У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Ратума (народ). .mw-parser-output .t-geoinfobox td,.mw-parser-output .t-geoinfobox th{min-width:120px}.mw-parser-output .t-geoinfobox td:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox th:only-child{text-align:center}.mw-parser-output .t-geoinfobox-name{font-size:110%;padding:2px}.mw-parser-output .t-geoinfobox-nickname{font-style:italic}.mw-parser-output .t-geoinfobox-cave th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-mount th:only-child{background:#e7dcc3}.mw-parser-output .t-geoinfobox-surface th:only-child{background:#ffe4c4}.mw-parser-output .t-geoinfobox-blue th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-water th:only-child{background:#c0daff}.mw-parser-output .t-geoinfobox-underwater th:only-child{background:#b0e0e6}.mw-parser-output .t-geoinfobox-green th:only-child{background:#d0f0c0}.mw-parser-output .t-geoinfobox-tomb th:only-child{background:#bbbbbb}.mw-parser-output .t-geoinfobox-yellow th:only-child{background:#fdeaa8}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:only-child{background:#cbd5c4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:first-child:not(:only-child){background:#cbd5c4;text-align:right;padding:0 0.5em}.mw-parser-output .t-geoinfobox-grey th:only-child{background:#eaecf0}
Востраў Рату́ма (фідж.: Rotuma) — востраў, залежная тэрыторыя Фіджы на поўдні Ціхага акіяна. Агульная плошча — 46 км². Насельніцтва — 2002 чал. (2007 г.), пераважна ратумцы.
Востраў Ратума месціцца ў паўднёвай частцы Ціхага акіяна ў 642 км на паўночны захад ад Сувы, сталіцы Фіджы. Даўжыня з захаду на ўсход — 14,48 км. Найбольшая шырыня — 4,59 км. На захадзе вылучаецца невялікі паўвостраў, злучаны кароткім перасмыкам каля 230 м у шырыню.
Востраў мае вулканічнае паходжанне, уяўляе сабою шчытавы вулкан. Суша сфарміравана базальтамі. Пейзаж пагорысты з шматлікімі невысокімі конусамі. Найвышэйшы пункт — 256 м. Узбярэжжа не абаронена рыфам, амываецца высокімі хвалямі.
Клімат трапічны пасатны. Сярэдняя тэмпература на працягу года — 24 °C — 30 °C. Дажджлівы сезон цягнецца з лістапада да красавіка. Найбольш сухі месяц — жнівень.
Востраў Ратума быў населены каля VI — VII стст. н. э. Археолагі лічаць, што першыя пасяленцы былі блізкімі па культуры да палінезійцаў. Каля X ст. н. э. пачаліся сталыя кантакты з Фіджы. Знойдзены рэшткі керамікі, відавочна фіджыйскага паходжання. Ратумцы лічаць сябе нашчадкамі выхадцаў з палінезійскага вострава Саваі, аднак размаўляюць на меланезійскай мове, блізкай да фіджыйскай. Да прыбыцця еўрапейцаў у іх склалася грамадства з ясна акрэсленай сацыяльнай няроўнасцю на чале вярхоўных правадыроў.
Востраў быў адкрыты ў 1791 г. брытанскай экспедыцыяй, пасланай на пошук мяцежнікаў з карабля «Баўнці». У сярэдзіне XIX ст. на Ратума ўмацаваліся брытанская пратэстанцкая і французская каталіцкая місіі. Місіянеры здолелі прыцягнуць да сябе значную частку насельніцтва і паменшыць уплыў правадыроў. Аднак у выніку суперніцтва дзвюх місій на востраве ўспыхвалі рэлігійныя войны, якія цягнуліся да 1878 г. Рада правадыроў звярнулася з запытам да каралевы Вікторыі забяспечыць бяспеку іх радзімы. 13 мая 1881 г. Ратума быў далучаны да каланіяльных валоданняў Вялікабрытаніі і кіраваўся як частка брытанскай калоніі Фіджы. Дзень уключэння вострава ў склад брытанскіх тэрыторый да нашых дзён з’яўляецца святам — днём Ратума.
У 1970 г., калі Фіджы дасягнулі незалежнасці, Ратума быў далучаны да гэтай дзяржавы ў якасці залежнай тэрыторыі. У 1987 г., калі на Фіджы адбыўся ваенны пераварот, частка насельніцтва выступіла за абвяшчэнне незалежнай Рэспублікі Ратума. Аднак канфлікт не перарос у ваенныя сутыкненні. Пасля 1998 г. Ратума фактычна з’яўляецц цалкам інтэграванай часткай Рэспублікі Астравоў Фіджы.
Ратума мае статус залежнай тэрыторыі ў складзе Фіджы. Падзяляецца на 7 аўтаномных акруг, кожная з якіх кіруецца радай. Таксама існуе агульная рада вострава. Яна выконвае функцыі мясцовага ўрада з вельмі абмежаванымі паўнамоцтвамі. У склад агульнай астраўной рады ўваходзяць правадыры буйных родаў, а таксама прызначаныя чыноўнікі. З 1998 г. дарослае насельніцтва Ратума складае асобную выбарчую акругу ў ніжэйшую палату парламента Фіджы. Акрамя таго, ратумцы маюць магчымасць ўдзельнічаць у выбарах як прадстаўнікі іншых выбарчых акруг. 1 прадстаўнік агульнай рады вострава з’яўляецца чальцом вышэйшай палаты парламента Фіджы.
Востраў Ратума з’яўляецца буйным пастаўшчыком копры. Вытворцы копры аб’яднаны ў кааператыў, які займаецца закупамі і рэалізацыяй, забяспечвае ўгнаеннямі і іншымі неабходнымі для вытворчасці таварамі. Развіваецца камерцыйнае рыбалоўства. Большая частка насельніцтва так або інакш займаецца сельскай гаспадаркай. Пры гэтым з 1980-ых гг. існуе моцная залежнасць астравіцян ад імпарту такіх харчовых прадуктаў, як рыс, мяса, малако і інш. Праца адміністрацыйных структур фактычна фінансуецца ўрадам Фіджы. Многія ратумцы шукаюць працу за межамі вострава. На Ратума дзейнічаюць порт і аэрапорт. Улады імкнуцца развіваць турызм.