Міяцу́м (арм.: Միացում — «уз’яднанне») — ідэя, заснаваная на вымозе армян Нагорнага Карабаха далучыць армянанаселеную Нагорна-Карабахскую аўтаномную вобласць да Арменіі[1].
Гл. таксама: Гісторыя Нагорнага Карабаха Пасля распаду Расійскай Імперыі, а потым Закаўказскай Дэмакратычнай Федэратыўнай Рэспублікі Азербайджанская Дэмакратычная Рэспубліка абвясціла тэрыторыю Нагорнага Карабаха часткай нядаўна ўтворанай дзяржавы. З’езд армян Карабаха адмовіўся прызнаваць уладу апошняй. Услед за саветызацыяй Азербайджана і Арменіі пытанне статусу Нагорнага Карабаха было перададзенае на рашэнне ў Каўбюро ЦК РКП(б). У выніку некалькіх пасяджэнняў Каўбюро ЦК РКП(бы) пераважна армянанаселены край быў улучаны ў склад Азербайджанскай ССР. Некалькіх гадоў статус рэгіёна не быў канчаткова вызначаны, пакуль у 1923 годзе з армянанаселенай часткі Нагорнага Карабаха не была ўтворана Аўтаномная вобласць Нагорнага Карабаха (АВНК) у складзе Азербайджанскай ССР. Надалей праз шэраг тэрытарыяльных ператварэнняў яна была свядома адлучана ад Армянскай ССР утварэннем Лачынскага калідора. У 1937 годзе ААНК была ператворана ў Нагорна-Карабахскую аўтаномную вобласць (НКАВ).
Гл. таксама: Карабахскі канфлікт Падчас існавання СССР пытанне пра перадачу Нагорнага Карабаха Арменіі час ад часу падымалася армянскім кіраўніцтвам, але не атрымвала падтрымкі ў цэнтры[2]. У 1960-я гады сацыяльна-эканамічная напружанасць у НКАВ двойчы перарастала ў масавыя хваляванні. Армянамі ў адрас кіраўніцтва Азербайджанскай ССР выказваліся вінавачанні ў эканамічнай дыскрымінацыі НКАВ, а таксама ў спробах змяніць дэмаграфічную структуру аўтаномнай вобласці[3].
Пачатая М. С. Гарбачовым палітыка дэмакратызацыі савецкага грамадскага жыцця падала армянам НКАВ магчымасць больш адкрыта казаць пра свае вымогі. Кіраўніцтва АзССР вінавацілі ў захаванні эканамічнай адсталасці рэгіёна, грэбаванні развіццём праў, культуры і ідэнтычнасці армянскай меншасці ў Азербайджане, стварэнні штучных перашкод для культурных сувязей паміж Нагорным Карабахам і Арменіяй[4][5][6][7].
Армянскія пагромы ў Сумгаіце і Баку таксама ўзмацнілі імкненне армян да ўз’яднання.
The Armenians in Nagorno-Karabakh had good reason for their discontent. The region was economically impoverished and exploited by the authorities in Baku, while Armenian culture was suppressed. Despite its closeness to the border with Armenia, the people of Nagorno-Karabakh could not receive television broadcasts from Yerevan and the teaching of Armenian history was suppressed in the schools
The first phase of displacement occurred between 1988 and early 1991 predominantly across the Azerbaijan-Armenia border. Ethnic tensions led over 300,000 ethnic Armenians to flee from Azerbaijan to Armenia and some 185,000 ethnic Azerbaijanis to flee from Armenia to Azerbaijan (UN CHR, 25 January 1999). The displaced first started to flee Armenia and Nagorno-Karabakh in September-October 1988 following scattered sporadic interethnic clashes (RFE/RL, 10 February 2006).
Тэмы гэтай старонкі (4):Azerbaijan Up to 593,000
592,860 (December 2010)
Includes only those displaced from Nagorno Karabakh and the 7 occupied territories.