wd wp Пошук:

Квідыч

Квідыч (англ. Quidditch) — выдуманая спартыўная гульня, у якую гуляюць персанажы раманаў Джоан К. Роўлінг пра Гары Потэра. У квідыч гуляюць, лётаючы на мятле. Гульня атрымала назву ў гонар балоты Квірдытч, дзе і была прыдуманая.

Правілы гульні

На поле змагаюцца дзве каманды па 7 чалавек у кожнай. Запасныя гульцы прадугледжаны толькі ў тым выпадку, калі гульня зацягнулася настолькі доўга, што гульцы не могуць яе працягваць. Каманды лётаюць на мятле над авальным гульнявым полем, на канцах якога адзін насупраць аднаго стаяць вароты ў выглядзе трох круглых кольцаў. Кожны гол, забіты ў адно з кольцаў каманды-суперніцы, прыносіць 10 ачкоў. Мэта гульні — набраць як мага больш ачкоў да заканчэння гульні. Гульня сканчаецца, калі адна з каманд злковіць мяч пад назвай снітч, таму можа доўжыцца неабмежаваны час. Злоў снітча прыносіць 150 ачкоў.

Правіламі квідычу прадугледжаны штрафныя ўдары, але не выдалення парушылі правілы гульцоў.

У кнізе «Гісторыя квідычу», падоранай Герміёнай Гары, згадваецца, што ўсяго існуе 700 спосабаў парушэння правілаў гульні. Хто іх парушыць той будзе дыскваліфікаваны.

Мячы для гульні

У гульні выкарыстоўваюцца чатыры мячы: адзін квофл, два бладжэра і адзін снітч.

Квофл

Квофл

Квофл (англ. Quaffle) — самы буйны мяч, цёмна-чырвонага колеру, на ім маюцца некалькі выманняў. Паляўнічыя павінныя адабраць квофл ў суперніка і закінуць ў адно з трох кольцаў, якія абараняе варатар супернікаў. Варатар ж не павінен дазволіць квофлу праляцець скрозь свае кольцы, ён павінен злавіць мяч і адпасаваць яго паляўнічым. Паляўнічыя маюць права перапасоўвать квофл адзін аднаму. У выпадку парушэння правілаў, зафіксаванага арбітрам, адзін з паляўнічых пацярпелай каманды мае права на штрафны кідок квофла у кольца суперніка (аналаг пенальці).

Бладжэр

Бладжэр

Бладжэр (англ. Bludger) — цвёрды, хутка лятаючы мяч, які хаатычна перамяшчаецца па стадыёне і служыць для ўскладнення гульні паляўнічым і лаўцу. Трапленне нападалы ў гульца, які ляціць на мятле на вялікай хуткасці, часцяком, заканчваўся для таго цяжкімі траўмамі і калецтвамі. У кожнай камандзе ёсць два гульца, званых «загоншчыкамі» — яны ўзброеныя бітамі, якімі адбіваюць нападалы, якія ляцяць у іх таварышаў па камандзе, а часам, калі пашанцуе, і накіроўваюць іх у гульцоў суперніка.

У кнізе «Гары Потэр і Таемны пакой» падчас матчу Грыфіндор — Слізэрын адзін з Бладжэраў, зачараваны дамавым эльфам Добі, раптам «забыўся», што на поле ёсць і іншыя гульцы, і стаў ганяцца толькі за грыфіндорскім лаўцом Гары Потэрам. У рэшце рэшт, бладжэр зламаў Гары правую руку, але Потэр змог злавіць снітч левай.

Снітч

Снітч, таксама званы Залаты снітч — у сучасным квиддиче маленькі залаты шарык з серабрыстымі крылцамі, лятаючы самастойна і адвольна над полем. Лоўчы, злавіўшы яго першым, прыносіць сваёй камандзе 150 ачкоў і заканчвае гульню. Кошт, набраны камандамі да гэтага моманту, і з’яўляецца канчатковым. Снітч валодае належнай сістэмай распазнавання «гаспадара», калі ўзнікае спрэчнае рашэнне, таму нават майстар-вытворца снітча праводзіць усю працу ў пальчатках.

