wd wp Пошук:

Уполу

.mw-parser-output .t-geoinfobox td,.mw-parser-output .t-geoinfobox th{min-width:120px}.mw-parser-output .t-geoinfobox td:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox th:only-child{text-align:center}.mw-parser-output .t-geoinfobox-name{font-size:110%;padding:2px}.mw-parser-output .t-geoinfobox-nickname{font-style:italic}.mw-parser-output .t-geoinfobox-cave th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-mount th:only-child{background:#e7dcc3}.mw-parser-output .t-geoinfobox-surface th:only-child{background:#ffe4c4}.mw-parser-output .t-geoinfobox-blue th:only-child,.mw-parser-output .t-geoinfobox-water th:only-child{background:#c0daff}.mw-parser-output .t-geoinfobox-underwater th:only-child{background:#b0e0e6}.mw-parser-output .t-geoinfobox-green th:only-child{background:#d0f0c0}.mw-parser-output .t-geoinfobox-tomb th:only-child{background:#bbbbbb}.mw-parser-output .t-geoinfobox-yellow th:only-child{background:#fdeaa8}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:only-child{background:#cbd5c4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .t-geoinfobox-ny th:first-child:not(:only-child){background:#cbd5c4;text-align:right;padding:0 0.5em}.mw-parser-output .t-geoinfobox-grey th:only-child{background:#eaecf0}

Уполу (самаан.: Upolu) — востраў у групе астравоў Самоа. Плошча — 1 125 км². Насельніцтва — 134 024 чал. (2001 г.). На Уполу знаходзіцца горад Апія, сталіца Самоа.

Геаграфія і прырода

Уполу лічыцца адным з самых прыгожых астравоў Ціхага акіяна. Знаходзіцца ў 15 266,3 км ад Беларусі (ад нулявога кіламетра ў Мінску да пляжа Ваіяла ў горадзе Апія). Сярэдняя даўжыня — 45 км.

Мае вулканічнае паходжанне. Цэнтральная частка вострава вельмі гарыстая. Найвышэйшы пункт — гара Фіта (1 113 м). У 2009 г. адбыўся землятрус, які суправаджаўся цунамі.

Шмат малых рэк. Ёсць вадаспады.

Клімат трапічны пасатны, вельмі вільготны. Сезон мусонаў цягнецца з лістапада да красавіка. Уполу знаходзіцца ў зоне ўздзеяння трапічных цыклонаў. У 1889 г. цыклон знішчыў ваенныя эскадры ЗША і Германіі, якія рыхтаваліся да баявых дзеянняў.

Прырода вострава надзвычай разнастайная. Значная частка ўзбярэжжа занята пляжамі і насаджэннямі какосавай пальмы. Асабліва вядомы пляж Аганоа з чорным вулканічным пяском. У гарах і на скалістай частцы ўзбярэжжа арганізаваны нацыянальны парк О-Ле-Пупу-Пуе, вядомы сваімі лесам, пячорамі і вадаспадамі. У пячоры Фатумеа створана купальня для наведвальнікаў. На паўвостраве Тафуа захаваўся старажытны дажджавы лес.

Гісторыя

Каля 2600 — 3000 гадоў таму востраў быў населены носьбітамі культуры Лапіта, якія з’яўляюцца прамымі продкамі сучасных астравіцян.

У 1722 г. адкрыты галандскім мараплаўцам Якабам Рагевенам.

У 1830 г. Маліетоа Ваіінупа, вярхоўны правадыр Уполу, абвясціў сябе валадаром усяго архіпелага Самоа. Горад Апія стаў галоўным гандлёвым і палітычным цэнтрам.

У 18901894 гг. на віле Ваіліма каля Апіі жыў вядомы брытанскі пісьменнік Роберт Льюіс Стывенсан, які актыўна ўдзельнічаў у мясцовым грамадскім жыцці. Пасля смерці Стывенсан быў пахаваны на востраве, а Ваіліма ператворана астравіцянамі ў яго музей.

У 1899 г. Уполу трапіў пад кантроль Германіі. У 1914 г. быў захоплены Новай Зеландыяй. У 1962 г. увайшоў у склад дзяржавы Самоа.

Інфраструктура

Самы буйны населены пункт Уполу — горад Апія, які з’яўляецца сталіцай, фінансавым і эканамічным цэнтрам Самоа. У заходняй частцы вострава дзейнічае міжнародны аэрапорт. Большасць вёсак і курортаў звязана сеткай асфальтаваных дарог.

Галоўныя галіны эканомікі — сельская гаспадарка і турызм.

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (11):
Катэгорыя·Прыродныя геаграфічныя аб’екты паводле алфавіта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Карткі з састарэлым параметрам Карта
Катэгорыя·Астравы Самоа
Катэгорыя·Картка на Геакары: Выправіць: Каардынаты
Катэгорыя·Вікіпедыя·Карткі астравоў з няправільнымі параметрамі
Катэгорыя·Астравы Аўстраліі і Акіяніі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылка на Вікісховішча непасрэдна ў артыкуле
Катэгорыя·Вікіпедыя·Карткі з састарэлым фарматам каардынат
Катэгорыя·Астравы паводле алфавіта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Астравы Ціхага акіяна