wd wp Пошук:

Леанід Мікалаевіч Андрэеў

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Андрэеў.

Леанід Мікалаевіч Андрэеў (9 (21) верасня 1871, Арол, Расійская імперыя — 12 верасня 1919, Нейвола, Фінляндыя) — рускі пісьменнік. Прадстаўнік Сярэбранага веку рускай літаратуры. Лічыцца пачынальнікам рускага экспрэсіянізму.

Біяграфія

Дзяцінства

Нарадзіўся ў Арле ў не вельмі забяспечанай сям’і каморніка-таксатара Мікалая Іванавіча Андрэева ​​(1847—1889) і Анастасіі Мікалаеўны Андрэевай (Пацкоўскай) — дачкі збяднелага польскага памешчыка. Ужо ў дзяцінстве выяўляў цікавасць да чытання. Вучыўся ў Арлоўскай класічнай гімназіі (18821891) . Захапляўся творчасцю Шапенгаўэра і Гартмана.

Юнацтва

Юнацкая ўражлівасць і развітае ўяўленне некалькі разоў падахвочвалі яго на безразважныя ўчынкі: ва ўзросце 17 гадоў вырашыў выпрабаваць сілу волі і лёг паміж рэек перад надыходзячым паравозам, але застаўся цэлы.

Скончыўшы гімназію, Андрэеў паступіў на юрыдычны факультэт Пецярбургскага ўніверсітэта; пасля смерці бацькі матэрыяльнае становішча яго сям’і пагоршылася, а сам Андрэеў пачаў злоўжываць алкаголем. Некаторы час Андрэеву даводзілася нават галадаць. У Пецярбурге спрабаваў пісаць свае першыя апавяданні, аднак з рэдакцыі, як Андрэеў узгадвае ў сваіх мемуарах, іх вярнулі са смехам. Адлічаны за нявыплату, ён паступіў на юрыдычны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта. У Маскве, па словах самога Андрэева​​: «матэрыяльна жылося лепш: дапамагалі таварышы і камітэт».

Л. Андрэеў. Партрэт працы І. Рэпіна (1904)

У 1894 г., пасля любоўнай няўдачы, Андрэеў спрабаваў скончыць жыццё самагубствам. Наступствам няўдалага стрэлу было царкоўнае пакаянне і парок сэрца, які і выклікаў пасля смерць пісьменніка[7]. Пасля гэтага выпадку Леанід Андрэеў зноў быў вымушаны бедаваць: цяпер яму неабходна было карміць маці, сваіх сясцёр і братоў, якія перабраліся ў Маскву. Перабіваўся выпадковымі заробкамі, выкладаннем і маляваннем партрэтаў на заказ. У палітычнай дзейнасці не ўдзельнічаў.

У 1897 паспяхова здаў выпускныя экзамены ва ўніверсітэце, што адкрыла яму дарогу ў адвакатуру, якой ён займаўся аж да 1902 г. У тым жа годзе пачынае сваю журналісцкую дзейнасць у газетах «Маскоўскі веснік» і «Кур’ер». Свае фельетоны ён падпісваў псеўданімам «James Lynch». У 1898 г. у «Кур’еры» быў надрукаваны яго першы аповяд: «Баргамот і Гараська». Паводле слоў Андрэева, аповяд быў перайманнем Дзікенса, аднак маладога аўтара заўважыў Максім Горкі, які і запрасіў Андрэева ​​ў кнігавыдывецкае таварыства «Веды», якое аб’ядноўвае многіх маладых пісьменнікаў.

Першая руская рэвалюцыя і даваенныя гады

Віла «Аванс», якая належала Л. Андрэеву (не захавалася)
«Самагубства». Анкета пісьменніка ў часопісе «Новае слова», 1912, чэрвень

Сапраўдная слава прыйшла да Андрэева пасля выдання ў 1901 яго апавядання «Жылі-Былі» ў часопісе «Жыццё».

У 1902 Андрэеў ажаніўся з А. М. Велігорскай — унучатай ​​пляменніцай Тараса Шаўчэнкі. У тым жа годзе становіцца рэдактарам «Кур’ера», вымушаны быў даць паліцыі падпіску аб нявыездзе з-за сваёй сувязі з рэвалюцыйна настроеным студэнцтвам. Дзякуючы дапамозе Максіма Горкага вялікім накладам быў выпушчаны першы том яго твораў. У гэтыя гады абазначылася накіраванасць творчасці і яго літаратурная манера.

У 1905 годзе вітаў Першую рускую рэвалюцыю; хаваў у сябе дома членаў РСДРП, 10 лютага быў пасаджаны ў турму за тое, што напярэдадні на яго кватэры прайшоў тайны сход ЦК (25 лютага выпушчаны пад заклад, унесены Савам Марозавым). У гэтым жа годзе ён напіша апавяданне «Губернатар», якое стала водгукам на забойства 17 лютага эсэрам І. Каляевым маскоўскага генерал-губернатара вялікага князя Сяргея Аляксандравіча.

У 1906 годзе пісьменнік вымушаны з’ехаць у Германію, дзе ў яго нараджаецца другі сын, Данііл, які пасля стане пісьменнікам (яго пяру належыць трактат «Ружа Свету»). У снежні таго ж года ад послеродовой гарачкі памірае яго жонка (пахавана ў Маскве на могілках Навадзевічага манастыра).

Андрэеў ад’язджае на Капры (Італія), дзе жыве ў Горкага (са снежня 1906 года — да вясны 1907). Пасля пачатку рэакцыі ў 1907 годзе Андрэеў расчароўваецца ў самой рэвалюцыі. Ён адыходзіць ад рэвалюцыйна настроенага пісьменніцкага асяроддзя Горкага.

У 1908 годзе Андрэеў ажаніўся з А. І. Дзенісевіч (Карніцкай) і пераязджае ва ўласны дом у Вамельсу. На віле «Аванс» (назва была абрана з-за таго, што дом быў пабудаваны на аванс ад выдаўца) Леанід Андрэеў піша свае першыя драматычныя творы.

З 1909 года актыўна супрацоўнічае з мадэрнісцкімі альманахамі выдавецтва «Шыпшына».

Першая сусветная вайна, рэвалюцыя 1917 года і смерць пісьменніка

Пачатак Першай сусветнай вайны Леанід Андрэеў сустрэў з натхненнем:

«Перамагчы Германію неабходна — гэта пытанне жыцця і смерці не толькі для Расіі — найвялікшай славянскай дзяржавы, усе магчымасці якой наперадзе, але і для еўрапейскіх дзяржаў. <…> Разгром Германіі будзе разгромам Усееўрапейскай рэакцыі і пачаткам новага цыкла еўрапейскіх рэвалюцый».

— Інтэрв’ю газеце “Нью-Ёрк Таймс”, верасень 1914[8]

У час вайны Андрэеў публікуе драму пра ваенные падзеі ў Бельгіі («Кароль, закон і свабода»). Зрэшты, творы пісьменніка ў той час прысвечаны, галоўным чынам, не вайне, а мяшчанскаму побыту, тэме «маленькага чалавека».

Пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 года ўваходзіў у рэдакцыйны Савет рэакцыйнай газеты «Руская воля».

Кастрычніцкую рэвалюцыю не прыняў. Пасля аддзялення Фінляндыі ад Расіі — апынуўся ў эміграцыі. Апошнія творы пісьменніка прасякнутыя песімізмам і нянавісцю да бальшавіцкай улады («Дзённік сатаны», «SOS»)[9].

12 верасня 1919 года Леанід Андрэеў раптоўна памёр ад пароку сэрца ў мястэчку Мустамякі, на дачы ў свайго сябра — лекара і літаратара Ф. М. Фалькоўскага. Быў пахаваны ў Марыёках. У 1956 годзе перапахаваны ў Ленінградзе на Літаратарскіх мастках на Волкавых могілках.[10][11]

З 1956 года яго выбраныя творы часта перавыдаваліся ў СССР. У 1991 годзе ў Арле, на радзіме пісьменніка, адкрыўся Дом-Музей Леаніда Андрэева[12].

