wd wp Пошук:
    ⬜

    Міхаіл Васільевіч Ісакоўскі

    Міхаіл Васільевіч Ісакоўскі (руск.: Михаил Васильевич Исаковский; 1900—1973) — рускі савецкі паэт, паэт-песеннік, прозаіч, перакладчык. Герой Сацыялістычнай Працы (1970). Лаўрэат дзвюх Сталінскіх прэмій першай ступені (1943, 1949).

    Біяграфія

    Міхаіл Васільевіч Ісакоўскі нарадзіўся 7 (19) студзеня 1900 года ў вёсцы Глотаўка Ельнінскага павета Смаленскай губерні (цяпер Угранскі раён Смаленскай вобласці) у беднай сялянскай сям’і.

    Першы апублікаваны верш Ісакоўскага

    Сам вывучыў грамату, навучыўся чытаць і пісаць. З восені 1911 года ён змог хадзіць у школу і скончыў яе вясною 1913 года, атрымаўшы «5» па ўсіх прадметах. У 1915 працягнуў сваё навучанне ў гімназіі. Гімназію прыйшлося пакінуць, бо сям’я цярпела вялікую нястачу. Адзін з вучнёўскіх вершаў — «Просьба салдата» — быў апублікаваны яшчэ ў 1914 годзе ў агульнарасійскай газеце «Новь». Член РКП(б) з 1918 года. У 1921—1931 гадах працаваў у смаленскіх газетах. У 1931 годзе пераехаў у Маскву.

    Многія вершы Ісакоўскага пакладзены на музыку. Найбольш вядомыя «Кацюша» і «Ворагі спалілі родную хату» (музыка М. І. Блантэра), «У лесе прыфрантавым», «Ляцяць пералётныя птушкі», «Самотны гармонік», «Пад зоркамі балканскімі» і іншыя. У фільме «Кубанскія казакі» на музыку І. В. Дунаеўскага прагучалі яго песні «Якім ты быў, такім ты і застаўся» і «Ой, цвіце каліна».

    У 1926 годзе М. В. Ісакоўскі, быўшы рэдактарам газеты, дапамагаў свайму маладому таленавітаму земляку А. Т. Твардоўскаму.

    У 1927 годзе выйшаў першы зборнік вершаў паэта «Провада ў саломе», якія спадабаліся Максіму Горкаму. У выніку супрацоўніцтва з В. Р. Захаравым песні на словы Ісакоўскага з’яўляюцца ў рэпертуары хору імя Пятніцкага. Найбольш вядомыя з іх: «Уздоўж вёскі», «Праводзіны», «І хто яго ведае». Паводле слоў Аляксандры Пермяковай, сучаснага кіраўніка хору імя Пятніцкага, гэтыя песні зрабілі хор знакамітым. Паэма «Казка пра праўду», напісаная ў 1945—1946, надрукавана толькі ў 1987 годзе.

    Яшчэ ў трыццатых гадах усюды загучалі яго дзіўныя песні, у якіх так да месца і ўтульна адчуў сябе наш час, з усімі яго навінамі і прадчуваннямі заўтрашняга дня… А самая знакамітая, «Кацюша», ваявала на фронце, ёю назвалі нашыя байцы самую грозную зброю — рэактыўныя гвардзейскія мінамёты. І нарэшце, яго вяршыня, дзе ўжо поўная воля аддадзена болю, па сваім трагізме, рэдка дасяжным нават наймацнейшымі паэтамі,— гэта «Ворагі спалілі родную хату»[4].

    — Дзмітрый Кавалёў

    Акрамя шматлікіх паэтычных зборнікаў выдаў кнігу «Пра паэтычнае майстэрства». Аддаў шмат часу перакладу і апрацоўцы старадаўніх песень і казак, вядомы перакладамі з украінскай, беларускай і іншых моў. Перакалаў у прыватнасці сербскія народныя песні, творы Тараса Шаўчэнкі, Янкі Купалы, сярод якіх «А хто там ідзе?», «Адвечная песня», «Нікому», «Над ракою Арэсай», «Хлопчык і лётчык» (апошні верш любіў Юрый Гагарын), «Сымон-музыка» Якуба Коласа, «Сцяг брыгады» Аркадзя Куляшова (з перакладу Ісакоўскага чарнагорскі паэт Родаван Зогавіч пераклаў паэму Куляшова на сербскахарвацкую мову, і яна стала папулярнай сярод югаслаўскіх партызан), «Бывайце здаровы» Адама Русака. Доўгі час песня «Бывайце здаровы» лічылася ці то народнай з перакладам на рускую мову Ісакоўскага, ці то ўласна створанай на яго верш. Русаку давялося даказваць сваё аўтарства з дапамогай Саюза пісьменнікаў Беларусі, і ў 1940 годзе Ісакоўскі даслаў яму ліст з прабачэннямі, абяцаннямі болей не падпісвацца пад тэкстам песні сваім імем і заўпэўніваннямі, што не ведаў пра аўтара[5].

    Аўтабіяграфічная кніга «На Ельнінскай зямлі» (1969).

    Міхаіл Васільевіч займаўся палітычнай дзейнасцю, быў дэпутатам Вярхоўнага савета РСФСР чатырох скліканняў.

    Жыў у 1930­-я ў Нашчокінскім завулку (з 1933 — вул. Фурманава), 3; затым на вул. Горкага, 19; з 1970 — на В. Броннай вул., 2/6[крыніца?]. Падчас эвакуацыі з 1941 года па 1943 год жыў у горадзе Чыстапалі Татарскай АССР на вуліцы Льва Талстога, д. 138, кв. 5.

    Міхаіл Ісакоўскі памёр 20 ліпеня 1973 года. Пахаваны на Новадзявочых могілках (участак № 7)[6].

    Узнагароды і прэміі

    Памяць

    Мемарыяльная дошка на Смаленскім Доме кнігі.
    Анатацыйная дошка на вуліцы Ісакоўскага ў Смаленску.
    Мемарыяльная дошка на будынку раённай газеты «Знамя» ў Ельні, першым рэдактарам якой быў Ісакоўскі

    Сачыненні

    Фільм

    Зноскі

    1. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
    2. ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 7 красавіка 2021.
    3. ↑ Mihail Vasiljevič Isakovski // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
    4. ↑ Дзмітрый Кавалёў Жыццё — песня
    5. ↑ Як аўтар «Кацюшы» псаваў нервы беларускім пісьменнікам
    6. ↑ Магіла М. В. Ісакоўскага на Новадзявочых могілках Архівавана 17 сакавіка 2016.
    7. ↑ Новыя кнігі, новыя сустрэчы, Валянціна СЯМЁНАВА, загадчыца бюро прапаганды Іркуцкай арганізацыі Саюза пісьменнікаў Расіі

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (41):
    Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Пісьменнікі паводле алфавіта
    Артыкулы са сцвярджэннямі без крыніц
    Перакладчыкі паэзіі на рускую мову
    Героі Сацыялістычнай Працы
    Артыкулы пра пісьменнікаў без партрэтаў
    Пісьменнікі-сацрэалісты
    Нарадзіліся ва Угранскім раёне
    Ганаровыя грамадзяне Смаленска
    Перакладчыкі XX стагоддзя
    Члены Саюза пісьменнікаў СССР
    Лаўрэаты Сталінскай прэміі
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета РСФСР 4 склікання
    Кавалеры ордэна Леніна
    Узнагароджаныя медалём «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета РСФСР 5 склікання
    Нарадзіліся ў 1900 годзе
    Паэты Расіі XX стагоддзя
    Перакладчыкі СССР
    Узнагароджаныя медалём «У памяць 800-годдзя Масквы»
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета РСФСР 3 склікання
    Нарадзіліся 19 студзеня
    Памерлі ў 1973 годзе
    Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
    Паэты-песеннікі Расіі
    Члены КПСС
    Перакладчыкі паводле алфавіта
    Перакладчыкі з украінскай мовы
    Пахаваныя на Новадзявочых могілках
    Паэты СССР
    Перакладчыкі Расіі
    Перакладчыкі з беларускай мовы
    Паэты паводле алфавіта
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета РСФСР 2 склікання
    Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
    Нарадзіліся ў Ельнінскім павеце
    Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
    Рускамоўныя паэты
    Памерлі 20 ліпеня
    Асобы
    Памерлі ў Маскве