wd wp Пошук: ⬜

Рудзянец звычайны

Рудзяне́ц звычайны, Перастрэл[3][4] (Lapsana communis) — від кветкавых раслін роду Рудзянец (Lapsana) сямейства Астравыя (Asteraceae), распаўсюджаны ў Еўразіі. Этымалогія: лац.: communis — «звычайны»[5].

Апісанне

Аднагадовая або азімая травяністая расліна, вырастае да вышыні 1—1,2 м з прамымі, валасістымі галінастымі сцябламі і празрыстым (не малочным) сокам. Сцяблы залозіста апушаныя. Лісце простае, чаргаванае. Ніжняе лісце на чаранках, верхняе — сядзячае. Ліставыя пласціны 1—15(30) × 1—7(10) см. Кветкавыя кошыкі 5—25(100 і больш). Кветкі жоўтыя. Плод — сухая сямянка (3—5 мм) бурага колеру.

Распаўсюджанне

Афрыка: Алжыр, Марока, Туніс, Партугалія — Мадэйра; Азія: Арменія, Азербайджан, Грузія, Расія, Іран, Ірак, Ізраіль, Іарданія, Ліван, Сірыя, Турцыя, Індыя, Пакістан (інтрадукаваны на Кіпры і ў Кыргызстане); Еўропа: па ўсёй тэрыторыі (у Ісландыі від уведзены ў некалькіх месцах) акрамя Свальдбарда. Уведзены ў Паўночнай Амерыцы (Грэнландыя, ЗША, Канада) і Паўднёвай Амерыцы (Аргенціна, Чылі, Іспанія, Ямайка), Аўстраліі, Новай Зеландыі, Рэюньён, Азорскіх астравах. Засяляе лясы з умеранай колькасцю вільгаці, абароненыя ўчасткі, абочыны дарог, берагі рэк. Святлолюбівая, ценевынослівая расліна[6]. Мезафіт і эўтроф (нітрафіл)[6].

Ва Украіне расце па цяністых месцах, у лясах, у хмызняках, у пасевах і на палях — па ўсёй тэрыторыі (за выключэннем Крыма)[4].

Лекавая расліна[6].

Сінонімы

Lapsana cancellata Borbás
Lapsana cancellata var. cancellata
Lapsana cappadocica Bornm.
Lapsana communis subsp. communis
Lapsana communis subsp. pubescens (Hornem.) Arcang.
Lapsana crispa Willd.
Lapsana glandulosa (Freyn) Klokov
Lapsana olympica Candargy
Lapsana pubescens Hornem.
Lapsana sylvatica Wallr.

Падвіды

Lapsana communis subsp. adenophora (Boiss.) Rech.f.
Lapsana communis subsp. alpina (Boiss. & Balansa) P.D.Sell
Lapsana communi (M.Bieb.) P.D.Sell
Lapsana communis subsp. intermedia (M.Bieb.) Hayek
Lapsana communis subsp. macrocarpa (Coss.) Nyman
Lapsana communis subsp. pinnatisecta (Sommier & Levier) Greuter
Lapsana communis subsp. pisidica (Boiss. & Heldr.) Rech.f.

Галерэя

Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Минск: «Наука и техника», 1967. — С. 72. — 160 с. — 2 350 экз.
1 2 Доброчаева Д.Н., Котов М.И., Прокудин Ю.Н., и др. Определитель высших растений Украины. — Киев, 1987. — С. 366. (руск.) (укр.)
↑ Chuck Griffith Dictionary of Botanical Epithets. (англ.)
1 2 3 Бородавник обыкновенный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура

Дзмітрыева С. А. Рудзянец // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 380.

Спасылкі

Бородавник обыкновенный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
USDA (англ.)
The Global Biodiversity Information Facility (англ.)
Flora of North America (англ.)
Euro+Med Plantbase (англ.)
Germplasm Resources Information Network (GRIN) (англ.)