wd wp Пошук: ⬜

Антанін Леапольд Дворжак

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Дворжак.

Антанін Леапольд Дворжак (чэшск.: Antonín Leopold Dvořák; 8 верасня 1841, Нелахазевес, Аўстрыйская імперыя — 1 мая 1904, Прага, Аўстра-Венгрыя) — чэшскі кампазітар , дырыжор, педагог; заснавальнік (разам з Б. Сметанам) чэшскай музычнай класікі, стваральнік нацыянальнай сімфоніі. Член Чэшскай акадэміі навук і мастацтваў (1890).

Міжнароднае прызнанне атрымаў пасля стварэння серыі «Славянскіх танцаў» (1877—1886). Ён быў дырэктарам Нацыянальнай кансерваторыі ў Нью-Ёрку (1892—1895). Напісаў 9 сімфоній, оперы, уключаючы «Русалку» (1900), вялікія творы для хору, «Карнавал» (1891—1892), канцэрты для скрыпкі і віяланчэлі, камерную музыку, п’есы для фартэп’яна, рамансы. Яго рамантычная музыка пашырыла класічныя традыцыі Бетховена і Брамса і паказала велізарныя магчымасці чэшскага фальклору.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Нелахазевесе, прыгарадзе Прагі ў сям’і мясніка, уладальніка заезнага двара. З дзіцячых гадоў старанна займаўся ігрою на скрыпцы. У 1853 годзе пераехаў да свайго дзядзькі ў невялікае мястэчка Злоніцэ; дзе працягваў займацца музыкай, беручы ўрокі гульні на фартэпіяна, скрыпцы і альце ў Лумана. У 1857 годзе Дворжак пераехаў у Прагу і паступіў у Школу арганістаў, дзе пачаў складаць музыку. У яго першых кампазіцыях адчуваецца ўплыў кампазітараў-рамантыкаў Р. Шумана, Ф. Ліста, Р. Вагнера. Яго настаўнікамі былі І. Звонарж і Ф. Блажэк.

Скончыўшы школу, Дворжак працаваў спачатку ў пражскім канцэртным ансамблі, а затым у адкрытым у 1862 годзе чэшскім «Часовым тэатры», якім кіраваў вядомы кампазітар Б. Смятана. У 1860-х гадах Дворжак напісаў шэраг камерных і сімфанічных твораў — струнны квінтэт, струнны квартэт, сімфоніі до мінор «Злонніцкія званы» і сі-бемоль мажор, а таксама для стварэння першай оперы — «Альфрэд», завершанай у 1870 годзе.

У 1871 годзе Дворжак пакідае працу ў аркестры і прысвячае сябе цалкам кампазітарскай працы. У гэтым жа годзе адбылося першае публічнае выкананне вакальных твораў Дворжака, а на наступны, 1872-гі год — выкананне толькі што завершанай оперы «Кароль і вугальшчык» пад кіраўніцтвам Б. Смятаны і фартэпіяннага квінтэта.

У 1873 годзе А. Дворжак ажаніўся з А. Чармаковай, харысткай Часовага тэатра, з якой яны выхавалі дзевяць дзяцей. Матэрыяльныя цяжкасці прымушаюць Дворжака займацца прыватнай педагагічнай дзейнасцю, а таксама працаваць арганістам у касцёле Св. Войцеха. Аднак у гэтыя гады творчасць Дворжака паступова заваёўвае прызнанне — ў 1874 годзе была ажыццёўлена прэм’ера сімфоніі сі-бемоль мажор і другой рэдакцыі оперы «Кароль і вугальшчык», ў 1876 годзе — оперы «Ванда».

У 1875 годзе, дзякуючы садзейнічанню І. Брамса Дворжаку ўдалося атрымаць дзяржаўную стыпендыю, якая значна палепшыла яго матэрыяльны дабрабыт і дазволіла засяродзіцца на творчай дзейнасці. І. Брамс дапамог маладому кампазітару і ў публікацыі яго твораў у вядомага венскага выдаўца Зімрака. У гэтыя гады Дворжак ужо быў аўтарам шматлікіх твораў — сімфоній, опер, канцэртаў, камерных інструментальных і вакальных твораў. Ён прымаў удзел у многіх падзеях грамадскага жыцця Прагі, збліжаецца з перадавымі дзеячамі чэшскай інтэлігенцыі.

