Руты́л — мінерал класа аксідаў, аксід тытану (TiO2). Пры тэмпературы 917 °С (у прысутнасці вады пры 397 °С) пераходзіць у іншую мадыфікацыю — анатаз[1].
Галоўны кампанент тытанавых руд. Утрымлівае ізаморфныя прымесі: ніобій, тантал, жалеза, хром, ванадый, волава. Крышталізуецца ў тэтраганальнай сінганіі. Утварае суцэльныя зярністыя масы, зросткі з магнетытам, ільменітамі, гематытам, прызматычныя, слупкаватыя і ігольчатыя крышталі, ігольчатыя ўрастанні ў кварцы («валасацікі», «стрэлы Амура», «валасы Венеры»)[1]. Цвёрдасць 6—6,5. Шчыльнасць змяняецца ад 4,5 да 5,5 у залежнасці ад колькасці жалеза і ніобію[1]. Тэмпература плаўлення 1870 °C. Чысты рутыл бясколерны. Афарбоўка залежыць ад наяўнасці дамешкаў.
Выкарыстоўваецца ў лакафарбавай прамысловасці ў якасці белага пігмента, у вытворчасці электродаў. З’яўляецца сыравінай для атрымання танталу і ніобію.
Буйнейшыя радовішчы знаходзяцца ў Аўстраліі, на якія прыпадае 90 % сусветнай здабычы[2].
Рутил (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Рутил // ХиМиК.ру
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Рутыл