У кнізе «Квідыч са старажытнасці да нашых дзён» распавядаецца пра гісторыі квідычку наогул і аб з’яўленні ў гульні снітча ў прыватнасці. У 1269 годзе квідычны матч наведаў кіраўнік Савета Ведзьмакоў (Савет Ведзьмакоў папярэднічаў Міністэрству Магіі) Барбарыс Боллтаун. Боллтаун купіў у клетцы маленечкую і спрытную птушачку, залатога сніджэта, і паведаміў прысутным, што гульцу, поймавшему птушку ў ходзе матчу, заснаваная ўзнагарода — сто пяцьдзесят галеонаў (велізарныя па тых часах грошы). Натуральна, каманды кінулі гульню і кінуліся лавіць сніджэта. Тады абураная гэтым нейкая спадарыня Мадэста Кролі выратавала бедную птушачку, выкарыстоўваючы які заклікае заклён, але ідэя Барбарысу Болттауна змяніла квідышу назаўжды. Неўзабаве залатых сниджетов сталі выпускаць на ўсіх гульнях (папярэдне накладваючы такія чары, якія не дазвалялі ім пакідаць межаў поля), а ў камандах з’явіўся яшчэ адзін гулец — лавец, задачай якога было злавіць птушку. На жаль, злоў сніджэта часта сканчалася яго смерцю, бо птушка была маленькая і далікатная, і лаўцы ў азарце гульні часцяком расціскаюцца яе ў руках. Са зловай сніджэта гульня спынялася, а камандзе лаўца прысуджаліся яшчэ 150 ачкоў (у памяць аб тых 150 галеонах). Аднак у XVI—XVII стагоддзях колькасць папуляцыі залатых сніджэтаў настолькі знізілася, што птушак прызналі ахоўным відам. Пачаліся інтэнсіўныя пошукі замены, якая дазволіла б працягваць гульні.

Пасля чараўнікі навучыліся рабіць металічныя снітчы, якія задавальнялі ўсім неабходным патрабаванням. Маг і каваль Боўмэн Райт, які жыў тады ў Годрикыкавай Западзіне, выкаваў першы залаты снітч. Цяпер вытворчасць снітчаў яшчэ больш удасканалілі. Так, пры іх вырабе чараўнікі працуюць у спецыяльных пальчатках, якія выключаюць кантакт новенькага снітча з скурай, таму што мячык валодае цялеснай памяццю: ён памятае першага, хто дакранецца да яго голымі рукамі. Гэта зроблена на выпадак, калі ўзнікнуць якія-небудзь спрэчкі аб тым, хто яго злавіў.

Склад каманд

Гульня вядзецца паміж 2 камандамі па 7 гульцоў у кожнай: 3 паляўнічага, 2 загоншчыка, лавец і варатар.

Паляўнічыя

Паляўнічыя (англ. Chaser) — гэта тры гульца каманды, якія вядуць асноўную барацьбу за квофл. Яны пасуюць гэты мяч адзін аднаму і спрабуюць забіць яго ў вароты каманды-супраціўніцы. Варотамі лічыцца любы з шасці кольцаў, паднятых ў процілеглых канцах поля на высокіх жэрдзях. Тры кольцы у адным канцы поля належаць адной камандзе, тры кольцы у процілеглым — іншы.

Звычайна да паляўнічых прад’яўляюцца наступныя патрабаванні:

Загоншчыкі

Загоншчыкі (англ. Beater) — абараняюць сваю каманду ад бладжэраў, адбіваючы іх бітай, пераважна ў кірунку гульцоў суперніка (гэта дазволена правіламі).

Варатар

Варатар — (у некаторых перакладах — захавальнік) абараняе кольцы сваёй каманды ад квофла.

Лавец

Лавец (англ. Seeker) — у яго абавязкі ўваходзіць заўважыць і злавіць снітч раней, чым гэта зробіць лавец праціўнікаў. Снітч злоўлены прыносіць камандзе 150 ачкоў і заканчвае гульню. Пакуль лавец выглядвае «свой» мячык, астатнія гульцы занятыя бладжэрамі і квофлам. Але калі лавец каманды-супраціўніцы пачынае праяўляць якую-небудзь актыўнасць, перашкодзіць яму лічыць сваім абавязкам любы гулец, але ніхто, акрамя лаўцоў, дакранацца снітча не мае права.