У васьмідзясятыя гады Дворжак пачынае гастрольную дзейнасць як дырыжор-выканаўца ўласных твораў. У 1883 годзе ён здзяйсняе паездку ў Гамбург, дзе адбылася пастаноўка яго оперы «Хітры селянін». У 1884 годзе ён здзяйсняе сваю першую з дзевяці паездак у Англію, дзе ён выступае як піяніст і як дырыжор. У 1888 годзе ў Празе адбываецца знаёмства Дворжака з П. І. Чайкоўскім, што прыязджаў у Прагу. Гэта знаёмства спрыяла паездцы Дворжака ў Расію; ў 1890 годзе ён дырыжыраваў у Маскве і Пецярбургу канцэртамі са сваіх твораў. З 1891 года Дворжак вядзе педагагічную працу ў Пражскай кансерваторыі.

У 1892—1895 гадах Дворжак жыве ў ЗША, дзе ўзначальвае Нацыянальную кансерваторыю ў Нью-Ёрку. Ён дае аўтарскія канцэрты ў Бостане, выступае на сусветнай выстаўцы ў Чыкага. Значны поспех у ЗША набыла яго дзявятая сімфонія — «З Новага Свету», у аснову якой леглі інтанацыі народных негрыцянскіх і індзейскіх матываў. Асаблівую папулярнасць сярод амерыканцаў гэтая сімфонія атрымала і таму, што яна стала першым значным сімфанічным творам, у якім былі выкарыстаны амерыканскія народныя матывы.

Па вяртанні на радзіму Дворжак зноў выкладае ў Пражскай кансерваторыі, а ў 1901 годзе робіцца яе дырэктарам. У апошнія гады жыцця ён працягвае інтэнсіўную творчую працу; піша оперу ў народным духу «Чорт і Кача» (пост. 1899, Прага), паэтычную казачную оперу «Русалка» (пост. 1901, Прага), якія з поспехам ідуць і на нашай сцэне, 2-гі віяланчэльны канцэрт, які займае ганаровае месца ў рэпертуары віяланчэлістаў.

У 1894 годзе Дворжак вяртаецца на радзіму. Памёр кампазітар у Празе 1 мая 1904 года ад кровазліцця ў мозг. Пахаваны на Вышаградскіх могілках.

Творчасць

Разам з Берджыхам Смятанай Антанін Дворжак лічыцца выдатным прадстаўніком чэшскай кампазітарскай школы. Яго творчая спадчына ахоплівае розныя жанры — сімфоніі (самая вядомая — мі мінор «З новага свету» op. 95, 1893), струнны квартэт, оперы (самая вядомая — «Русалка»), сімфанічныя паэмы, песні, імшы, фартэпіянныя творы і інструментальныя канцэрты, у прыватнасці вядомы — віяланчэльны канцэрт сі мінор op.103, пра які І. Брамс пісаў наступнае: «Калі б ведаў, што віяланчэль здольная да такіх рэчаў, сам напісаў бы гэты канцэрт»

Дворжак шырока выкарыстаў жанравыя і рытмаінтанацыйныя асаблівасці чэшскага і мараўскага музычнага фальклору. Рысы нацыянальнай самабытнасці выявіліся ў камічнай оперы «Кароль і вугальшчык», патрыятычным гімне «Спадчыннікі Белай Гары» для хору і аркестра і вакальных «Мараўскіх дуэтах»; асабліва ярка нацыянальны характар адчувальны ў «Славянскіх танцах» (першапачаткова для фартэпіяна ў 4 рукі, пазней для аркестра, і іншых інструментаў) і «Славянскіх рапсодый».

