Гідраакустыка — раздзел акустыкі, які вывучае выпраменьванне, прыём і распаўсюджванне гукавых хваль у рэальным водным асяроддзі (ў акіянах, морах, азёрах і г. д.) для мэт падводнай лакацыі, сувязі і т. п.
Галоўная асаблівасць падводных гукаў - іх малое згасанне, з прычыны чаго пад вадой гукі могуць распаўсюджвацца на значна вялікія адлегласці, чым, напрыклад, у паветры.
Акрамя згасання, абумоўленага ўласцівасцямі самай вады, на далёкасць распаўсюджвання гукаў пад вадой уплываюць рэфракцыі гуку, яго рассейванне і паглынанне рознымі неаднастайнасцямі асяроддзя.
Хуткасць распаўсюджвання гуку змяняецца з глыбінёй, прычым змены залежаць ад часу года і дня, глыбіні вадаёма і шэрагу іншых прычын.
Гукавыя прамяні, якія выходзяць з крыніцы пад некаторым вуглом да гарызонту, выгінаюцца, прычым кірунак выгібу залежыць ад размеркавання хуткасцей гуку ў асяроддзі:
Вертыкальнае размеркаванне хуткасці гуку (ВРХГ) і градыент хуткасці аказваюць вызначальны ўплыў на распаўсюджанне гуку ў марском асяроддзі. Размеркаванне хуткасці гуку ў розных раёнах Сусветнага акіяна розна і змяняецца ў часе. Адрозніваюць некалькі тыповых выпадкаў ВРХГ:
З прычыны рэфракцыі могуць утварыцца мёртвыя зоны - вобласці, размешчаныя недалёка ад крыніцы, у якіх чутнасць адсутнічае.
Наяўнасць рэфракцыі можа прыводзіць і да павелічэння далёкасці распаўсюджвання гуку - з’яве звышдалёкага распаўсюджвання гукаў пад вадой.
На распаўсюджанне гукаў высокай частоты, калі даўжыні хваляў вельмі малыя, аказваюць уплыў дробныя неаднастайнасці, звычайна наяўныя ў натуральных вадаёмах: бурбалкі газаў, мікраарганізмы і г. д.
Гэтыя неаднастайнасці дзейнічаюць дваякім чынам: яны паглынаюць і рассейваюць энергію гукавых хваляў. У выніку з павышэннем частаты гукавых ваганняў далёкасць іх распаўсюду скарачаецца. Асабліва моцна гэты эфект прыкметны ў павярхоўным пласце вады, дзе больш за ўсё неаднастайнасцей.
Рассейванне гуку неаднастайнасцямі, а таксама няроўнасцямі паверхні вады і дна выклікае з’ява падводнай рэверберацыі, якая суправаджае пасылку гукавога імпульсу: гукавыя хвалі, адлюстроўваючыся ад сукупнасці неаднастайнасцей і зліваючыся, даюць зацягванне гукавога імпульсу, якое працягваецца пасля яго заканчэння.
Межы далёкасці распаўсюджвання падводных гукаў гэтак жа абмяжоўваюцца ўласнымі шумамі мора, якія маюць дваякае паходжанне:
Гідраакустыка атрымала шырокае практычнае прымяненне, бо ніякія віды электрамагнітных хваль не распаўсюджваюцца ў вадзе (з прычыны яе электраправоднасці) на колькі-небудзь значныя адлегласці, і гук таму з’яўляецца адзіным магчымым сродкам сувязі пад вадой.
Для гэтых мэтаў карыстаюцца гукавымі частотамі ад 300 да 10000 Гц і ўльтрагукамі ад 10000 Гц і вышэй. У якасці выпраменьвальнікаў і прымачоў у гукавой вобласці выкарыстоўваюцца электрадынамічныя і п’езаэлектрычныя выпраменьвальнікі і гідрафоны, а ва ўльтрагукавой - п’езаэлектрычныя і магнітастрыкцыённыя. Акрамя гукападводнай сувязі гідраакустыка ўжываецца для:
Ужыванне гідраакустыкі рэалізуецца з дапамогай гідраакустычных сродкаў. Гідраакустычная прылада ўяўляе сабой тэхнічную прыладу або сукупнасць прылад, прынцып дзеяння якіх заснаваны на выкарыстанні акустычных хваль у водным асяроддзі. Да гідраакустычных прылад можна аднесці: