wd wp Пошук:

Эвеліна Ганская

Эвеліна Канстанцыя Вікторыя Ганская (польск.: Ewelina Constancja Viktoria Hańska; 1801, Пагрэбішчэ — 1882, Парыж) — жонка і муза французскага пісьменніка Анарэ дэ Бальзака.

Паходзіла са шляхецкага роду Жавускіх, родная сястра пісьменніка Генрыка Жавускага і авантурысткі Караліны Сабанскай, цётка іншай авантурысткі і пісьменніцы — Кацярыны Радзівіл. У першым шлюбе замужам за магнатам Вацлавам Ганскім.

Біяграфія

Дачка віцебскага кашталяна і магілёўскага маршалка, сенатара Адама Жавускага, яна славілася сваёй прыгажосцю. Акрамя польскай і рускай моў, яна вольна размаўляла на французскай, англійскай і нямецкай. У 1819 годзе яна выйшла замуж за графа Вацлава Ганскага, маршалка валынскага, багатага землеўласніка, які быў амаль на 20 гадоў старэйшы за яе. Разам у іх будзе шасцёра дзяцей, з якіх выжыве толькі адна дачка Ганна, якая нарадзілася ў снежні 1828 года.

Пасяліўшыся ў маёнтку мужа Вярхоўня на Украіне, дзе ёй было глыбока сумна, яна захапілася містыцызмам і чытала шмат французскіх газет і раманаў, што дазволіла ёй адкрыць для сябе творы Анарэ дэ Бальзака, заўзятай прыхільніцай якіх яна стала.

Увосень 1831 года, верагодна, у якасці гульні са сваімі дамамі-кампаньёнкамі, яна пасылае Бальзаку ананімны ліст за подпісам «Іншаземка». Гэта ліст прыходзіць да Бальзака 28 лютага 1832 года. Ён пацвярджае гэта з дапамогай аб’явы ў «La Gazette de France». 2 красавіка 1832 года, паколькі гэтая газета была забароненая ў Расійскай імперыі, яна пасылае Бальзаку яшчэ адзін ліст ад 7 лістапада 1832 года з просьбай пацвердзіць яго атрыманне ў «La Quotidienne», што Бальзак і робіць ужо 9 снежня. Наступная перапіска пачынаецца ўжо ў лютым 1833 года праз Генрыету Барэль, якая была гувернанткай яе дачкі Ганны. У наступныя 18 гадоў Бальзак пашле ёй 414 лістоў. Ужо ў трэцім лісце ён заяўляе аб непахіснай любові да яе, хоць ніколі не бачыў яе, не ведае яе ўзросту і нічога пра яе не ведае. Па словах Стэфана Цвейга, пісьменнік хацеў такім чынам аддацца рамантычнай страсці, як гэта рабілі многія модныя пісьменнікі і мастакі.

Цікаўная пазнаёміцца з ім, Эвеліна ўгаворвае мужа спыніцца ў Нёўшатэлі, у Швейцарыі. Упершыню яны сустрэліся 25 верасня 1833 года на беразе возера Нёўшатэль. Граф Ганскі — чалавек маўклівы, злёгку эксцэнтрычны, але глыбока культурны і, нічога не падазраючы, з задавальненнем знаёміцца з пісьменнікам. Закаханым з цяжкасцю ўдаецца сустрэцца сам-насам на працягу некалькіх гадзін, але гэтага дастаткова для пісьменніка, які вяртаецца ў Парыж вар’яцка закаханым, у той час як графіня таксама не застаецца халоднай да яго абаяння. Неўзабаве яны зноў сустрэнуцца ў Жэневе, дзе яны знаходзіліся з сярэдзіны снежня 1833 года да канца студзеня 1834 года. Нарэшце палюбоўнікі могуць доўга бачыцца ў нядзелю 26 студзеня — «незабыўны дзень» для пісьменніка.

Затым яна падарожнічае з мужам у Італію, дзе яны праводзяць некалькі месяцаў, а затым вяртаецца ў Вену, дзе спадзяецца зноў убачыць Бальзака. Кампраментуе яе ліст, перахоплены мужам, але Бальзак запэўнівае яго, што гэта было па гульні, несапраўдна, і яна адказала на яго ліст вельмі сурова. У выніку Бальзак можа паехаць з ёй у Вену. 9 мая 1835 года ён адправіўся ў дарогу, заявіўшы аб неабходнасці наведаць палі напалеонаўскіх бітваў у Асперне і Ваграме. Каб зрабіць уражанне на вышэйшы венскі свет, які часта наведвае яе палюбоўнік, Эвеліна арандуе раскошную карэту, упрыгожаную гербам, і яго суправаджае лёкай у ліўрэі. Яны прабудуць там да 4 чэрвеня, і ў іх не было ніводнага імгнення пабыць разам без сведкаў. Затым палюбоўнікі не пабачацца сем гадоў.

Стаўшы ўдавой у 1841 годзе, Эвеліна доўга вагалася, перш чым пагадзіцца выйсці за Бальзака замуж, устрывожаная вечнымі даўгамі і адгалоскамі рамантычных прыгод свайго палюбоўніка. Яны падарожнічаюць Еўропай, і 14 сакавіка 1850 года Эвеліна нарэшце згаджаецца стаць мадам дэ Бальзак у Бэрдычаве, адмовіўшыся ад усіх сваіх шматлікіх уладанняў у Расійскай імперыі на карысць дачкі (гэтага тады вымагалі расійскія законы пры шлюбе з іншаземцам). Пададзенае ў пачатку 1849 года да цара хадайніцтва аб тым, каб Эвеліна Ганская магла і ў будучым захаваць сваю маёмасць у імперыі ў выпадку шлюбу з замежным падданым, не ўвянчалася поспехам. Праз пяць месяцаў пісьменнік, які вярнуўся ў Францыю, памірае ў сваім парыжскім доме.

Іх першае эпісталярнае каханне так характарызуецца Ганзагам Сэнт-Брыс: васемнаццаць гадоў любові, шаснаццаць гадоў чакання, два гады шчасця і шэсць месяцаў шлюбу. Ад гэтай выдатнай і трагічнай гісторыі засталося больш за чатырыста лістоў Бальзака — тыя, што не былі знішчаны Эвелінай Ганскай.

Яна кіруе маёмасцю Бальзака, а затым застаецца ў Парыжы, дзе звязваецца з пісьменнікам Шампфлеры і мастаком Жанам Жыгу. Апошні робіць яе пастэльны партрэт, выстаўлены ў 1852 годзе. З гэтага вынікае амаль шлюбная сувязь паміж ёй і мастаком, якая доўжыцца да яе смерці ў 1882 годзе. Яна памерла ў сябе дома, на вуліцы Бальзака 22, у Парыжы ў 1882 годзе. Пахаваная на могілках Пер-Лашэз побач з Бальзакам (48-ы ўчастак).

У мастацтве

Зноскі

  1. (unspecified title) Праверана 26 верасня 2016.

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (15):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Музы знакамітых пісьменнікаў
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Нарадзіліся 6 студзеня
Катэгорыя·Памерлі ў 1882 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Бярдзічаўскім павеце
Катэгорыя·Пахаваныя ў Парыжы
Катэгорыя·Ганскія
Катэгорыя·Памерлі 11 красавіка
Катэгорыя·Жавускія
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Вінніцкай вобласці
Катэгорыя·Памерлі ў Парыжы
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1805 годзе
Катэгорыя·Пахаваныя на могілках Пер-Лашэз
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных