wd wp Пошук:

Савет Народных Камісараў БССР

Саве́т Наро́дных Каміса́раў БССР (СНК БССР) — вышэйшы выканаўчы і распарадчы орган дзяржаўнай улады — Урад Беларускай ССР у 19201946 гадах. Створаны 18 снежня 1920 года ў адпаведнасці з дадаткамі да Канстытуцыі ССРБ 1919 года, прынятымі II з’ездам Саветаў Беларусі ў снежні 1920 года.

Структура

Першапачаткова (да пастановы VI Надзвычайнага з’езду Саветаў БССР ад 16 сакавіка 1924 г.) абавязкі старшыні ЦВК і СНК БССР, а таксама наркама па замежных справах выконваліся адной асобай; членамі СНК былі народныя камісары ўсіх наркаматаў БССР, старшыні СНГ і Надзвычайнай камісіі. Пры СНК БССР дзейнічалі яго сталыя камісіі — Эканамічны Савет, Камісія заканадаўчых здагадак (да 1927 г.), Дзяржаўная планавая камісія. Кампетэнцыя і склад СНК БССР змяняліся ў сувязі з утварэннем СССР і зменамі ў дзяржаўна-прававой надбудове, з утварэннем новых цэнтральных органаў кіравання галінамі эканомікі і культуры БССР (наркаматаў і ўпраўленняў). З 1925 года ў склад СНК БССР уваходзілі намеснікі старшыні СНК БССР (уводзіліся дадаткова), наркамы саюзна-рэспубліканскіх наркаматаў, упаўнаважаныя асобных агульнасаюзных наркаматаў і ведамстваў з правам вырашальнага ці дарадчага голасу.

Дзейнасць

СНК БССР ажыццяўляў агульнае кіраўніцтва рэспублікай праз наркаматы, выканкамы Саветаў; прымаў пастановы і выдаваў распараджэнні па ўсіх пытаннях, якія не ставіліся выключна да кампетэнцыі з’езду Саветаў, ЦВК БССР і яго Прэзідыума. Пастановы СНК пра дзяржаўны і мясцовы бюджэт, падаткі, адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне рэспублікі, уводзіны мер па ахове рэвалюцыйнага парадку абавязкова сцвярджаліся Прэзідыумам ЦВК БССР. СНК БССР быў цалкам адказны перад Усебеларускім з’ездам Саветаў, ЦВК БССР, з 1927 г. і перад Прэзідыумам ЦВК БССР. Старшыня СНК БССР меў права прыпыняць распараджэнні акруговых выканаўчых камітэтаў, народных камісарыятаў, кіраўнікоў цэнтральных устаноў і ведамстваў, распараджэнні ўпаўнаважаных Народных камісарыятаў СССР пры СНК БССР з наступным дакладам пра гэта СНК БССР на яго бліжэйшым пасяджэнні.

Паводле Канстытуцыі Беларускай ССР 1927 у склад СНК БССР уваходзілі Старшыня СНК, яго намеснік, старшыня ВСНГ, 10 наркамаў, кіраўнік ЦСУ (з правам рашаючага голасу), старшыня ДПУ БССР і 4 упаўнаважаныя народных камісарыятаў СССР (з правам рашаючага ці дарадчага голасу паводле пастановы ЦВК БССР). Кампетэнцыя і структура народных камісарыятаў і ўзаемаадносіны паміж іх асобнымі органамі вызначаліся агульным Палажэннем аб асобных камісарыятах.

Паводле пастановы XI Усебеларускага з’езда Саветаў «Аб змяненнях і дапаўненнях Канстытуцыі (Асноўнага закона) Беларускай ССР» (22 студзеня 1935) СНК БССР стаў адказным не толькі перад Усебеларускім з’ездам Саветаў і ЦВК БССР, але і перад Прэзідыумам ЦВК. Пры СНК пакінуты 2 пастаянныя камісіі: Эканамічны савет і Дзяржаўная планавая камісія.

Паводле Канстытуцыі Беларускай ССР 1937 у склад СНК БССР уваходзілі Старшыня СНК, яго намеснік, старшыня Дзяржплана, 14 наркамаў (харчовай, лясной, лёгкай прамысловасці, земляробства, збожжавых і жывёлагадоўчых саўгасаў, фінансаў, унутранаму гандлю, унутраных спраў, юстыцыі, аховы здароўя, асветы, мясцовай прамысловасці, камунальнай гаспадаркі, сацыяльнага забеспячэння), упаўнаважаны Камітэта нарыхтовак СССР, начальнік упраўлення па справах агульнасаюзных наркаматаў (абароны, замежных спраў, знешняга гандлю, шляхоў зносін, сувязі, воднага транспарту, цяжкай і абароннай прамысловасці).

Паводле Указу Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 26 сакавіка 1946 г. СНК БССР у сакавіку 1946 года ператвораны ў Савет Міністраў БССР.

Старшыні СНК БССР

Гл. таксама

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (6):
Урады Беларусі
Вікіпедыя:Органы выканаўчай улады без геаграфічных каардынат
БССР
Скасаваныя органы выканаўчай улады Беларусі
Дзяржаўны лад БССР
Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных