Эдуард Анатолевіч Лобаў (нар. 1 снежня 1988, Вільнюс) — беларускі палітычны дзеяч, сустаршыня «Маладога Фронту», удзельнік ініцыятыўнай групы па вылучэнні Віталя Рымашэўскага кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь у 2010 г., палітвязень Беларусі, вязень сумлення[1][2].
Нарадзіўся ў г. Вільнюс, Літва. Неўзабаве сям’я пераехала ў Беларусь. Скончыў 219 школу г. Мінска. У 2007 г. скончыў ПТВ № 38 перапрацоўчай прамысловасці г. Мінска па спецыяльнасці «тэхнічная эксплуатацыя кантрольна-вымяральных прыбораў».
Службу праходзіў у 103-я асобнай гвардзейскай паветрана-дэсантнай брыгадзе (Віцебск). Падчас службы ў войску ў казарме расклеіў улёткі з заклікам да барацьбы з армейскім самаўпраўствам. За гэта атрымаў пакаранне ў выглядзе 10 сутак гаўптвахты.
Па вяртанні з войска Эдуард Лобаў актыўна ўключыўся ў працу «Маладога Фронту»: удзельнічаў у арганізацыі акцый у абарону касцёла Святога Язэпа[3] ў Мінску, быў адным з ініцыятараў кампаніі па змене назвы станцыі метро «Плошча Леніна»[4], браў удзел у іншых акцыях[5], стаў кіраўніком мінскай гарадской арганізацыі «Малады Фронт». Падчас прэзідэнцкай кампаніі 2010 г. — удзельнік ініцыятыўнай групы па вылучэнні Віталя Рымашэўскага кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь.
Быў затрыманы 18 снежня 2010 года, за дзень да правядзення вулічнай акцыі пратэсту супраць фальсіфікацыі вынікаў прэзідэнцкіх выбараў 2010 г., разам са старшынёй «Маладога Фронту» Змітром Дашкевічам. Паводле інфармацыі ГУУС Мінгарвыканкама, у двары жылога дома па вуліцы Янкі Брыля яны збівалі мінакоў — Канстанціна Савіцкага і Алега Малышава.
Да суда Эдуард Лобаў утрымліваўся ў Жодзінскім СІЗА, ад пачатку сакавіка 2011 г. — у мінскім СІЗА па вул. Вападарскага.
24 сакавіка 2011 года суд Маскоўскага раёна Мінска (суддзя — Алена Шылько; пракурор — Сяргей Мазоўка) прызнаў Лобава вінаватым па частцы 3 артыкула 339 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь («асабліва злоснае хуліганства») и прысудзіў да 4 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму[6]. 2 лютага 2011 года Шылько, 23 мая 2011 года Мазоўка, 10 кастрычніка 2011 года і памочнік пракурора суда Фрунзенскага раёна Мінска Людміла Ігнатовіч-Мішнева былі ўнесеныя ў Чорны спіс Еўрасаюза[7].
Amnesty International прызнала Эдуарда Лобава вязнем сумлення[8].
З 7 красавіка 2011 г. адбываў прысуд у Івацэвіцкай калоніі № 22 («Ваўчыны норы»).
17 чэрвеня ў Мінскім гарадскім судзе разглядаліся касацыйныя скаргі на прыгавор Змітру Дашкевічу і Эдуарду Лобаву. Мінскі гарадскі суд (суддзя — Валерый Камісараў) пакінуў прысуд без змен[9]. 10 кастрычніка 2011 года Камісараў быў унесены ў Чорны спіс Еўрасаюза[7].
У верасні 2012 года Эдуарда Лобава ў калоніі наведаў прадстаўнік Папы Рымскага ў Мінску, апостальскі нунцый Клаўдзіа Гуджэроці[10].
У 2013 годзе быў адным з кандыдатаў на прэмію імя Сахарава[11][12].
У калоніі вучыўся ў Івацэвіцкім дзяржаўным прафесійным ліцэі сельскагаспадарчай вытворчасці па спецыяльнасці «электразваршчык».
Апроч адпаведнага рашэння Amnesty International па прызнанні Лобава вязнем сумлення, пазіцыю па далучэнні Лобава да спіса палітычных вязняў Беларусі падтрымалі як праваабарончыя арганізацыі Беларусі (Праваабарончы цэнтр «Вясна», РПГА «Беларускі Хельсінкскі камітэт»), так і грамадскасць. Падставамі да адпаведнага рашэння названыя (па выніках назірання за судовым працэсам экспертамі ПЦ «Вясна»):
Некалькі разоў у калоніі прапаноўвалі напісаць прашэнне аб памілаванні на імя прэзідэнта Рэспублікі Беларусь. Эдуард Лобаў адмовіўся. На волю выйшаў 18 снежня 2014 года, цалкам адбыўшы тэрмін пакарання[13].
Пасля вызвалення знаходзіўся пад прэвентыўным наглядам міліцыі[14]. Забаронена было ўдзельнічаць у масавых мерапрыемствах і ў пэўны час сутак не пакідаць сваё жыллё. За ўдзел у мітынгах 25 сакавіка 2015 г. на Дзень Волі і 26 красавіка 2015 г. на Чарнобыльскім шляху, а гэтак жа за спазненні дадому атрымаў некалькі штрафаў і адбыў адміністрацыйны арышт тэрмінам 10 сутак у ЦІП на вуліцы Акрэсціна. За неаднаразовыя парушэнні прэвентыўнага нагляду супраць Лобава была ўзбуджаная крымінальная справа па арт. 421.КК РБ (невыкананне патрабаванняў прэвентыўнага нагляду) і арт. 422.КК РБ (ухіленне ад прэвентыўнага нагляду). З-за гэтага быў вымушаны з’ехаць за мяжу.
З лета 2015 года Лобаў змагаецца як баец Тактычнай групы «Беларусь» ў вайне на ўсходзе Украіны[15][16].
У 2015 годзе ў намінацыі «За асабістую мужнасць» узнагароджаны прэміяй за абарону правоў чалавека ім. Івашкевіча[17]. Штогадовая нацыянальная прэмія ў абароне правоў чалавека была заснаваная Хартыяй’97 у 1998 годзе[18].