У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Тры колеры (значэнні). «Тры ко́леры» (фр.: Trois Couleurs, польск.: Trzy kolory) — кінатрылогія, знятая ў 1993—1994 гадах польскім рэжысёрам Кшыштафам Кеслёўскім: «Тры колеры: Сіні» (1993), «Тры колеры: Белы» (1994), «Тры колеры: Чырвоны» (1994). Сцэнарыі ўсіх трох фільмаў былі напісаны Кеслёўскім у суаўтарстве з Кшыштафам Пясевічам (пры ўдзеле Агнешкі Холанд і Славоміра Ідзяка), музыку да трылогіі стварыў кампазітар Збігнеў Прайснер.
Уся трылогія была высока ацэнена гледачамі і крытыкамі. На партале Internet Movie Database «Сіні» мае рэйтынг 8,0, «Белы» — 7,7, а «Чырвоны» — 8,1. Вядомы амерыканскі крытык Роджэр Эберт уключыў трылогію ў свой спіс «выдатных фільмаў». Часопіс Empire у 2010 годзе ўключыў трылогію ў спіс 33 найлепшых трылогій у гісторыі кіно пад № 11[4].
«Тры колеры: Чырвоны» стаў апошнім фільмам у жыцці Кеслёўскага, які памёр у сакавіку 1996 года ва ўзросце 54 гадоў.
Жулі губляе мужа, кампазітара, і маленькую дачку ў аўтакатастрофе. Спустошаная, яна спярша думае пра самагубства, але па нейкай прычыне не можа гэтага зрабіць і таму спрабуе пачаць новае жыццё ўдалечыні ад свайго шыкоўнага загараднага дома і закаханага ў яе сябра нябожчыка мужа. Пераехаўшы ў сціплую кватэру ў Парыжы, Жулі вырашае, што адзіны спосаб вызваліцца ад болю і жалобы — гэта парваць усе сувязі з ранейшым жыццём, унікаць любых прывязаннасцяў да людзей і рэчаў і жыць у ціхай адзіноце. Тым не менш, яе пераследуе музыка з незавершанага яе мужам канцэрту, а мінулае насцігае яе зноў і зноў. Паступова Жулі вяртаецца да неабходнасці жыць, бо музыка і дар яе стварэння валодаюць надзвычайнай гаючай сілай.
Пасля разводу са сваёй жонкай-францужанкай Дамінік (Жулі Дэльпі) польскі цырульнік Караль (Збігнеў Замахоўскі) аказваецца адзін на парыжскіх вуліцах — без грошай і пашпарта. Дзякуючы выпадковай сустрэчы з суайчыннікам яму ўдаецца вярнуцца ў Польшчу. Там Караль разумее, што не можа забыцца на жонку, і ў яго нараджаецца ідэя. Ён праварачвае некалькі паспяховых аперацый на чорным рынку, і атрымлівае дастаткова грошай для таго, каб прыступіць да ажыццяўлення свайго плана. Паставіўшы на кон усё, што ў яго ёсць, Караль яшчэ не ведае, чым усё гэта скончыцца…
Студэнтка Жэнеўскага ўніверсітэта Валянціна, якая падпрацоўвае мадэллю, выпадкова збівае аўчарку. Жадаючы дапамагчы няшчаснай жывёліне, жанчына трапляе ў дом пажылога суддзі, гаспадара сабакі. Цынічны мізантроп, які бавіць час праслухоўваннем суседскіх тэлефонаў, выклікае ў Валянціны толькі агіду. Аднак знаёмячыся з ім бліжэй, жанчына прыходзіць да ўсведамлення, што зламыснасць, абыякавасць і нелюдзімасць былога суддзі — вынік яго расчаравання ў людзях. Яна пачынае бачыць у ім глыбока няшчаснага самотнага чалавека, якому патрэбны любоў і падтрымка. Сама Валянціна таксама жыве досыць самотна: яе каханы трымаецца з ёй холадна, а іх адносіны ўяўляюць сабой рэдкія тэлефонныя размовы. Таму неўзабаве, нягледзячы на вялікую розніцу ва ўзросце, паміж Валянцінай і суддзёй узнікае ўзаемная сімпатыя. Паралельна з гэтым разгортваецца гісторыя маладога чалавека па імені Агюст. Ён жыве па суседстве з Валянцінай і вучыцца на юрыдычным факультэце. Звычайная гісторыя кахання, рэўнасці і здрады неўзабаве пачынае моцна нагадваць мінулае пажылога суддзі…
Тры колеры: Сіні
|
Тры колеры: Белы
|
Тры колеры: Чырвоны
|
Рэжысёр і аўтар сцэнарыя Кшыштаф Кеслёўскі (злева), суаўтар сцэнарыя Кшыштаф Пясевіч (справа). Як і ў выпадку з тэлецыклам «Дэкалог», на стварэнне трылогіі «Тры колеры» Кеслёўскага натхніў Кшыштаф Пясевіч[5][6]. Кожны фільм трылогіі павінен быў тым ці іншым чынам акцэнтаваць увагу на адным з ідэалаў Вялікай французскай рэвалюцыі, адлюстраваных у дэвізе «Свабода, роўнасць, братэрства». У сваёй аўтабіяграфіі Кеслёўскі адзначае:
Гэта была ідэя Пясевіча: калі мы знялі «Дэкалог», то чаму не заняцца свабодай, роўнасцю, братэрствам? Зрабіць фільмы і разглядзець дзесяць біблейскіх запаведзей у самым шырокім кантэксце. Убачыць, што яны значаць у сённяшнім свеце, як мы ўспрымаем іх і які сэнс маюць у нашыя дні гэтыя тры словы — свабода, роўнасць, братэрства — у чалавечым, асабістым, інтымным плане, а не ў філасофскім і тым больш не ў палітычным ці грамадскім. У палітычным і грамадскім плане Захад гэтыя тры лозунгі рэалізаваў. Але на ўзроўні асобнага чалавека справы ідуць іначай. Таму мы і ўзяліся за гэтыя фільмы[5]. |
Усе фільмы трылогіі мелі па чатыры варыянты сцэнарыя і яшчэ адзін, так званы «выпраўлены» чацвёрты варыянт. Выпраўленні ў апошняй версіі сцэнарыя тычыліся перакладу дыялогаў на французскую мову. Кеслёўскі запрасіў у якасці перакладчыка Марціна Лятала[pl], які шукаў максімальна дакладныя пераклады усіх рэплік і дбайна падбіраў адпаведныя французскія ідыёмы[7].
Трылогія была знята ў надзвычай сціслы тэрмін: з верасня 1992 года па красавік 1993 года. У адрозненні ад «Дэкалога», дзе рэжысёр перамяжаў здымачныя графікі розных частак, здымкі трылогіі адбываліся паслядоўна.
Гэтым разам мы здымаем тры фільмы ў трох розных краінах, з трыма рознымі здымачнымі групамі і трыма абсалютна рознымі акцёрскімі ансамблямі, таму ніякія перамяжоўкі не магчымыя. <…> У першую чаргу мы знялі ўсё, што тычылася «Сіняга». Адразу затым, практычна на наступны дзень, мы пачалі здымаць французскія эпізоды «Белага». У нас было дзесяць-дванаццаць здымачных дзён у Парыжы, а затым мы паехалі ў Польшчу, дзе працавалі ўжо з новай групай[8]. |
Музычнае суправаджэнне да ўсіх фільмаў трылогіі стварыў польскі кампазітар Збігнеў Прайснер.
Сіні, белы і чырвоны з’яўляюцца колерамі сцяга Францыі (злева направа), і сюжэт кожнага фільма тым ці іншым чынам заснаваны на адным з дэвізаў Французскай рэспублікі: «Свабода, роўнасць, братэрства».
У кожным фільме трылогіі сваю сэнсавую нагрузку нясе гук, які нярэдка апярэджвае выяву. Так, у кожным з трох фільмаў, у адкрываючай сцэне спярша з’яўляецца гук: у «Сінім» — гэта шум машын, які апярэджвае выяву руху па аўтастрадзе, у «Белым» — гэта гук канвеернай стужкі ў аэрапорце, у «Чырвоным» — гукі набіраемага нумара тэлефона[6].