Шэраг твораў Дворжака прысвечаны гістарычнаму мінуламу Чэхіі і нацыянальна-вызваленчым памкненням народа; сярод іх — араторыя «Святая Людміла», «Гусіцкая ўверцюра», музыка да спектакляў драматычнага тэатра, у тым ліку да п’есы «Ёзаф Каятан Тыл». Оперы Дворжака разам з операмі Б. Смятаны складаюць аснову нацыянальнага музычна-тэатральнага рэпертуару.

Амерыканскія ўражанні аддюстраваў у сімфоніі «3 Новага Свету» (1893) і іншых творах, у якіх на аснове своеасаблівага індывідуальнага стылю ўзнавіў характар і некаторыя інтанацыйныя асаблівасці негрыцянскага і індзейскага музычнага фальклору.

Каштоўным укладам у сусветную музычную культуру з’яўляюцца сімфоніі Дворжака, заклалі падмурак нацыянальнага сімфанізму, канцэрт для віяланчэлі з аркестрам і камерна-інструментальныя творы (трыо «Думкі»). Многія творы Дворжака прыцягваюць жыццярадаснасцю, цёплым лірызмам, мяккім гумарам, адлюстроўваюць карціны чэшскай прыроды і побыту. Своеасаблівы свет чэшскіх казак і легенд раскрываецца ў сімфанічных паэмах «Вадзянік», «Напаўзораніця» і інш.

У Празе працуюць таварыства і музей яго імя (з 1932). У Нелахазевесе ў доме, дзе нарадзіўся Дворжак, таксама адкрыты музей. Імя Дворжака носіць адзін з пражскіх квартэтаў.

Нумарацыя

Многія творы Дворжака былі пранумараваны самім кампазітарам — гэта нумарацыя па опусах (лац.: Opus — Сачыненне). Але яна не адлюстроўвае сапраўднага парадку іх стварэння ці хаця б публікацыі. Каб дамагчыся лепшых продаж не вельмі вядомых кампазітараў, выдаўцы, у тым ліку Зімрок, які друкаваў Дворжака, часта выставлялы раннім работ большы опус, чым варта было б пры правільнай нумарацыі. З іншага боку, сам Дворжак часам даваў новаму твору ранні опус, каб прадаць яго аднаму выдаўцу ў абыход кантракту з іншым. Выдатным прыкладам апошняга выпадку з’яўляецца «Чэшская сюіта», якую ён, не жадаючы аддаваць Зімроку, апублікаваў як op. 39 замест op. 52. Яшчэ больш ускладняе арыентаванне ў спадчыне Дворжака той факт, што падобныя махінацыі прыводзілі да з’яўлення некалькіх твораў пад адным і тым жа опусам. Так здарылася, напрыклад, з op. 12: першапачаткова адносіўся да оперы «Кароль і вугальшчык» (1871), ён апынуўся пастаўлены і пад заснаванай на ёй канцэртнай уверцюрай Фа-мажор (1871), а затым таксама пад струнным квартэтам № 6 ля-мінор (1873), фурыянтам Соль мінор для фартэпіяна (1879) і думка да-мінор для фартэпіяна (1884). І, зноў жа, існуюць адваротныя выпадкі, калі адна і тая ж праца атрымлівала некалькі розных (да трох) опусаў у розных выдаўцоў.

Асабліва запутанна нумарацыя дзевяці сімфоній Дворжака. Гэта адбылося таму, што яны былі першапачаткова пранумараваны ў парадку публікацыі, а не складання. Аднак першыя чатыры былі апублікаваны пазней наступных пяці, Якія, у сваю чаргу, публікаваліся не ў парадку іх напісання. Такім чынам, сімфонія «З Новага свету» была надрукавана як № 5, затым стала вядомая як № 8 — і толькі пасля каталагізацыі 1950-х гадоў, калі была ў агульны кошт была ўключана якая лічылася страчанай першая сімфонія, стала вядомая як № 9.

Парадак публікацыі сімфоній наступны.

• № 6 (1881) — апублікаваная як № 1, хоць Дворжак надпісаў яе № 5.
• № 7 (1885) — апублікаваная як № 2, хоць Дворжак надпісаў яе № 6.
• № 5 (1888) — апублікаваная як № 3 op. 76, хоць Дворжак надпісаў яе № 4 op. 24.
• № 8 (1890) — апублікаваная як № 4, хоць Дворжак надпісаў яе № 7.
• № 9 (1894) — апублікаваная як № 5, хоць Дворжак надпісаў яе № 8.
• № 3 (1912).
• № 4 (1912).
• № 2 (1959).
• № 1 (1961).

