wd wp Пошук: ⬜

Касталом лекавы

Кастало́м лекавы[3], сабачы язык[3], шалянец[3] (Cynoglossum officinale) — від кветкавых раслін роду Касталом (Cynoglossum) сямейства Бурачнікавыя (Boraginaceae).

Назва

Касталом лекавы, касталом[4], сабачы язык[5], багун, касталом, касталомнік[6][7][8], шалянец[6].

Батанічнае апісанне

Двухгадовая травяністая расліна вышынёй 35—100[3] см. Карэнішча тоўстае, верацёнападобнай формы, цёмнае. Сцяблы нешматлікія, прамастойныя, апушаныя, разгалінаваныя ў верхняй частцы. Лісце чаргаванае, ланцэтнай формы, з суцэльным краем і завостранай верхавінкай, апушанае, знізу амаль лямцавае. Прыкаранёвае лісце звужаецца ў доўгі чаранок, верхняе — больш дробнае і сядзячае. Кветкі паніклыя, бруднага цёмна-чырвонага колеру, на доўгіх кветаножках, у завітках, сабраных у мяцёлчатыя суквецці. Плод — чатырохарэшак. Арэшкі яйцападобнай формы, даўжынёй 5—7[3] мм, з кручкападобнымі шыпамі

Расліна ядавітая.

Распаўсюджанне і экалогія

Еўраазіяцкі від раслін. Натуралізаваўся на тэрыторыі ЗША і Канады [9]. Святлолюбівая расліна. Расце на сухіх лугах, камяністых россыпах, у стэпу, парках, садах і агародах, па берагах вадаёмаў, у ярах, каля дарог і на чыгуначных насыпах, на пустках, засмечаных месцах. Цвіце ў чэрвені—жніўні.

Выкарыстанне

Лекавая і меданосная расліна. Сок расліны і адвар кораня мае ратыцыдныя і інсектыцыдныя ўласцівасці і выкарыстоўваецца для знішчэння грызуноў і насякомых. З каранёў магчыма атрымаць чырвоную фарбу.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
1 2 3 4 5 Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
↑ Антонов А. А. О врачебных растениях, дикорастущих в Витебской губернии и употребляемых населением ее в домашней народной медицине. Витебск, 1888
↑ З. Верас, Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік, Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра. Вiльня, Субач 2, 1924
1 2 Анненков Н.(руск.) бел. Ботанический словарь, Спб, 1878
↑ Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
↑ Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy)(англ.)

Літаратура

Дзмітрыева С. А. Касталом // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 513.
Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 1053. Cynoglossum officinale L. — Чернокорень лекарственный // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 86. — ISBN 5-87317-163-7.

Спасылкі

Чернокорень лекарственный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Черный корень // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.) . — СПб., 1890—1907.