Творчасць, асноўныя ідэі

Пісьменнікі Леанід Андрэеў (справа) і Вікенцій Верасаеў.

Першыя творы Леаніда Андрэева, шмат у чым пад уздзеяннем бядотных умоў, у якіх тады знаходзіўся пісьменнік, прасякнутыя крытычным аналізам сучаснага свету («Баргамот і Гараська», «Горад»). Аднак яшчэ ў раннім перыядзе творчасці пісьменніка праявіліся яго асноўныя матывы: крайні скептыцызм, нявер’е ў чалавечы розум («Сцяна», «Жыццё Васіля Фівейскага»), узнікае захапленне спірытуалізмам і рэлігіяй («Юда Іскарыёт»). Апавяданні «Губернатар», «Іван Іванавіч» і п’еса «Да зорак» адлюстроўваюць сімпатыю пісьменніка да рэвалюцыі. Аднак пасля пачатку рэакцыі 1907 Леанід Андрэеў адмовіўся ад усялякіх рэвалюцыйных поглядаў, лічачы, што бунт мас можа прывесці толькі да вялікіх ахвяраў і вялікіх пакут (гл. «Аповяд пра сем павешаных»). У сваім апавяданні «Чырвоны смех» Андрэеў намаляваў карціну жахаў сучаснай вайны (рэакцыя на Руска-японскую вайну). Незадаволенасць яго герояў навакольным светам і парадкамі нязменна выліваецца ў пасіўнасць або анархічны бунт. Перадсмяротныя сачыненні пісьменніка прасякнуты дэпрэсіяй, ідэяй пра радасць ірацыянальных сіл.

Нягледзячы на патэтычны настрой твораў, літаратурная мова Андрэева​​, напорыстая і экспрэсіўная, з падкрэсленым сімвалізмам, сустракала шырокі водгук у мастацкай і інтэлігенцкім асяроддзі дарэвалюцыйнай Расіі. Станоўчыя водгукі аб Андрэеве ​​пакінулі Максім Горкі, Рэрых, Рэпін, Блок, Чэхаў і многія іншыя. Творы Андрэева ​​адрознівае рэзкасць кантрастаў, нечаканыя павароты сюжэту, у спалучэнні са схематычна прастатой склада. Леанід Андрэеў прызнаны яркім пісьменнікам Срэбнага веку рускай літаратуры.

Творы

Апавяданні

  • 1892 — У холадзе і золаце
  • 1898 — Баргамот і Гараська
  • 1898 — З жыцця штабс-капітана Каблукова
  • 1898 — Абарона
  • 1898 — Што бачыла галка
  • 1898 — Алёша-дурачок
  • 1899 — Ангелочек
  • 1899 — Сябар
  • 1899 — Вялікі шлем
  • 1899 — У вокны
  • 1899 — Пецька на дачы
  • 1899 — У Сабуравым
  • 1899 — Моладзь
  • 1899 — Помнік
  • 1900 — Маўчанне
  • 1900 — Аповяд пра Сяргея Пятровіча
  • 1900 — У цёмную даль
  • 1900 — Мімаходам
  • 1900 — Валя
  • 1900 — На рацэ
  • 1900 — Першы ганарар
  • 1900 — Свята
  • 1900 — Выдатнае жыццё для ўваскрослых
  • 1901 — Хлусня
  • 1901 — Жылі-былі
  • 1901 — Бездань
  • 1901 — Буяніха
  • 1901 — Кусака
  • 1901 — Выпадак
  • 1901 — Сцяна
  • 1901 — Іншаземец
  • 1901 — У падвале
  • 1901 — У цягніку
  • 1901 — Гасцінец
  • 1901 — Кніга
  • [1901]] — Набат
  • 1901 — Смех
  • 1902 — У тумане
  • 1902 — Горад
  • 1902 — [[ маючым адбыцца крадзеж ( аповяд) | маючым адбыцца крадзеж ] ]
  • 1902 — Думка
  • 1902 — Вясной
  • 1902 — Арыгінальны чалавек
  • 1903 — Вясновыя абяцанні
  • 1903 — На станцыі
  • 1904 — Злодзей
  • 1904 — Чырвоны смех
  • 1904 — Няма прабачэння
  • 1904 — Прывіды
  • 1905 — Губернатар
  • 1905 — Хрысціяне
  • 1905 — Марсэльеза
  • 1905 — Бэн- Товит
  • 1905 — Так было
  • 1906 — Элеазар
  • 1907 — З аповеду, які ніколі не будзе скончаны
  • 1907 — Цемра
  • 1908 — Іван Іванавіч
  • 1908 — Аповяд пра сем павешаных
  • 1908 — Велікан
  • 1908 — Праклён звера
  • 1908 — Мае запіскі
  • 1909 — Сын чалавечы
  • 1910 — Расказ змеі пра тое, як у яе з’явіліся атрутныя зубы
  • 1910 — Дзень гневу
  • 1910 — Неасцярожнасць
  • 1911 — Правілы дабра
  • 1911 — Іпатаў
  • 1911 — Супакой
  • 1911 — Смерць Гулівера
  • 1911 — Кветка пад нагою
  • 1913 — Зямля
  • 1913 — Ён (Аповяд невядомага)
  • 1913 — Палёт
  • 1913 — Зварот
  • 1913 — Нягоднік
  • 1913 — Арэшак
  • 1913 — Фальшывы рубель і добры дзядзька
  • 1913 — Адважны воўк
  • 1914 — Герман і Маргарыта
  • 1914 — Уваскрасенне ўсіх мёртвых
  • 1914 — Канец Джона — Прапаведніка
  • 1914 — Тры ночы (Сон)
  • 1914 — Чорт на вяселлі
  • 1915 — Аслы
  • 1915 — Мае анекдоты
  • 1915 — раганосцам
  • 1916 — Два лісты
  • 1916 — Ахвяра
  • 1916 — Чамаданаў
  • 1916 — казюльку

П’есы

Раманы і аповесці

Дзеці

Адрас у Арле

Адрасы ў Санкт-Пецярбургу — Петраградзе

Экранізацыі твораў

Зноскі

  1. 1 2 3 4 Михайловский Б. В. Андреев // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 1.
  2. Leonid Andreyev // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Library of the World’s Best Literature / пад рэд. C. D. Warner — 1897.
  4. различные авторы Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский, К. К. Арсеньев, Ф. Ф. Петрушевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1907.
  5. Андреев Леонид Николаевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  6. 1 2 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 97. — ISBN 978-2-221-06888-5
  7. Биография писателя. Газета «Неделя»
  8. См. Предисловие к сборнику: Леонид Андреев. Рассказы. - Москва: Советская Россия, 1977 г.
  9. Биография. Леонид Андреев
  10. Интервью Ирины Рыжковой-Андреевой, внучки писателя. Газета «Неделя» Архівавана 18 чэрвеня 2010.
  11. Надгробие Л. Н. Андреева
  12. 1 2 Музей Л. Андреева в г. Орёл
Тэмы гэтай старонкі (19):
Катэгорыя·Памерлі ў 1919 годзе
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Арле
Катэгорыя·Публіцысты Расійскай імперыі
Катэгорыя·Рускамоўныя пісьменнікі
Катэгорыя·Нарадзіліся 21 верасня
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Іпб. Прозвішча»
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «Імя Прозвішча»
Катэгорыя·Нарадзіліся 21 жніўня
Катэгорыя·Пахаваныя на Літаратарскіх мастках
Катэгорыя·Пісьменнікі Расійскай імперыі
Катэгорыя·Выпускнікі юрыдычнага факультэта МДУ
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Памерлі 12 верасня
Катэгорыя·Вікіпедыя·Старонкі з неадназначнымі геаланцужкамі
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1871 годзе
Катэгорыя·Памерлі ў Санкт-Пецярбургу
Катэгорыя·Драматургі Расійскай імперыі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных