wd wp Пошук:
    ⬜

    Краслава

    Краслава (лат.: Krāslava, традыцыйная беларуская назва — Краслаўка, Краслаў) — горад на паўднёвым усходзе Латвіі, на рацэ Заходняя Дзвіна. Адміністрацыйны цэнтр Краслаўскага края. Насельніцтва на 2010 год — 10 194 чалавекі. Знаходзіцца за 274 км на паўднёвы ўсход ад Рыгі, за 4 км ад чыгуначнай станцыі Краслава на лініі Даўгаўпілс — Полацк. Прыстань.

    Этымалогія назвы

    Назва горада паходзіць ад другога імя полацкай князёўны Рагнеды-Гарыславы. Паводле падання князёўна неаднойчы наведвала Гарыслаўку, і ў гэтым няма падставаў сумнявацца, бо да памежнага заходняга полацкага Герцыке адсюль цэлых 70 кіламетраў, а яшчэ далей на захад, паблізу сучаснага Ашэрадэна (лат.: Aizkraukle), знаходзіцца найбольш заходні з усіх Барысавых камянёў.[5]

    Гісторыя

    Ранняе Сярэднявечча

    Паводле падання, Краслаўку (Гарыслаўку) заснавала ў X ст. князёўна Рагнеда (Гарыслава). У гэты час паселішча ўваходзіла ў складзе Полацкага княства. Прыкладна да 1239 года мясцовасць уваходзіла ў склад Герсіцкага княства. Тым часам у пісьмовых крыніцах Краслаў упершыню ўпамінаецца ў XIV ст., калі ён знаходзіўся пад уладай Лівонскага ордэна.

    Паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Каралеўствам Польскім

    30 жніўня 1559 года Лівонскі ордэн перайшоў пад пратэктарат Вялікага Княства Літоўскага. У 1566 годзе Краслаў увайшоў ва ўтворанае Задзвінскае княства. У 1580-я гады тут збудавалі першы драўляны касцёл. У 1677 годзе мястэчка ўвайшло ў склад Інфлянцкага ваяводства.

    У 1725 годзе Краслаў перайшоў у валоданне графаў Чапскіх, а ў 1729 годзе — Плятэраў. Апошнія збудавалі ў мястэчку мураваныя ратушу, касцёл і палац. У 1757 годзе пры кляштары езуітаў адкрылася Краслаўская каталіцкая семінарыя — першая навучальная ўстанова на тэрыторыі сучаснай Латвіі.

    Пад уладай Расійскай імперыі

    У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе Краслаў апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Дынабургскай (з 1893 года Дзвінскай) правінцыі Пскоўскай губерні (1772—1776), потым у складзе Полацкай губерні (1776—1778) і намесніцтва (1778—1796), Беларускай губерні (1796—1802), з 1802 года — Віцебскай губерні. У 1809—1822 гадах тут знаходзілася адміністрацыяй Дынабургскай правінцыі[6]. На 1852 год у Краслаўцы было 389 вялікіх будынкаў (з іх 32 мураваныя), працавалі гарбарня і кафляная майстэрня.

    У часы Першай сусветнай вайны ў 1918 годзе Краслаўку занялі войскі Германскай імперыі.

    Найноўшы час

    Драматычны гурток пры Краслаўскім Таварыстве «Бацькаўшчына», які працаваў у 1922 і 1923 гадах у Краслаўцы

    25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Краслаўка абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі[7]. 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай I з’езду КП(б) Беларусі яна ўвайшла склад Беларускай ССР[8]. У 1920 годзе бальшавікі перадалі мястэчка Латвіі. У 1923 годзе Краслава атрымала статус горада.

    У 1940 годзе Краслава апынулася ў складзе Латвійскай ССР. У Другую сусветную вайну з 4 ліпеня 1941 да 22 ліпеня 1944 года яна знаходзіліся пад акупацыяй Трэцяга Рэйха. У 2009 годзе Краслава стала цэнтрам края.

    Насельніцтва

    Эканоміка

    Прадпрыемствы лёгкай і харчовай прамысловасці, апрацоўка драўніны і лёну.

    Культура

    У горадзе працуе Краслаўскі гістарычна-мастацкі музей.

    Славутасці

    Страчаная спадчына

    Галерэя

    Гарады-пабрацімы

    Вядомыя асобы

    Зноскі

    1. ↑ (unspecified title) Праверана 28 чэрвеня 2019.
    2. ↑ Колькасць жыхароў у самакіраваннях. 01.01.2016 Архівавана 17 жніўня 2016.(лат.)
    3. ↑ Кніга паштовых індэксаў Латвіі - красавік 2011 (лат.)
    4. ↑ Класіфікатар адміністрацыйных тэрыторый і тэрытарыяльных адзінак Латвіі Архівавана 15 лістапада 2010. - 16 лютага 2011 (лат.)
    5. ↑ Вікінгі ў беларускім фальклёры // Андрэй Катлярчук. Швэды ў гісторыі й культуры беларусаў. — Менск: Энцыклапедыкс, 2002
    6. ↑ Краслава // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.) . — СПб., 1890—1907.
    7. ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 3 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — Мінск: Белкартаграфія, 2018. — 270 с., іл. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 30.
    8. ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 3 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — Мінск: Белкартаграфія, 2018. — 270 с., іл. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 20.
    9. ↑ Manteuffel G. Krasław // Słownik geograficzny… T. IV. — Warszawa, 1893. S. 619.
    10. ↑ Замок Краслава (Креславка - Kreslawka)(руск.) . Средневековые замки Латвии. Праверана 19 студзеня 2013.

    Літаратура

    Спасылкі

    commons: Краслава на Вікісховішчы
    Тэмы гэтай старонкі (8):
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Краслаўскі край
    Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
    Катэгорыя·Населеныя пункты паводле алфавіта
    Катэгорыя·Краслава
    Катэгорыя·Гарады Латвіі
    Катэгорыя·Гарады на Заходняй Дзвіне