wd wp Пошук:

Яраслаў Гашак

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Гашак. Яраслаў Гашак (чэшск.: Jaroslav Hašek; 30 красавіка 1883, Прага — 3 студзеня 1923, Ліпніцы) — чэшскі празаік -сатырык, журналіст і публіцыст .

Біяграфія

Сын настаўніка. Адукацыю атрымаў у камерцыйнай акадэміі. Літаратурную дзейнасць пачаў з 18 гадоў у газетах і гумарыстычных часопісах кароткімі апавяданнямі чэхаўскага тыпу, якія ён называў «гумарэскамі». Ужо ў гэтых апавяданнях высмейваліся рэлігійныя забабоны, сямейны побыт дробнага буржуа, парламент і іншыя з’явы ў тагачасным чэхаславацкім грамадстве.

Мабілізацыя перапыніла літаратурную дзейнасць Яраслава Гашэка. У час 1-й сусветнай вайны ён трапіў на фронт. Праз нейкі час Гашэк апынуўся Расіі як палонны. Тут ён удзельнічае ў Кастрычніцкай рэвалюцыі, уступае ў камуністычную партыю і падчас Грамадзянскай вайны працуе ва Уфе. Пасля заканчэння вайны вяртаецца ў Прагу і з гэтага часу займаецца выключна літаратурай.

Помнік Гашаку ў Празе

Раман пра ўдалага ваяку Швейка

помнік браваму салдату Швейку ў Гуменным, Славакія

Вайна і рэвалюцыя вызначылі другі перыяд яго творчасці. Ад дробных побытавых апавяданняў Гашак перайшоў да эпапеі. Яго «Прыгоды ўдалага ваякі Швейка ў сусветную вайну» (Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války) (1921—1923) прынеслі Гашаку сусветную славу і перакладзены на мноства моў. Твор Гашака напісаны сакавітай мовай з прымессю салдацкага жаргону і пражскага арго, пабудаваны на чаргаванні падзей салдацкага жыцця галоўнага героя, якое перарываецца характэрнымі адступленнямі — успамінамі Швейка, анекдотамі, прыкладамі з яго жыцця. Самі чэхі апраўдана называюць раман самай смешнай кнігай у свеце.

Заўчасная смерць аўтара з-за сухотаў у 1923 годзе пакінула раман няскончаным. З імем Гашака звязана мноства паданняў. Піваварня, дзе любіў бавіць час пісьменнік — самае прыцягальнае месца для турыстаў у Празе. Яраслаў Гашак — самы вядомы чэшскі пісьменнік мінулага стагоддзя.

Беларускія пераклады рамана

У 1931—1932 гады ў беларускім перакладзе выдадзена эпапея «Прыгоды ўдалага ваякі Швейка» (у 6 т.) аўтарства Яраслава Гашэка і Карэла Ванэка. 1-ы том перакладаў Міхась Зарэцкі (1931), 2-і — Кандрат Крапіва, 3-і — Максім Лужанін, 4-ы — Лукаш Калюга (1932), 5-ы — Тодар Кляшторны са Змітраком Астапенкам, 6-ы — Кузьма Чорны.

Таксама «Швейка» перакладаў Аляксандр Мажэйка.

Памяць

У яго гонар названы астэроід — Гашак.

Бібліяграфія

Зноскі

  1. 1 2 3 4 Востокова С. И. Гашек // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  2. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. Востокова С. И. Гашек Ярослав // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 6 : Газлифт — Гоголево. — С. 148–149. Праверана 28 верасня 2015.
  4. Востокова С. И. Гашек Ярослав // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 6 : Газлифт — Гоголево. — С. 148–149. Праверана 27 верасня 2015.
  5. Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
  6. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (22):
Памерлі ў Чэхіі
Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Пісьменнікі паводле алфавіта
Рэвалюцыянеры Расіі
Анархісты
Удзельнікі Першай сусветнай вайны
Нарадзіліся ў 1883 годзе
Журналісты паводле алфавіта
Памерлі ў 1923 годзе
Памерлі 3 студзеня
Нарадзіліся 30 красавіка
Пісьменнікі Чэхіі
Члены Чэшскай сацыял-дэмакратычнай партыі
Публіцысты паводле алфавіта
Нарадзіліся ў Празе
Журналісты Чэхіі
Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Камуністы Чэхіі і Славакіі
Публіцысты Чэхіі
Удзельнікі Грамадзянскай вайны ў Расіі
Асобы
Сатырыкі