wd wp Пошук: ⬜

Анатаз

Аната́з[1] — мінерал, адна з трох паліморфных мадыфікацый двухвокісу тытану (TiO2). Утрымлівае 59,94 % тытану, 40,06 % кіслароду [2]. Дамешкі жалеза, зрэдку волава і ніобію.

Апісанне

Крышталізуецца ў тэтраганальнай сінгоніі. Утварае біпірамідальныя, таблітчастыя і прызматычныя крышталі. Колер шэра-буры, жоўты, сінявата-шэры да чорнага. Бляск алмазны, металічны. Цвёрдасць 5,5—6[2][3] па шкале Моаса. Шчыльнасць 3,8—3,9[3] г/см³. Малекулярная маса 79,9[4] а.а.м. Тэмпература плаўлення 1870[4] °C. Тэмпература раскладання 2900[4] °C. Не раствараецца ў вадзе і кіслотах. Пры награванні да тэмпературы 620—650 °C пераўтвараецца ў рутыл [1].

Паходжанне і радовішчы

Анатаз з’яўляецца другасным мінералам, які вылучаецца пры пераўтварэнні іншых тытазмяшчальных мінералаў. Сустракаецца ў пегматытах і крышталічных сланцах. Крышталі сустракаюцца на кварцы ў жылах альпійскага тыпу. Дзякуючы хімічнай устойлівасці і значнай масе, часта сустракаецца ў россыпных радовішчах[3]. Радовішчы ў Швейцарыі, на Урале, у Бразіліі [3]. Сустракаецца разам з рутылам, ільменітам, брукітам, тытанітам, альбітам, адулярам, хларытам, эпідотам, горным хрусталём [3].

Выкарыстанне

Практычнага значэння анатаз не мае[3].

Зноскі

1 2 Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
1 2 Anatase Mineral Data // The Mineralogy Database(англ.)
1 2 3 4 5 6 Анатаз // Музей естественной истории. Электронная энциклопедия природы(руск.)
1 2 3 Анатаз // Інфармацыя на сайце ХиМиК.ру(руск.)

Літаратура

Аношка Я. І. Анатаз // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 92.
Анатаз // Большой энциклопедический словарь: В 2-х т. / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1991. — Т. 1. — С. 52. — 863 с. — 2 000 000 экз. — ISBN 5-85270-042-8 (т. 1.).(руск.)

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (8):
Катэгорыя·Мінералы
Катэгорыя·Вокіслы (мінералы)
Катэгорыя·Старонкі з нелікавымі аргументамі formatnum
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без аўтара
Катэгорыя·Мінералы тытану
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без назвы артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю прыроды Беларусі без нумароў старонак