Корсакі
Ко́рсакі — вялікалітоўскі арыстакратычны род уласнага герба «Корсак» (змененая «Катвіца»).
Паходзяць з полацкага баярства. Родапачынальнік Фёдар згадваецца ў 1385 годзе, калі атрымаў ад полацкага князя Андрэя Альгердавіча землі каля возера Беразвеч. Яго сын — Дзмітрый Корсак меў сыноў Саву, Якава (Яшку) і Васіля, яны ўзвысіліся пры вялікім князю Свідрыгайлу (1430—1432).
Ад Савы пайшла галіна, якая ўжывала прозвішча Савічы-Корсакі і герб «Ліс» з гербам «Катвіца» ў клейнодзе. Савічы-Корсакі ў XV ст. валодалі Уздой у Менскім павеце і іншымі маёнткамі ў Новагародскім і Менскім ваяводствах. У XIX ст. зацверджаны ў дваранстве Расійскай імперыі.
Вядомыя асобы
- Васіль Дзмітрыевіч (каля 1380—1452), намеснік полацкі пры вялікім князю Свідрыгайле, потым яго радны ў Луцку.
- Баркулаб (каля 1520—1576), пасол у Маскву падчас Лівонскай вайны ў 1562 годзе. Староста свіслацкі і дзісненскі; праз шлюб з князёўнай Крошынскай набыў маёнткі ў Аршанскім павеце, дзе заснаваў мястэчка Баркулабава (цяпер Баркалабава Быхаўскага раёна).
- Юзаф (каля 1540—1618) — сын Яна, уладальнік Залесся і Лятоўшчыны, войскі полацкі (з 1570), суддзя земскі полацкі (з 1586), кашталян менскі, потым полацкі (з 1597); памёр бяздзетным
- Ян (каля 1560—1625) — сын Рыгора, харужы полацкі з 1598, гараднічы полацкі да 1611. Кашталян дэрпцкі з 1620, полацкі з 1621, у канцы жыцця прызначаны ваяводам смаленскім.
- Юзаф (каля 1570—1643) — сын Льва, заснавальнік базыльянскага кляштара ў Беразвеччы і кармеліцкага ў Глыбокім, староста (1629—1639) і ваявода мсціслаўскі з 1639 года.
- Рафаіл, свецкае імя Мікалай (каля 1595—1640), архімандрыт уніяцкіх манастыроў Віленскага Святой Тройцы, Ануфрыеўскага, Кобрынскага Святога Спаса, Жыдзічынскага, протаархімандрыт (генерал) Базыльянскага ордэна (1626—1640), біскуп галіцкі (1632—1637), мітрапаліт грэка-каталіцкай царквы Рэчы Паспалітай (1636—1640).
- Ян (каля 1620—1697) — сын Рамана, уладальнік Псуі, падчашы полацкі з 1658, падкаморы полацкі з 1659, кашталян полацкі з 1661 года.
- Самуэль (каля 1745 — пасля студзеня 1795) — пасол ад Новагародскага ваяводства на сойм 1773 года, які зацвердзіў Першы падзел Рэчы Паспалітай. Уваходзіў у апазіцыю на чале Т. Рэйтанам і С. Багушэвічам, якія імкнуліся не дапусціць падзелу. Удзельнічаў у падрыхтоўцы паўстання 1794 года, падпісаў віленскі акт паўстання 24 красавіка 1794 года. Уваходзіў у Найвышэйшую літоўскую раду.
- Тадэвуш (каля 1741—1794) — полацкі скарбнік і стражнік у 1767, падчашы з 1775, віленскі земскі суддзя з 1787 года. З 1790 года дэпутат чатырохгадовага сойма 1788—1792 гадоў, дамагаўся стварэнні для Вялікага Княства Літоўскага асобнай скарбовой і паліцэйскай адміністрацыі. Падчас паўстання 1794 годзе удзельнічаў у баях за Вільню (19—20.7.1794). Загінуў падчас абароны прадмесця Варшавы — Прагі.
Літаратура
- Корсакі // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1997. — 432 с.: іл. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
- Корсаки // Рэгіёны Беларусі: энцыклапедыя. У 7 т. = Регионы Беларуси: энциклопедия. В 7 т. (руск.) / Т. В. Белова (гл. ред.). — Мн.: БелЭн, 2010. — Т. 2. Витебская область. В 2 кн. Книга 1. Абазовский — Кривоблоцкая. — 533 с. — 2 500 экз. — ISBN 978-985-11-0525-6.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Корсакі
Катэгорыя·Корсакі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара