Дамачава[2] — гарадскі пасёлак у Брэсцкім раёне Брэсцкай вобласці Беларусі, за 52 км на поўдзень ад Брэста, 3 км ад чыгуначнай станцыі Дамачава, 2 км ад аўтадарогі Брэст—Тамашоўка. Міждзяржаўны аўтадарожны і пасажырскі пункт пропуску праз дзяржаўную мяжу Рэспублікі Беларусь. Насельніцтва 1 222 чал. (2017)[3].
Упершыню Дамачава згадваецца ў XVIII ст. Мясцовасць уваходзіла ў склад Берасцейскага павета Берасцейскага ваяводства. У 1788 годзе намаганнямі жыхароў Дамачава і навакольных вёсак пабудавана праваслаўная драўляная царква з капліцай.
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Дамачава апынулася ў складзе Расійскай імперыі. Тут размяшчаўся кардонны пост, які кантраляваў выплату мытных падаткаў у сувязі з перасячэннем мяжы з Царствам Польскім.
У 1860 годзе мястэчка стала цэнтрам Дамачаўскай воласці Берасцейскага павета Гродзенскай губерні і маёнтка, якім валодаў князь Вітгенштэйн. У чэрвені 1861 года адбылося выступленне сялян супраць пана, якое было задушана ваеннай сілай. У 1863 годзе адкрыта народнае вучылішча. У XIX ст. тут дзейнічалі каталіцкая капліца, царква і сінагога. Пракладанне чыгункі паспрыяла хуткаму эканамічнаму развіццю паселішча.
У 1905 годзе на месцы старога храма пабудавана драўляная праваслаўная Лукінская царква. Працавалі ўчастак сельскага ўрача, лячэбніца, валасны фельчар, раз у год дзейнічаў прызыўны ўчастак па воінскай павіннасці. Тут размяшчаліся ўчасткі судовых следчых, міравых пасрэднікаў, судова-міравой акругі, паліцэйскіх ураднікаў.
Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Дамачава апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе зрабілася цэнтрам гміны Берасцейскага павета Палескага ваяводства.
У 1939 Дамачава ўвайшло ў БССР, дзе 15 студзеня 1940 атрымала афіцыйны статус пасёлка гарадскога тыпу і стала цэнтрам раёна (з 1956 у Брэсцкім раёне). У Другую сусветную вайну з 22 чэрвеня 1941 да 23 ліпеня 1944 пасёлак знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй. 7 лютага 1967 года да гарадскога пасёлка далучаны пасёлак чыгуначнай станцыі Жалезная[4].
У Дамачаве працуюць сярэдняя і музычная школы, дашкольная ўстанова.
Медыцынскія паслугі аказвае бальніца.
Дзейнічаюць дом культуры, бібліятэка. Раней дзейнічаў і кінатэатр.
Прадпрыемствы харчовай і мясцовай прамысловасці.
У 1927—1932 у Дамачаве служыў пробашчам вядомы беларускі дзеяч кс. Пётр Татарыновіч[11]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дамачава
Геаграфічныя звесткі па тэме Дамачава на OpenStreetMap
Дамачава на сайце Глобус Беларусі (руск.)
Сайт Дамачава(руск.)