wd wp Пошук:

Адам Антонавіч Бабарэка

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Бабарэка.

А. Бабарэка сядзіць 2-гі злева

Адам Антонавіч Бабарэка (2 (14) кастрычніка 1899, в. Слабада-Кучынка Слуцкага павета[1], цяпер Капыльскі раён Мінскай вобласці — 10 кастрычніка 1938, НКУС) — беларускі літаратуразнавец, кpытык, празаік, паэт, філосаф.

Біяграфія

Вучыўся ў Слуцкай школе, скончыў Мінскую духоўную семінарыю (1918), настаўнічаў на Случчыне. Падчас польскай ваеннай інтэрвенцыі ўдзельнічаў у камуністычным падполлі і партызанскім руху на Случчыне[1], быў арыштаваны польскімі ўладамі (1920). Пасля вызвалення зноў працаваў настаўнікам, быў членам рэўкома Пукаўскай воласці Ігуменскага павета і загадваў валасным аддзелам народнай асветы. Служыў у Чырвонай Арміі (1921—1922). У 1922—1927 вучыўся на этнолага-лінгвістычным аддзяленні БДУ[1] і працаваў у рэдакцыі газеты «Савецкая Беларусь».

А. Бабарэка стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў літаратурных аб’яднанняў «Маладняк» (1923), і пазней «Узвышша» (1926)[1]. У 1926—1929 працаваў у Камуністычным універсітэце Беларусі выкладчыкам беларускай мовы і літаратуры, а з 1928 — асістэнтам кафедры гісторыі беларускай літаратуры БДУ[1].

Супрацоўнік Інстытута беларускай культуры[2].

Быў жанаты, гадаваў дваіх дзяцей[3].

Арыштаваны ДПУ БССР 25 ліпеня 1930 у Мінску па справе «Саюза вызвалення Беларусі» (Гл. таксама: Рэпрэсіі ў БССР, 1929-1931). 10 кастрычніка 1931 прыгавораны калегіяй АДПУ як «член контррэвалюцыйнай арганізацыі» і за «антысавецкую агітацыю» да 5 гадоў ссылкі. Год прабыў у мінскай турме, ссылку адбываў у г. п. Слабадское Кіраўскай вобласці, з канца 1934 у Кіраве (Вятка), працаваў бухгалтарам. Тэрмін ссылкі быў падоўжаны на 2 гады ў адміністрацыйным парадку. Паўторна арыштаваны 24 ліпеня 1937 у рамках сфабрыкаванай маштабнай акцыі па рэпрэсаванні беларусаў, сасланых АДПУ у пачатку 1930-х. 15 лютага 1938 прыгавораны тройкай НКУС па Кіраўскай вобласці да 10 гадоў зняволення ў працоўна-папраўчых лагерах. Пакаранне адбываў у пасёлку Княж-Пагост Комі АССР у Паўночным чыгуначным лагеры НКУС, дзе памёр у лагернай бальніцы. Па першай справе рэабілітаваны судовай калегіяй па крымінальных справах Вярхоўна­га суда БССР 15.11.1957, па другой — 4.7.1959 Кіраўскім абласным судом. Групавая справа А. Бабарэкі і іншых № 20951-с з фотаздымкам захоўваецца ў ар­хіве КДБ Беларусі.

Творчасць

Дэбютаваў у 1920 вершамі і апавяданнямі ў газеце «Савецкая Беларусь». У 1925 выдаў кнігу прозы «Апавяданні» (Мінск). Пасля яе выхаду пісаў пераважна літатурна-крытычныя артыкулы. Распрацоўваў метадалагічныя пытанні літаратуразнаўства і эстэтыкі, прынцыпы класавай, народнасці, сацыяльнай і эстэтычнай каштоўнасці літаратуры, даследаваў гісторыю беларускай літаратуры[1] (артыкулы змяшчаліся ў часопісах «Маладняк», «Узвышша», «Чырвоны сейбіт», «Радавая рунь» і інш.). Шэраг прац прысвечаны творчасці Я. Коласа, М. Багдановіча, У. Дубоўкі, М. Чарота, З. Бядулі і іншых беларускіх пісьменнікаў[1].

Выбраная бібліяграфія

Зноскі

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Бабареко Адам Антонович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 35. — 737 с.
  2. Бабарэка Адам Антонавіч // Возвращенные имена: Сотрудники АН Беларуси, пострадавшие в период сталин. репрессий / сост. и авт. предисл. Н. В. Токарев; под ред. А. С. Махнача.. — Мн .: Навука i тэхнiка, 1992. — С. 20. — 120 с. — 1 000 экз. — ISBN 5-343-01246-9.
  3. Дачка Алеся жыве ў Маскве.

Літаратура

Выкарыстаныя крыніцы

Дадатковая літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (36):
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Капыльскім раёне
Катэгорыя·Літаратуразнаўцы Беларусі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікікрыніцы непасрэдна ў артыкуле
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
Катэгорыя·Памерлі ў ГУЛАГу
Катэгорыя·Крытыкі паводле алфавіта
Катэгорыя·Асуджаныя па справе «Саюза вызвалення Беларусі»
Катэгорыя·Сябры літаратурнага аб’яднання «Маладняк»
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Катэгорыя·Памерлі 10 кастрычніка
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Слуцкім павеце
Катэгорыя·Памерлі ў Комі
Катэгорыя·Беларускамоўныя пісьменнікі
Катэгорыя·Памерлі ў 1938 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся 14 кастрычніка
Катэгорыя·Крытыкі Беларусі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Выкладчыкі БДУ
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула
Катэгорыя·Пісьменнікі Беларусі
Катэгорыя·Артыкулы са спасылкамі на Вікікрыніцы
Катэгорыя·Рэпрэсаваныя савецкай уладай
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула
Катэгорыя·Паэты Беларусі
Катэгорыя·Беларускамоўныя паэты
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1899 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1938 годзе
Катэгорыя·Пісьменнікі паводле алфавіта
Катэгорыя·Выпускнікі БДУ
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак
Катэгорыя·Сябры літаратурнага аб’яднання «Узвышша»
Катэгорыя·Памерлі ад туберкулёзу
Катэгорыя·Нарадзіліся 10 кастрычніка