wd wp Пошук: ⬜

Пераменны ток

Пераменны ток, зменны ток — электрычны ток, сіла якога перыядычна мяняецца з часам.

У асноўным ваганні току адбываюцца па гарманічным законе

I

cos ⁡ ( 2 π ν t − φ ) ,

{\displaystyle I=I_{0}\cos(2\pi \nu t-\varphi ),}

$\{\displaystyle I=I_\{0\}\cos(2\pi \nu t-\varphi ),\}$ дзе

{\displaystyle I_{0}}

$\{\displaystyle I_\{0\}\}$ — амплітуда току,

{\displaystyle \nu }

$\{\displaystyle \nu \}$ — частата,

{\displaystyle \varphi }

$\{\displaystyle \varphi \}$ — фаза току.

Пераменны ток ўзнікае ў электрычным ланцугу з пераменным напружаннем. Ваганні напружання адбываюцца па падобным законе, аднак, у агульным выпадку са зрухам фазы

Δ φ

{\displaystyle \Delta \varphi }

$\{\displaystyle \Delta \varphi \}$

U

cos ⁡ ( 2 π ν t − φ − Δ φ ) .

{\displaystyle U=U_{0}\cos(2\pi \nu t-\varphi -\Delta \varphi ).}

$\{\displaystyle U=U_\{0\}\cos(2\pi \nu t-\varphi -\Delta \varphi ).\}$ Перавагай пераменнага току з’яўляецца тое, што яго лягчэй вырабляць і перадаваць спажыўцу. Пастаянны ток можна атрымаць з пераменнага з дапамогай выпрамлення.

Фізіка пераменнага току

Асаблівасцю пераменнага току з’яўляецца тое, што некаторыя элементы электрычнага ланцуга ўплываюць не толькі на амплітуду току, але і на яго фазу. Таму для разлікаў электрычных ланцугоў замест звычайных супраціўленняў выкарыстоўваюцца камплексныя супраціўленні — імпедансы, а ўсе разлікі праводзяцца з выкарыстаннем камплексных лікаў.

Магутнасць

Імгненнае значэнне магутнасці электрычнага току роўнае

S

I U

{\displaystyle S=IU,}

$\{\displaystyle S=IU\,\}$ , поўная магутнасць

P

I U cos

Δ φ

{\displaystyle P=IU\cos ,\Delta \varphi }

$\{\displaystyle P=IU\cos \,\Delta \varphi \}$ , актыўная магутнасць

Q

I U sin

Δ φ

{\displaystyle Q=IU\sin ,\Delta \varphi }

$\{\displaystyle Q=IU\sin \,\Delta \varphi \}$ , рэактыўная магутнасць дзе U — напружанне, а

Δ φ

{\displaystyle \Delta \varphi }

$\{\displaystyle \Delta \varphi \}$ — зрух фаз паміж напружаннем і токам.

Аднак на практыцы зручней выкарыстоўваць усярэдненае значэнне магутнасці

⟨ P ⟩

1 2

{\displaystyle \langle P\rangle ={\frac {1}{2}}I_{0}U_{0},}

$\{\displaystyle \langle P\rangle =\{\frac \{1\}\{2\}\}I_\{0\}U_\{0\},\}$ дзе

{\displaystyle I_{0}}

$\{\displaystyle I_\{0\}\}$ — амплітуднае значэнне сілы току,

{\displaystyle U_{0}}

$\{\displaystyle U_\{0\}\}$ — амплітуднае значэнне напружання.

Пераменны ток характарызуюць таксама дзеючымі значэннямі сілы току і напружання

{\displaystyle I_{a}={\frac {1}{\sqrt {2}}}I_{0},}

$\{\displaystyle I_\{a\}=\{\frac \{1\}\{\sqrt \{2\}\}\}I_\{0\},\}$

{\displaystyle U_{a}={\frac {1}{\sqrt {2}}}U_{0}.}

$\{\displaystyle U_\{a\}=\{\frac \{1\}\{\sqrt \{2\}\}\}U_\{0\}.\}$ Вытворчасць і перадача пераменнага току

Генератар пераменнага току

Асноўны артыкул: Электрычны генератар Генератарам пераменнага току з’яўляецца сістэма з нерухомага статара (складаецца са стальнога стрыжня і абмоткі) і ротара (электрамагніт са стальным стрыжнем), які круціцца ўнутры яго. Праз два кантактныя кольцы, да якіх прыціснутыя слізгальныя кантакты шчоткі, праводзіцца электрычны ток. Электрамагніт стварае магнітнае поле, якое круціцца з вуглавой хуткасцю кручэння ротара і ўзбуджае ў абмотцы статара ЭРС індукцыі. Каб ротар круціўся і ствараў магнітнае поле, якое выклікае ў статары ЭРС індукцыі, яму неабходна прадастаўляць энергію. Ротар круціцца ў электрастанцыях з дапамогай паравых (ЦЭС і АЭС) або гідратурбін (ГЭС).

Трансфарматар

Асноўны артыкул: Трансфарматар Для таго, каб знізіць напружанне да неабходнай для спажыўцоў велічыні на выхадзе электрагенератараў (220 В), і павысіць напружанне да велічыні, неабходнай для яго перадачы па ЛЭП (400—500 кВ), патрэбен трансфарматар. Ён складаецца з першаснай і другаснай шпулек і замкнёнага стрыжня. Пры падачы напружання на першасную шпульку ўзнікае пераменны ток, які стварае пераменнае магнітнае поле. Праз стрыжні магнітны паток распаўсюджваецца на абедзве шпулькі і выклікае іх індукцыю.

Стандарты пераменнага току

У еўрапейскіх краінах і СНД выкарыстоўваецца пераменны ток з частатою 50 Гц і напружаннем 220 В або 380 В. У некаторых краінах выкарыстоўваецца частата 60 Гц.

Гл. таксама

Літаратура

Пераменны ток // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 12. — С. 281. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0198-2 (Т. 12).

Тэмы гэтай старонкі (5):
Катэгорыя·Тэарэтычныя асновы электратэхнікі
Катэгорыя·Электратэхніка
Катэгорыя·Электрычны ток
Катэгорыя·Старонкі з нелікавымі аргументамі formatnum
Катэгорыя·Вікіпедыя·Старонкі з модулем Hatnote з чырвонай спасылкай