Парадак першага выканання сімфоній таксама адрозніваецца.

• № 3 (1874).
• № 5 (1879).
• № 6 (1881).
• № 7 (1885).
• № 2 (1888).
• № 8 (1890).
• № 4 (1892).
• № 9 (1893).
• № 1 (1936).

Усе творы Дворжака былі храналагічна каталагізаваны Я. Бургхаўзерам у выдадзенай у 1960 годзе ў Празе кнізе «Антанін Дворжак. Тэматычны каталог. Бібліяграфія. Агляд жыцця і творчасці»[7]. Па прозвішчы складальніка скарочана католагавы нумар пішацца з лацінскай літарай B (ням.: Burghauser; напрыклад, Сімфонія № 9 op. 95 — B.178). У сучасным музыказнаўстве, аднак, разам з гэтай нумарацыяй працягваюць ужывацца і опусы — збольшага па звычцы, а збольшага для палягчэння працы са старымі выданнямі. Часцей сустракаюцца опусы ў Афішы і канцэртных праграмы.

Сімфоніі

Пры жыцці Дворжака былі выдадзены толькі пяць апошніх яго сімфоній, хоць папярэднія тры і былі выкананы. Першую ж сам аўтар лічыў незваротна страчанай. Гэта занесла блытаніну ў нумарацыю, і толькі ў сярэдзіне XX стагоддзя была ўсталявана верная паслядоўнасць напісання.

• Сімфонія № 1 да мінор B.9 была складзена Дворжакам у дваццацічатырохгадовым узросце для конкурсу ў Германіі. Яна паказвае яго яшчэ неспрактыкаваным, але шматабяцальным кампазітарам. У ёй прасочваецца вялікае фармальнае падабенства з пятай сімфоніяй Бетховена: напрыклад, аднолькавая танальнасць усіх чатырох частак (да мінор, ля-бемоль мінор, да мінор і до мажор). З іншага боку, гармонія і інструментоўка імкнуцца да стылю, выпрацаваным Ф. Шубертам. Пазней Дворжак даў сімфоніі назву «Злонніцкія званы», па назве вёскі ў Багеміі, дзе ён жыў у 1853—1856 гадах. Частка яе матэрыялу была выкарыстана ў «сілуэт» op. 8.
• Сімфонія № 2 Сі-бемоль мажор op. 4 пабудавана ўсё яшчэ з аглядкай на Бетховена, хоць мае больш яркія, светлыя і пастаральныя вобразы.
• Сімфонія № 3 Мі-бемоль мажор op. 10 паказвае, які хуткі і глыбокі ўплыў аказала на Дворжака знаёмства з музыкай Р. Вагнера і Ф. Ліста. Адсутнічае скерца. Другая частка гэтай сімфоніі была выкарыстана ў шосты «Легендзе» op. 59.
• Сімфонія № 4 рэ мінор op. 13 выяўляе паварот, які адбываецца ў творчасці Дворжака. Хоць яна нясе ў сабе відавочныя сляды ўплыву Вагнера (асабліва другая частка, якая адбываецца з уверцюры да «Тангейзера»), адначасова ўводзіцца нацыянальная чэшская музыка — у скерца.
• Сімфонія № 5 Фа мажор op. 76 і Сімфонія № 6 Рэ мажор op. 60 становяцца ўжо вельмі пастаральнымі па характары і адкідваюць цалкам Вагнераўскі стыль. Шостая пісалася, мабыць, пад вялікім уплывам другой сімфоніі І. Брамса, асабліва першая і апошнія яе часткі. Але гэта падабенства руйнуецца трэцяй часткай — традыцыйным чэшскім фурыянтам. Менавіта дзякуючы шосты сімфоніі Дворжак стаў сусветна вядомы як сімфанічны кампазітар. Яна ж стала першай апублікаванай яго сімфоніяй (1880).
• Сімфонія № 7 рэ мінор op. 70 часам лічыцца такой, што выражае стыль Дворжака з яго фармальнай калянасцю і велізарнай імпэтам больш, чым дзевяты. Можа быць, гэта звязана з асабістымі перажываннямі кампазітара падчас яе напісання: ён як раз спрабаваў «праціснуць» свае чэшскія оперы ў Вене, ад яго патрабавалі пісаць іх па-нямецку. Адначасова Дворжак увязаўся ў спрэчку з выдаўцом. Чарнавікі сёмай сімфоніі паказваюць, колькі высілкаў каштавала яму яе стварэнне.
• Сімфонія № 8 Соль мажор op. 88 моцна адрозніваецца ад сёмай: яна цяплей і аптымістычней. Часам яе параўноўваюць з працамі Г. Малера. Некаторыя даследчыкі лічаць яе лепшай сімфоніяй Дворжака (падобна таму, як некаторыя — сёмую). Гэта, вядома, паказальна для таго, як неверагодная папулярнасць дзевятай сімфоніі засланіла сабою ўсе папярэднія сачынення.
• Сімфонія № 9 мі мінор op. 95 «З Новага свету» была напісана ў студзені-маі 1893 у Нью-Ёрку. Хоць спачатку Дворжак казаў, што выкарыстаў у ёй амерыканскую музыку, такую як негрыцянскія спірычуэлс або песні індзейцаў, пазней ён стаў адмаўляць гэта. Сола флейты-пікала ў першай частцы сімфоніі нагадвае спірычуэлс «Swing Low, Sweet Chariot». Адзін з вучняў Дворжака заяўляў, што другая частка адлюстроўвае плач Гаяваты. Разам з тым, яна так падобная са спірычуэлс, што В. Фішэр напісаў да яе словы і даў назву «Вяртанне дадому» (англ.: Goin ‘Home). Сам Дворжак пісаў, што толькі выкарыстаў асаблівасці індзейскай музыкі, але ўсё мелодыі сімфоніі належаць яму.

Прызнанне

У 1950-х гадах у Чэхаславакіі было выдадзена поўны збор твораў Дворжака (гал. рэдактар А. Шоурэк, з 1956 — Ф. Барташ). У Празе існуе таварыства Дворжака, а таксама яго музей, музеі Дворжака былі заснаваны і ў іншых гарадах Чэхаславакіі, у прыватнасці ў Нелахазевесе ў доме, дзе нарадзіўся кампазітар. Імя Дворжака носіць адзін з струнных квартэтаў Прагі. Творы А. Дворжака ўвайшлі ў рэпертуар многіх музычных калектываў, а дзявятая сімфонія стала таксама неад’емнай часткай навучальнага рэпертуару маладых дырыжораў-сімфаністаў.

Творы

Оперы

• «Альфрэд» (Alfred, 1870).
• «Кароль і вугальшчыкі» (Král a uhlíř, 1871, другая рэдакцыя 1874, трэцяя 1887).
• «Упартыя» (Tvrdé palice, 1874).
• «Ванда» (Vanda, 1875, другая рэдакцыя 1879, трэцяя 1883).
• «Хітры селянін» (Šelma sedlák, 1877).
• «Дзмітрый» (Dimitrij, 1881—1882, другая рэдакцыя 1883, трэцяя 1885, чацвёртая 1894—1895).
• «Якабінец» (Jakobín, 1887—1888, другая рэдакцыя 1897).
• «Чорт і Кача» (Čert a Káča, 1898—1899).
• «Русалка» (Rusalka, 1900).
• «Арміда» (Armida, 1902—1903).

