wd wp Пошук: ⬜

Уладзімір Казіміравіч Стукаліч

Уладзімір Казіміравіч Стукаліч (28 кастрычніка (9 лістапада) 1856, Екабштат Курляндскай губерні, цяпер Екабпілс, Латвія — 18 кастрычніка 1918, Віцебск; Псеўданім: Веневич; Крыптанім: В. С.) — літаратуразнавец, гісторык, юрыст. У ідэйным плане прытрымліваўся заходнерускіх поглядаў на беларусаў і іх гісторыю.

Біяграфія

Паходзіў са шляхецкай сям’і. Адразу пасля нараджэння У. Стукаліча яго бацькі пераехалі ў Віцебск. У 1867—1879 гг. вучыўся ў Віцебскай гімназіі; у 1879—1883 гг. на адміністрацыйным аддзяленні юрыдычнага факультэта Пецярбургскага ўніверсітэта.

Пачаў займацца літаратурнай дзейнасцю. Актыўна друкаваў гісторыка-літаратурныя матэрыялы ў газеце «Русский курьер» пад псеўданімам Веневіч. Працаваў над дысертацыяй «Юрыдычнае становішча гарадской абшчыны ў Заходняй Русі». Займаўся адвакацкай практыкай. Падтрымліваў сувязі з народнікамі. Арыштаваны ў студзені 1889 г.; 4 месяцы правёў у зняволенні; з-за слабога здароўя адпушчаны пад нагляд паліцыі.

У лютым 1891 г. да У. Стукаліча ў Віцебск прыязджаў рускі пісьменнік Г. Успенскі, з якім Стукаліч перапісваўся з 1886 г. У 1891 г. выйшла кніга У. Стукаліча «Беларусь і Літва», якая вытрымала яшчэ 2 выданні. Даследаваў аўтарства паэмы «Тарас на Парнасе». Член Віцебскай вучонай архіўнай камісіі. Выступаў за адкрыццё ў Віцебску ўніверсітэта. У 1893 г. пазнаёміўся з мастаком І. Рэпіным. Даследаваў творчасць М. Нікіфароўскага і А. Сапунова (прысвяціў ім асобныя кнігі). У 1898 г. пакінуў адвакацкую практыку і перайшоў у казённую палату. На працягу 3 гадоў жыў у Слоніме і Гродне; потым вярнуўся ў Віцебск.

Адзін з заснавальнікаў і кіраўнікоў кансерватыўна-клерыкальнай грамадскай арганізацыі Беларускі народны саюз. Расстраляны паводле прыгавору Віцебскай губернскага ЧК[1].

Зноскі

↑ Рудовіч, С. С. Беларускі народны саюз / С. С. Рудовіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 2: Аршыца — Беларусцы. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8.. — С. 450.

Бібліяграфія

Белоруссия и Литва: Очерки из истории городов в Белоруссии. — Витебск, 1891 (1893, 1894);
Мальцевские заводы. — Витебск, 1894;
Краткая заметка о белорусском наречии. — Витебск, 1895;
Н. Я. Никифоровский: Странички из недавней старины города Витебска. — Витебск, 1900;
М. Ковалевский: Экономический строй России. — Витебск, 1901;
К вопросу об устройстве университета в Витебске. — Витебск, 1903;
А. П. Сапунов: К 25-летию его ученой и литературной деятельности. — Витебск, 1905;
Н. Я. Никифоровский: 1845—1910 годы. — Витебск, 1910

і інш.

Зноскі

Літаратура

Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
Падліпскі А. Летапісец Віцебшчыны. Мн., 1993.
Падліпскі А. М. Стукаліч Уладзімір Казіміравіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6 Кн. 1 / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 6. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
Подлипский А. М. Витебская Александровская гимназия. — Витебск, 1994. — 1500 экз. (руск.)
Уладзімір Стукаліч // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: БелЭн, 1992—1995. — Т. 5.

Спасылкі