wd wp Пошук:
    ⬜

    Заір Ісакавіч Азгур

    У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Азгур. Заі́р Іса́кавіч Азгу́р (2 (15) студзеня 1908, в. Маўчаны Сенненскі павет, Магілёўская губерня, цяпер у складзе в. Застадолле Сенненскага раёна Віцебскай вобласці — 18 лютага 1995, Мінск) — савецкі і беларускі скульптар. Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1939), Народны мастак БССР (1944), Народны мастак СССР. Лаўрэат Сталінскай прэміі другой ступені (1946; 1948). Правадзейны член член Акадэміі мастацтваў СССР[1] (1958). Герой Сацыялістычнай Працы (1978). Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР (1947—1967 і з 1971).

    Біяграфія

    Нарадзіўся 2 (15) студзеня 1908 года ў яўрэйскай сям’і. Скончыў Віцебскі мастацка-практычны інстытут 1925 годзе, вучыўся ў Марка Шагала і Міхаіла Керзіна. Будучы студэнтам, жыў у Янкі Купалы і Якуба Коласа[2]. У 1925—1928 гг. вучыўся ў Акадэміі мастацтваў у Ленінградзе. Працягнуў адукацыю ў Кіеўскім дзяржаўным мастацкім інстытуце (1928—1929) і Тбіліскай акадэміі мастацтваў. Першыя яго творы з’явіліся на справаздачнай выставе Віцебскага мастацкага тэхнікума ў 1924 г. У наступным годзе ён удзельнічаў у I Усебеларускай выставе. У 1930 г. скульптар вярнуўся на радзіму і ўключыўся ў мастацкае жыццё Мінска.

    3 першых дзён вайны ўдзельнічаў у выпуску антыфашысцкіх улётак, супрацоўнічаў з франтавым друкам, ілюстраваў газету «Раздавім фашысцкую гадзіну». У 1942—1944 гг. 3аір Азгур у Маскве, пры Цэнтральным штабе партызанскага руху. У 1945 годзе ажаніўся з Галінай Гарэлавай, дачкой акадэміка Г. М. Гарэлава.

    Заір Азгур — цэнтральная фігура ў беларускай пасляваеннай пластыцы. У 1950-1970-я гг. працаваў над манументальнай скульптурай. З 1980 года кіраўнік Майстэрні скульптуры АМ СССР у Мінску.

    Памёр 18 лютага 1995 года ў Мінску. Пахаваны ў Мінску на Усходніх могілках.

    Творчасць

    Скульптурная кампазіцыя Заіра Азгура на плошчы Якуба Коласа ў Мінску.

    Заір Азгур працаваў у галіне станковай і манументальнай скульптуры, прыхільнік строгай рэалістычнай формы.

    У даваеннай творчасці 3. Азгура заўважныя два падыходы: станковыя партрэты з натуры, што вымагаюць разумення ўнутранай сутнасці мадэлі, вылучаюцца шырокай, вольнай лепкай, і рэгламентаваныя канонамі рэпрэзентатыўныя выявы. У канны 1920-х—30-я г. стварыў партрэты дзеячаў сацыялістычнага і рэвалюцыйнага руху для Дома ўрада ў Мінску. Прыкладам тонкага разумення сутнасці гістарычнай асобы з’яўляюцца партрэты пісьменнікаў Лу Сіня і Р. Тагора.

    Сярод твораў: партрэты герояў Вялікай Айчыннай вайны В. Талаліхіна, А. Радзімцава, А. Малодчага, М. Сільніцкага, Ф. Смалячкова, В. Талаша, М. Шмырова, К. Ракасоўскага, П. Батава, прадстаўнікоў айчыннай і сусветнай культуры Ф. Скарыны, А. Бразера, 3. Бядулі, Л. Александроўскай, Я. Купалы, Я. Коласа, М. Гусоўскага, К. Чорнага, кіраўнікоў камуністычнай і рабочай партый, нацыянальна-вызваленчага руху, палкаводцаў, герояў працы, вучоных; некалькі кампазіцый.

    Па яго праектах створаны помнікі У. Леніну ў Беларусі, Расіі і Казахстане, П. Машэраву ў Віцебску, Я. Коласу і С. Грыцаўцу ў Мінску, Ф. Р. Маркаву ў Маладзечне, Ф. Багушэвічу ў Жупранах, Я. Купалу ў Вязынцы, В. Талашу ў Петрыкаве, А. Бутлераву і Я. Вучэцічу ў Маскве. Аўтар барэльефа «Слава загінуўшым героям» для помніка-абеліска Перамогі ў Мінску. У 1960-я гады стварыў шэраг партрэтаў беларускіх вучоных (М. Яругін, 1963; Б. Сцяпанаў, 1964), артыстаў (І. Балоцін, 1966, У. Крыловіч, 1967). Сярод яго твораў быў і помнік І. Сталіну.

    Напісаў мемуары «Незабыўнае» (1962), «Тое, што помніцца…» (Кн. 1—2, 1977—1983), шмат публіцыстычных артыкулаў па мастацтву.

    Узнагароды

    Пасведчанне народнага мастака БССР Заіра Азгура

    Памяць

    Творы знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Беларускім музеі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, фондах БСМ, Траццякоўскай галерэі ў Маскве, фондах Міністэрства культуры Расіі, Дзяржаўным мастацкім музеі Малдовы, Астраханскай карціннай галерэі, Алтайскім музеі выяўленчага мастацтва.

    Зноскі

    1. ↑ т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.
    2. ↑ 20 нечаканых фактаў пра Заіра Азгура
    3. ↑ Мемарыяльны музей З. І. Азгура
    4. ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугараджы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў І (Т. 10). — 10 000 экз.
    5. ↑ / 158-azgur-zair-isaakovich.html Азгур Заір Ісакавіч — беларускі савецкі скульптар Архівавана 16 сакавіка 2016.
    6. ↑ Мемарыяльная дошка Заіру Азгуру

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (47):
    Кавалеры ордэна Дружбы народаў
    Кавалеры ордэна Кастрычніцкай Рэвалюцыі
    Скульптары XX стагоддзя
    Правадзейныя члены Акадэміі мастацтваў СССР
    Узнагароджаныя медалём «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
    Узнагароджаныя медалём Францыска Скарыны
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 5-га склікання
    Выпускнікі Нацыянальнай акадэміі выяўленчага мастацтва і архітэктуры
    Народныя мастакі Беларускай ССР
    Асобы на манетах
    Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 9-га склікання
    Яўрэйскія мастакі
    Заслужаныя дзеячы мастацтваў Беларускай ССР
    Выпускнікі Віцебскага Народнага мастацкага вучылішча
    Кавалеры ордэна Леніна
    Скульптары паводле алфавіта
    Выпускнікі Інстытута імя Рэпіна
    Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула
    Нарадзіліся ў 1908 годзе
    Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
    Члены Саюза мастакоў СССР
    Члены КПСС
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 2-га склікання
    Памерлі ў 1995 годзе
    Народныя мастакі СССР
    Скульптары СССР
    Мастакі паводле алфавіта
    Лаўрэаты Сталінскай прэміі
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 8-га склікання
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 6-га склікання
    Асобы
    Нарадзіліся ў Сенненскім раёне
    Нарадзіліся 15 студзеня
    Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак
    Заір Азгур
    Скульптары Беларусі
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 3-га склікання
    Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 4-га склікання
    Памерлі 18 лютага
    Пахаваныя на Усходніх могілках Мінска
    Героі Сацыялістычнай Працы
    Узнагароджаныя медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
    Памерлі ў Мінску
    Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара
    Узнагароджаныя медалём «Ветэран працы»