Для сімфанічнага аркестра

• 9 сімфоній
  • Сімфонія № 1, c-moll «Zlonické zvony», 1865
  • Сімфонія № 2, B-dur, op. 4, 1865
  • Сімфонія № 3, Es-dur, op. 10, 1873
  • Сімфонія № 4, d-moll, op. 13, 1874
  • Сімфонія № 5, F-dur, op. 76, 1875
  • Сімфонія № 6, D-dur, op. 60, 1880
  • Сімфонія № 7, d-moll, «Лонданская», op. 70, 1885
  • Сімфонія № 8, G-dur, op. 88, 1889
  • Сімфонія № 9, e-moll, «З Новага свету», op. 95, 1893.
• Сімфонія, «Нептун», 1893 (няскончаная)
• Сімфанічная паэма (Рапсодія a moll), op. 14, 1874
• Сімфанічныя варыяцыі для аркестра, op. 78, 1877
• Славянская рапсодія, op. 45 (D dur, g moll, As dur), 1878
• Чэшская сюіта, op. 39, 1879
• Легенды, op. 59, 1881
• Гусіцкая, драматычная ўверцюра op. 67, 1883
• Карнавал, канцэртна ўверцюра op. 92, 1891
• Scherzo capriccioso, op. 66, 1883
• Сюіта A dur, op. 98B, 1895
• Vodník, сімфанічная паэма за баладай К. Я. Ербена, op. 107, 1896
• Polednice, сімфанічная паэма за баладай К. Я. Ербена, op. 108, 1896
• Zlatý kolovrat, сімфанічная паэма за баладай К. Я. Ербена, op. 109, 1896
• Holoubek, сімфанічная паэма за баладай К. Я. Ербена, op. 110, 1896
• Багатырская песня (Píseň bohatýrská), сімфанічная паэма op. 111, 1899
• Славянскія танцы op. 46 a 72 — I.řada, op. 46, 1878

Інструментальныя канцэрты

• Канцэрт A-dur для віяланчэлі і фартэпіяна, 1865
• Раманс f-moll для скрыпкі з аркестрам, op. 11, 1873/1877
• Канцэрт для фартэпіяна з аркестрам g-moll, op. 33, 1876 (revize 1919)
• Канцэрт для скрыпкі з аркестрам a-moll, op. 53, 1879 (revize 1880)
• Канцэрт для віяланчэлі з аркестрам h-moll, op. 104, 1895

Вакальна-інструментальныя творы

• Гімн Спадчыннікі Белай гары, op. 30, 1872 (рэдакцыя 1880 і 1885)
• Stabat mater, op. 58, 1877
• Псалм 149, op. 79, 1879 (1887 přepracováno pro smíšený sbor a orchestr)
• Вясельныя сарочки, op. 69, 1884
• Святая Людміла, op. 71, 1886
• Меса D dur, op. 86, 1887 (verze s varhanním doprovodem), 1892 (з оркестром)
• Рэквіем b-moll, op. 89, 1890
• Te Deum, op. 103, 1892

Камерныя творы

• Струнны квінтэт G-dur, op. 77, 1875
• Фартэпіянны квінтэт A-dur, op. 81, 1887
• Струнны квінтэт Es-dur, op. 97, 1893
• Струнны квартэт Es-dur «Славянски», op. 51, 1879
• Струнны квартэт F-dur «Амерыкански», op. 96, 1893
• Струнны квартэт As-dur, op. 105, 1895

Для фартэпіана

• Сілуэты, op. 8, 1879** Мазурки, op. 56, 1880
• Dumka a furiant, op. 12, 1884
• Poetické nálady, op. 85, 1889
• Сюіта A dur, op. 98, 1894 (později též orchestrální verze)
• Гумаркескі, op. 101 (nejznámější č.7 Ges dur)
• Славянскія танцы, op. 46 — I.řada, 1878
• Славянскія танцы, op. 72 — II. řada, 1886
• Легенды, op. 59, 1881

Песні і рамансы

• Чатыры песні, op. 82, 1888 (ч.1 Kéž duch můj sám)
• Любоўныя песні, op.83, 1888 (ч.2 V tak mnohém srdci mrtvo jest)
• Біблейскі песні, op. 99, 1894
• Ave Maria, op. 19B, 1877
• Ave Maris Stella, op. 19B, 1879
• Мараўскія дуэты, op. 20 (сапрана, тэнар + фартэпіяна), 1875
• Мараўскія дуэты, op. 29, 32 (сапрана, альт + фартэпіяна), 1876
• Мараўскія дуэты, op. 38 (сапрана, альт + фартэпіяна), 1877
• Чэшскія народныя песні, op. 41, 1877
• Славянскія народныя песні, op. 43, 1878
• Пяць рамансаў на літоўскія народныя тэксты, op. 27, 1878
• Чатыры раманса, op. 29, 1876
• На прыродзе, op. 63, 1882

Мультымедыя

Канцэрт для віяланчэлі з аркестрам сі мінор, 1-а частка

Канцэрт для віяланчэлі з аркестрам сі мінор, 2-а частка

Канцэрт для віяланчэлі з аркестрам сі мінор, 3-я частка

Карнавальная ўверцюра, Op. 92

Performed by the Skidmore College Orchestra. Courtesy of Musopen

Сімфонія № 9 мі мінор 'З Новага Свету', Op. 95 — I. Adagio — Allegro Molto

Выконвае аркестр Skidmore College, матэрыялы сайта Musopen

Сімфонія № 9 мі мінор 'З Новага Свету', Op. 95 — II. Largo

Выконвае аркестр Skidmore College, матэрыялы сайта Musopen

Сімфонія № 9 мі мінор 'З Новага Свету', Op. 95 — III. Molto Vivace

Выконвае аркестр Skidmore College, матэрыялы сайта Musopen

Симфонія № 9 мі мінор 'З Нового Світу', Op. 95 — IV. Allegro con Fuoco

Выконвае аркестр Skidmore College, матэрыялы сайта Musopen

* *[Дапамога па прайграванні](/Вікіпедыя:Дапамога_з_медыяфайламі#Прайграванне_аўдыё-_і_відэафайлаў "Вікіпедыя:Дапамога з медыяфайламі")*

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Антанін Леапольд Дворжак
• Усё пра Дворжака
• Дворжак: Ноты твораў на International Music Score Library Project
• Сайт, прысвечаны кампазітару (чеська, англ.)
• Дворжак: Ноты твораў на International Music Score Library Project
• Старонка на сайце peoples.ru(руск.)
• Старонка на сайце ccl.mv.ru(руск.)

Зноскі

1. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
2. 1 2 Antonin Dvorak // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
3. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #11852836X // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 24 чэрвеня 2015.
4. 1 2 Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
5. ↑ Бэлза И. Ф. Дворжак Антонин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1972. — Т. 7 : Гоголь — Дебит. — С. 594. Праверана 28 верасня 2015.
6. ↑ BillionGraves — 2011. — ed. size: 125000000
7. ↑ Antonín Dvořák. Thematic Catalogue. Bibliography. Survey of Life and Work (Export Artia, Prague, 1960).

Літаратура

• Дворжак // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 6: Дадаізм — Застава. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6), ISBN 985-11-0035-8.
• John Clapham (1979), Dvořák, ISBN 0-7153-7790-6
• New Grove Dictionary of Music and Musicians: Dvořák, Antonín
• Gervase Hughes (1967), Dvořák, His Life & Music, Casell, London
• Smaczny, Jan. Dvorak: Cello Concerto. Cambridge Music Handbooks. Cambridge University Press, Cambridge, 1999.
• Белза И. Антонин Дворжак — Л.1949
• Егорова В. Н. А. Дворжак. М., 1997

Тэмы гэтай старонкі (25):
Оперныя кампазітары
Акадэмікі Сербскай акадэміі навук і мастацтваў
Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Нарадзіліся ў Каралеўстве Багемія
Альтысты Чэхіі
Памерлі ў 1904 годзе
Музыканты паводле алфавіта
Нарадзіліся ў 1841 годзе
Асобы
Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Пахаваныя на Вышаградскіх могілках
Кавалеры ордэна Жалезнай кароны
Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Скрыпачы Чэхіі
Нарадзіліся 8 верасня
Кампазітары XX стагоддзя
Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула
Памерлі ў Празе
Рамантычныя кампазітары
Вікіпедыя:Істотныя артыкулы
Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Кампазітары паводле алфавіта
Кампазітары Чэхіі
Памерлі 1 мая
Кампазітары XIX стагоддзя