На ролю лаўцоў звычайна выбіраюць лёгкіх і юркіх гульцоў. Хоць бываюць і выключэнні. Напрыклад, Віктар Крам адрозніваўся моцнай камплекцыяй і немалым ростам, аднак ён быў прызнаны не толькі лепшым лаўцом балгарскай зборнай, але і, мабыць, усёй Еўропы.

Каманды Хогвартса

Склад каманд Хогвартса змяняюцца з цягам часу. Тут таксама запісаныя і гульцы, даўно скончылі Хогвартс — людзі, калі-небудзь якія гулялі ў квідыч у Хогвартсу.

Грыфіндор

Слізэрын

Кагтэўран

Пуфендуй

Чэмпіянат свету па квідычу

Чэмпіянаты свету па квідычу праводзяцца кожныя чатыры гады. Фінал чэмпіянату 1994 года — матч паміж Ірландыяй і Балгарыяй — быў апісаны ў кнізе «Гары Потэр і Кубак агню».

Суддзя — Хасан Мустафа (старшыня Міжнароднай асацыяцыі квідычу, Егіпет).

У арганізацыі удзельнічала каля 100 тысяч чараўнікоў. Для гасцей і заўзятараў быў складзены графік прыбыцця на чэмпіянат. Тыя, у каго танныя квіткі, прыбывалі за два тыдні, частка прыязджала маглаўскім транспартам. Некаторыя трансгрэсавалі і ім для гэтага быў выдзелены лес. Але многія перамяшчаліся з дапамогай парталаў (іх стварылі каля 200).

Падчас фінальнага матчу і перад ім прадаваліся розныя талісманы і сувеніры: разеткі, якія выкрыквалі імёны гульцоў зборных, капялюшы ў ірландскім трылістніке, балгарскія шалікі, расшытыя львамі, фігуркі гульцоў і омнинокли.

У пачатку матчу праходзіць традыцыйны парад талісманаў. Талісман Балгарыі — вейлы, Ірландыі — лепрыкон.

Матч скончыўся з лікам 160—170 на карысць Ірландыі, нягледзячы на тое, што злавіў снітч Віктар Крам.

Чэмпіянат школы па квідышу

Чэмпіянат Хогвартса праводзіўся (прынамсі, падчас апісаных у кнігах падзей) па кругавой сістэме ў адзін круг (каманды ўсіх факультэтаў гуляюць адзін з адным па аднаму разу на працягу навучальнага года), гэта значыць усяго за сезон праводзіцца 6 афіцыйных матчаў, а кожны факультэт ўдзельнічае ў трох гульнях.

Першы навучальны год

Другі навучальны год

Трэці навучальны год

Чацвёрты навучальны год

З прычыны Турніру Трох Чараўнікоў чэмпіянат школы адменены.

Пяты навучальны год

Рональд Уізлі — наш кароль, Рональд Уізлі — наш герой, Перад кольцамі дзіркай Так заўсёды і стой! Квоффла Рон злавіць не можа, Перамагчы ён нам дапаможа, На памыйніцы Рон нарадзіўся, Слизерину спатрэбіўся.

Песня нервуе Рона, і ён прапускае мячы адзін за іншым. Гары ловіць снітч. Крэбб запускае ў яго бладжером, але Гары ўдаецца ўтрымаць снітч. Грыфіндор перамагае. Пасля матчу Малфой прызнаецца, што гэта ён напісаў песню і пачынае абражаць Рона, яго бацькоў і бацькоў Гары. Гары і Джордж збіваюць Малфоя. У пакаранне Далорэс Амбрыдж пажыццёва забараняе гуляць у квідышу Гары, Джорджу і Фрэду (хоць апошні ў бойцы не ўдзельнічаў). Малфой і Крэбб пакараныя не былі, што выклікала абурэнне гульцоў Грыфіндора.

Рональд Уізлі — наш кароль, Рональд Уізлі — наш герой, Перад кольцамі сцяной Так заўсёды і стой! Квоффла Рональд не прапусціць І перамогі не ўпусціць. Брамнікам наш Рон нарадзіўся, Гриффиндору спатрэбіўся.

Шосты навучальны год

Сёмы навучальны год

У гэтай кнізе гульняў у квідышу няма. Большую частку навучальнага года, Гары, Рон і Герміёна хаваюцца ад Цёмнага Лорда. Ці адбываліся ў гэты час гульні ў квідыч і з якім вынікам, невядома. Таксама нічога невядома пра гульнях пасля перамогі над Валан-дэ-Морт. Больш таго, у фільме паказана, як Пажыральнікі смерці падчас Бітвы за Хогвартс спальваюць школьны стадыён для гульні ў квідышу. Тым не менш, квідышу ўскосна гуляе ролю ў тым, што адбываецца: Альбус Дамблдор адпісвае Гары Потэру снітч, злоўлены ім у самай першай гульні. Міністр магіі Скримжер падазрае, што ў падарунку заключана нейкая магія. Па патрабаванню Скримжера Гары бярэ мяч у руку, але нічога не адбываецца. Пасля сыходу міністра Потэр прыкладвае снітч да вуснаў, успомніўшы, як ён яго злавіў. На снитче з’яўляецца надпіс «Я адчыняюся пад канец». Калі Гары Потэр даведаецца, што каб Цёмны Лорд упаў, яму трэба памерці, ён успамінае аб снитче і кажа яму: «Я хутка памру», снітч адкрываецца, і ў ім аказваецца камень, воскрешающий мёртвых — адзін з трох Дароў Смерці.

Вынік

Гары Потэр быў лаўцом у 9 гульнях. У 7 гульнях з 9 ён злавіў снітч і прынёс сваёй камандзе перамогу. У двух пакінутых (абодва з Пуффендуем) ён не змог злавіць снітч, і Грыфіндор прайграў. У адной з гэтых гульняў на полі з’явіліся дзяментары, з-за чаго Гары страціў прытомнасць і ўпаў на зямлю, у іншы Кормак Маклагген неспадзявана трапіў Гары Потэру адбітым бладжером па галаве, у выніку чаго Гары атрымаў вельмі цяжкую чэрапна-мазгавую траўму.

Яшчэ ў 4 гульнях з удзелам Грыфіндора Гары Потэр не ўдзельнічаў: у адной — з-за таго, што ляжаў у шпітальным крыле пасля бітвы з Квирреллом, у двух — быў дыскваліфікаваны Далорэс Амбрыдж за бойку з Малфаем пасля гульні (віноўнік бойкі Малфой пакараны не быў), у адной — адбываў пакаранне ў Снэйпа за прымяненне супраць Драко Малфоя загаворы Сектумсемпра. З гэтых 4 гульняў Грыфіндор выйграў 2 і прайграў 2.

Грыфіндор заваяваў кубак у 3 з 5 апісаных у кнігах чэмпіянатаў. Адзін раз заваяваў кубак Слізэрын, таму што падчас вырашальнай гульні (Грыфіндор з Когтевраном) Гары Потэр ляжаў у шпітальным крыле пасля бітвы з Квирреллом. Адзін чэмпіянат не быў дайграны па меркаваннях бяспекі.

Джыні Уізлі была лаўцом ў 3 гульнях. Ва ўсіх 3 гульнях яна злавіла снітч, але ў адной з іх Грыфіндор прайграў з-за дрэннай гульні астатніх членаў каманды.

Квідышу сярод фанатаў

Многія фанаты Гары Потэра спрабавалі адаптаваць правілы квідышу для маглаў. Існуюць розныя варыянты правілаў «квідыш-без-мёцел», але ў Расеі лакальную папулярнасць сярод фанатаў Масквы, Санкт-Пецярбурга, Ніжняга Ноўгарада і Бранска атрымалі правілы, якія ўяўляюць сабой варыяцыю на тэму гандбола. Загонщики выкарыстоўваюць тэнісныя ракеткі, а снитчем служыць тэнісны мячык.

Цікавыя факты

Зноскі

  1. «Экзамены через три дня, а она не готовилась!» — «Гарри Поттер и Тайная комната», стр. 392.
  2. «Принц-полукровка», глава 11.
  3. Golden Snitch — Television Tropes & Idioms(неопр.). Проверено 6 февраля 2013. 11 февраля 2013 года.
  4. «Тёмная башня»: «Волки Кальи»

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (3):
Катэгорыя·Гары Потэр
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
Катэгорыя·Удакладненне арфаграфіі