜价上涨，市民称白菜35一颗_七环视频_澎湃新闻-The Paper (нявызн.). www.thepaper.cn. Праверана 24 студзеня 2020.
    52. ↑ 环球时报. 武汉公共交通暂停运营 医护人员反映出行遇到困难 (нявызн.). news.sina.com.cn (23 студзеня 2020). Праверана 24 студзеня 2020.
    53. ↑ 武漢肺炎湖北再封第4城 赤壁市宣布公共運輸暫停 | 兩岸 | 重點新聞 | 中央社 CNA(нявызн.) . www.cna.com.tw. Праверана 23 студзеня 2020.
    54. ↑ 湖北黃岡：城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉 (нявызн.) (недаступная спасылка). www.hkcna.hk. Архівавана з першакрыніцы 28 сакавіка 2020. Праверана 24 студзеня 2020.
    55. ↑ hermesauto. Wuhan virus: China locks down Huanggang, imposes tough travel restrictions in 3 other cities(англ.) . The Straits Times (23 студзеня 2020). Праверана 24 студзеня 2020.
    56. ↑ Демидова, Ольга. Во Вьетнаме из-за коронавируса закрыли на карантин коммуну (нявызн.), Deutsche Welle (13 лютага 2020). Праверана 14 лютага 2020.
    57. ↑ Самолёты ВКС привлечены к эвакуации россиян из районов Китая, наиболее поражённых коронавирусом / kremlin.ru, 1 февраля 2020
    58. ↑ Для эвакуации россиян из Китая задействуют пять самолётов ВКС / РИА «Новости», 1 февраля 2020
    59. ↑ Вокруг санатория в Тюмени, куда везут граждан из Китая, выстроили два периметра безопасности
    60. ↑ Первый самолёт ВКС вылетел для эвакуации россиян из Уханя
    61. ↑ Эвакуированных из Китая поместят на карантин в Тюменской области
    62. ↑ Еще десятки человек заразились коронавирусом на изолированном лайнере (нявызн.). lenta.ru. Праверана 12 лютага 2020.
    63. ↑ До 175 возросло число заразившихся коронавирусом на круизном лайнере в Японии (нявызн.). ТАСС. Праверана 12 лютага 2020.
    64. ↑ https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/
    65. ↑ https://www.worldometers.info/coronavirus/
    66. ↑ (недаступная спасылка)
    67. ↑ Kitsoft. Кабінет Міністрів України - Ми працюємо на випередження, - Прем’єр-міністр(укр.)   (нявызн.)?. www.kmu.gov.ua. Праверана 12 сакавіка 2020.
    68. ↑ Карантин в Украине из-за коронавируса вводится 12 марта | РБК Украина (нявызн.). www.rbc.ua. Праверана 13 сакавіка 2020.
    69. ↑ Южная Корея объявила наивысший уровень эпидемиологической угрозы из-за коронавируса // Коммерсантъ, 23.02.2020(руск.) . www.kommersant.ru. Праверана 28 лютага 2020.
    70. ↑ СРОЧНО: Чемпионат Мира отложен из-за коронавируса(руск.) . www.ttsport.ru. Праверана 28 лютага 2020.
    71. ↑ 2020 World Table Tennis Championships postponed due to COVID-19 (нявызн.). www.ittf.com. Праверана 28 лютага 2020.
    72. ↑ В Ливии приостановили боевые действия из-за коронавируса // Vласть, 22 марта 2020
    73. ↑ 湖北黃岡：城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉 (нявызн.) (недаступная спасылка). www.hkcna.hk. Архівавана з першакрыніцы 28 сакавіка 2020. Праверана 23 студзеня 2020.
    74. ↑ hermesauto. Wuhan virus: China locks down Huanggang, imposes tough travel restrictions in 3 other cities, after Wuhan lockdown(англ.) . The Straits Times (23 студзеня 2020). Праверана 23 студзеня 2020.
    75. ↑ В Италии из-за коронавируса закрыли достопримечательности // Российская газета, 23.02.2020
    76. ↑ https://youtu.ru/a0q8jIhTsoM(недаступная+спасылка)
    77. 1 2 3 World financial markets rocked by China coronavirus (нявызн.), The Guardian (23 студзеня 2020).
    78. ↑ Global markets slide on back of coronavirus concerns in China (нявызн.), The Guardian (27 студзеня 2020).
    79. ↑
    80. ↑ Немецкие автоконцерны приостанавливают производство в КНР (нявызн.), DW (30 студзеня 2020).
    81. ↑ Apple временно закрыла магазины в Китае из-за коронавируса (нявызн.), Forbes (1 лютага 2020).
    82. ↑ https://www.ajemjournal.com/article/S0735-6757(20)30483-6/fulltext Архівавана 2 мая 2021.
    83. ↑ https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3627281
    Тэмы гэтай старонкі (10):
    Катэгорыя·Пандэміі
    Катэгорыя·Пандэмія COVID-19
    Катэгорыя·Сакавік 2020 года
    Катэгорыя·Катастрофы 2020 года
    Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
    Катэгорыя·Снежань 2019 года
    Катэгорыя·Бягучыя падзеі
    Катэгорыя·Люты 2020 года
    Катэгорыя·Студзень 2020 года
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі