wd wp Пошук:
    ⬜

    Міхіл Адрыянсан дэ Ройтэр

    Міхіл Адрыянсан дэ Ройтэр (нідэрл.: Michiel Adriaenszoon de Ruyter; 24 сакавіка 1607 — 29 красавіка 1676) — нідэрландскі адмірал.

    Біяграфія

    У 11 гадоў ужо быў юнгам на караблі; у 1635 годзе капітанам хадзіў у Грэнландыю, затым з гандлёвымі мэтамі некалькі разоў бываў у Бразіліі; у 1641 годзе Ройтэр удзельнічаў у бітве галандцаў у саюзе з партугальцамі супраць Іспаніі каля мыса Сан-Вісенты. Затым Ройтэр удала вёў барацьбу з берберскімі піратамі. Калі ў 1652 годзе пачалася вайна з Англіяй, Ройтэр з нідэрландскім флотам адправіўся да берагоў Англіі, каля Плімута ўступіў у бітву з англійскім флотам, які знаходзіўся пад камандваннем адмірала Эйск’ю, і прымусіў яго адступіць, не страціўшы ніводнага карабля, у той час як англічане пазбавіліся 3 караблёў і 1500 салдат; затым, аднак, Ройтэр мусіў сплысці, таму што да англічан прыбылі падмацаванні.

    У наступным годзе ўдзельнічаў у ваенных дзеяннях адмірала Тромпа. Далейшая дзейнасць Ройтэра была накіравана галоўным чынам на знішчэнне марскіх разбойнікаў у Міжземным моры; адно імя яго наводзіла страх на піратаў. У 1665 годзе быў прызначаны галоўным начальнікам флоту ў вайне супраць англічан, у наступным годзе тройчы разбіў непрыяцельскі флот каля берагоў Англіі. 19-24 чэрвеня 1667 года здзейсніў набег на размешчаны ў вусці ракі Тэмзы Чатэм, знішчыўшы 15 буйных і мноства дробных брытанскіх караблёў, чым навёў нямалы страх на сам Лондан.

    У 1672 годзе Ройтэр, ужо як адмірал, камандаваў флотам з 70 караблёў супраць злучаных сіл французаў і англічан і атрымаў значную перамогу пры Соўлбэі (усходняе ўзбярэжжа Англіі), а ў наступным годзе меў некалькі ўдалых сутыкненняў з герцагам д’Эстрэ.

    Пасланы ў 1675 годзе ў Міжземнае мора на дапамогу іспанцам, Ройтэр вызваліў з палону 30 венгерскіх рэфармацкіх святароў, якія пакутвалі на неапалітанскіх галерах.

    8 студзеня 1676 года каля Стромбалі адбылася першая сустрэча галандска-іспанскай эскадры пад камандаваннем Ройтэра і французскага флоту пад камандаваннем аднаго з найвялікшых марскіх герояў Францыі Аўраама Дзюкена. У Дзюкена было 20 караблёў, у Ройтэра — 24. Абодва знаходзіліся ў кардэбаталіі. Адміральскія судны Дзюкена і Ройтэра сышліся паміж сабой і пасля працяглай артылерыйскай барацьбы саюзная галандска-іспанская эскадра была вымушана адступіць. Ройтэр прыпісваў перамогу сабе, хоць і прызнаваў, што яму «яшчэ ніколі не даводзілася бываць у такой гарачай справе». Аднак несумнеўна, што стратэгічная перамога належала Дзюкену, паколькі Ройтэр не змог перашкодзіць таму злучыцца з эскадрай, што засталася ў Месіне.

    Другая бітва Дзюкена і дэ Ройтэра адбылося каля Агосты. У эскадры Дзюкена было 33 караблі і 8 брандараў, у саюзнай эскадры Ройтэра — 29 караблёў, 10 галер і 4 брандары. Дзюкен знаходзіўся ў кардэбаталіі, Ройтэр — у авангардзе. Ройтэр першым пачаў бітва, абрынуўшыся на французскі авангард пад камандаваннем д’Альмейраса. Французы стойка вытрымлівалі атакі Ройтэра, але гібель д’Альмейраса, забітага ядром, пахіснула іх. У той жа час да авангарда падаспеў Дзюкен, і зноў паміж адміральскімі караблямі пачалася бязлітасная артылерыйская дуэль. Раненне ў абедзве ногі, атрыманае ў баі Ройтэрам, выклікала замяшанне ў галандцаў і прывяло да адступлення ўсяго флоту, які ўкрыўся ў Палермскай бухце. Праз тыдзень, 29 красавіка, Ройтэр ад атрыманых раненняў памер каля Сіракузаў[1][2]

    Забальзамаванае цела Ройтэра на фрэгаце «Concordia» даставілі ў Галандыю. Па шляху карабель быў захоплены Дзюкенам, але даведаўшыся пра місіі карабля, Дзюкен адпусціў яго і аддаў салютам чэсць свайму вялікаму праціўніку. Жадаючы не адставаць па высакароднасці ад свайго адмірала, кароль Францыі Людовік XIV загадаў даць свабодны пропуск «Concordia» у Галандыю і салютаваць ёй у кожным французскім порце, міма якога яна праходзіла.

    Пахаванне Ройтэра адбылося 18 сакавіка 1677 года ў Амстэрдаме. Яго грабніцу ўпрыгожвае надпіс «Ён ззяе незаплямленым гонарам».[3]

    Памяць

    У кіно

    Зноскі

    1. ↑ Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.(руск.)
    2. ↑ Ройтэр Міхаэль Адрыянсан. Хронас
    3. ↑ Владимир Шигин. Серебряный адмирал. — Вече, 2010. — 4 000 экз. — ISBN 9785953351997.

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (10):
    Катэгорыя·Нарадзіліся 24 сакавіка
    Катэгорыя·Нарадзіліся ў правінцыі Зеландыя
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1607 годзе
    Катэгорыя·Памерлі ў 1676 годзе
    Катэгорыя·Пахаваныя ў Нідэрландах
    Катэгорыя·Памерлі ў Сіракузе
    Катэгорыя·Адміралы Нідэрландаў
    Катэгорыя·Асобы
    Катэгорыя·Памерлі 29 красавіка