Міжнародны аэрапорт Тбілісі імя Шата Руставелі[2] (груз. თბილისის შოთა რუსთაველის სახელობის საერთაშორისო აეროპორტი) (IATA: TBS, ICAO: UGTB) — раней Міжнародны аэрапорт Нова-Аляксееўка, з’яўляецца галоўным міжнародным аэрапортам Грузіі, размешчаным за 17 км на паўднёвы ўсход ад сталіцы Тбілісі.
Першы будынак тэрмінала аэрапорта быў пабудаваны ў 1952 годзе. Па праекце архітэктара В. Берыдзэ ў стылі сталінскай архітэктуры будынак меў план паверха з сіметрычнымі восямі і манументальны рызаліт у выглядзе порціка. Два бакавыя крылы мелі аркатуры ў вялікім ордару. Новы будынак тэрмінала быў скончаны ў 1990 годзе, спраектаваны ў інтэрнацыянальным стылі.[3] У 1981 годзе аэрапорт Тбілісі быў 12-м па велічыні аэрапортам Савецкага Саюза, з 1 478 000 пасажырамі на так званых цэнтральных лініях, гэта значыць на рэйсах, якія злучалі Тбілісі з гарадамі іншых савецкіх рэспублік.[4] У 1998 годзе колькасць пасажыраў скарацілася да 230 000 у год.[5]
Міжнародны аэрапорт Тбілісі эксплуатуецца TAV з кастрычніка 2005 года. У Грузіі кампанія таксама працуе з аэрапортам Батумі на 20-гадовы тэрмін, пачынаючы з мая 2007 года[6] холдынг TAV Airports, які валодае 76 % акцый аператара аэрапорта Тбілісі TAV Urban Georgia, дамовіўся з грузінскімі дзяржаўнымі Аб’яднанымі аэрапортамі Грузіі аб рэканструкцыі невыкарыстоўванай узлётна-пасадачнай паласы, адной з дзвюх узлётна-пасадачных палос у аэрапорце Тбілісі. Старая ўзлётна-пасадачная паласа была рэканструявана і пашырана ў адпаведнасці са стандартамі ІКАО і правіламі кода F і аэрапотрт атрымаў магчымасць прымаць усе тыпы самалётаў, уключаючы Boeing 747-8, Airbus A380-800, Ан-225 і Ан-124.[7]
Пасажыраплынь у аэрапорце за 2009—2016 гады патроіўся да 2,2 мільёнаў пасажыраў.
У лютым 2007 года быў завершаны праект рэканструкцыі з будаўніцтвам новага міжнароднага тэрмінала, паркоўкі, добраўпарадкаваннем перона, рулежнай дарожкі і ўзлётна-пасадачнай паласы і набыццём наземнага абсталявання. Пабудавана чыгуначная сувязь з цэнтрам горада. Двойчы ў дзень цягнікі адпраўляюцца ў кожным з кірункаў.[8] Праспект Джорджа Буша вядзе ад аэрапорта[9] да цэнтра Тбілісі.[10]
Аэрапорт мае сучасны і функцыянальны дызайн. Ён распрацаваны, каб забяспечыць аптымальную плыню пасажыраў і багажу са стаянкі да самалётаў на 25 000 м² агульнай карыснай плошчы. Ёсць магчымасці для будучых пашырэнняў без перапынення працы тэрмінала. Ён мае высокатэхналагічныя сучасныя сістэмы, якія ўлічваюць зручнасць пасажыраў і эфектыўнасць працы тэрміналаў на ўсіх функцыянальных прасторах. Продаж прадуктаў харчавання і напояў ажыццяўляецца ў 7 пунктах, штат супрацоўнікаў складае 75 чалавек, у той час як паслугі Duty Free прадастаўляецца у чатырох крамах.[11] Агульны кошт праекта склаў 90,5 млн. долараў ЗША. Прапускная магчымасць будынка тэрмінала складае 2,8 мільёна пасажыраў у год.[12] Агенцтвам-выканаўцам і заказчыкам праекта з’яўляецца TAV Urban Georgia.
На працягу 2016 года была ўзноўлена асноўная ўзлётна-пасадачная паласа аэрапорта і абсталявана новымі навігацыйнымі агнямі, што павысіла узровень бяспекі ўзлётна-пасадачнай паласы. Таксама былі дададзены ліхтары аховы ўзлётна-пасадачнай паласы, святлодыёдныя сігналы прыпынку і кіруючыя знакі на ўсіх пазіцыях, якія ўтрымліваюцца на галоўнай узлётна-пасадачнай паласе аэрапорта. Сістэма прызямлення прыбораў таксама была абноўлена да CAT II, што дазваляе самалётам садзіцца ў дрэнныя ўмовы надвор’я. Была абноўлена сістэма кіравання і маніторынгу асвятлення аэрадрома, уключаючы ўстаноўку новых сігналаў на ўсіх чатырох рулежных дарогах.[13]
У 2016 годзе з-за павелічэння пасажырскага попыту TAV Georgia пачала будаўніцтва новага тэрмінала прыбыцця. Новы тэрмінал быў адкрыты прэм’ер-міністрам Грузіі Георгіем Квірыкашвілі, прэзідэнтам холдынга TAV Сані Сенарам, міністрам транспарту, марскіх зносін і камунікацый Турцыі Ахметам Арсланам і міністрам эканомікі і ўстойлівага развіцця Грузіі Гіоргіем Гахарыем 26 верасня 2017 года. Новы комплекс інтэграваны з існуючым будынкам тэрмінала і павялічыў прапускную здольнасць аэрапорта да 4 мільёнаў пасажыраў штогод. Тэрмінал заняў агульную плошчу 12 000 м² і абсталяваны стаянкай на пяць самалётаў.[14]
Новая наземная лінія метро Тбілісі, якая звязвае аэрапорт з горадам, была абвешчана ў кастрычніку 2018 года. Прапанаванае пашырэнне звяжа аэрапорт са станцыяй Самгоры ў якасці пункта перасадкі з першай лініяй. Будаўніцтва павінна было пачацца ў канцы 2019 года[15].
Авіякампанія | Пункты прызначэння |
---|---|
Cargolux | Баку, Куала-Лумпур, Люксембург, Сінгапур, Тайвань (Таоюань) |
Silk Way Airlines | Баку |
Turkish Cargo | Бухарэст,[33] Стамбул |
2019 | ▼03,1 % | |
---|---|---|
2018 | ▲ 20,4 % | |
2017 | ▲ 40,5 % | |
2016 | ▲ 22,0 % | |
2015 | ▲ 17,3 % | |
2014 | ▲ 9,7 % | |
2013 | ▲ 17,8 % | |
2012 | ▲ 15,2 % | |
2011 | ▲ 28,7 % | |
2010 | ▲ 17,1 % | |
2009 | ▼01,7 % | |
2008 | ▲ 16,1 % | |
2007 | ▲08,5 % | |
2006 | ▲03,7 % | |
2005 | ▬ |