Трыр
Трыр (ням.: Trier) — горад у Германіі, на захадзе зямлі Рэйнланд-Пфальц, «Паўночны Рым». Размешчаны на берагах ракі Мозель, непадалёк ад Люксембурга. Найстарэйшы горад краіны, заснаваны ў 16 годзе да н.э. рымскім імператарам Актавіянам Аўгустам побач са свяцілішчам племя трэвераў, адкуль і пайшла назва горада — «Аўгуста Треверарум» (лац.: Augusta Treverorum).
Гісторыя
Першае паселішча тут было заснавана рымскім імператарам Аўгустам у 16 да н.э. як ваенны лагер на тэрыторыі гальскага племя трэвераў і таму называлася Аўгуста Трэвераў. Неўзабаве калонія ператварылася ў важны гандлёвы цэнтр. Свайго росквіту Трыр дасягае ў II стагоддзі. Быў галоўным населеным пунктам рымскай правінцыі Галія Белгіка, потым усёй прэфектуры Галія. Перажыўшы першы напад алеманаў, Трыр паступова ператвараецца ў імператарскую рэзідэнцыю, званую «Паўночны Рым». Заваяванне Трыра франкамі каля 475 года стала адным з сведчанняў заходу рымскай імперыі.
3 ІХ ст. цэнтр архібіскупства. Паміж 1160 і 1190 атрымаў гарадское права. У XV ст. вольны імперскі горад, У 1473—1797 гг. тут існаваў універсітэт. 3 1794 уладанне Францыі, галоўны горад (да 1814) французскага дэпартамента Саар. У 1815 годзе далучаны да Прусіі (Германія). У Другую сусветную вайну значна разбураны. Пасля вайны ў складзе французскай зоны акупацыі Германіі, з 1949 года ў ФРГ.
Гаспадарка
Прамысловасць: вінаробчая, металаапрацоўчая, электра-тэхнічная, тэкстыльная, абутковая. Цэнтр раёна вінаградарства і вінаробства.
Транспарт
Вузел чыгунак і аўтадарог.
Навука, адукацыя, культура
Дзейнічае Трырскі ўніверсітэт. Музеі: зямлі Рэйнланд, Епіскапскі.
Славутасці
Архітэктурныя помнікі:
-
імператарскія тэрмы (каля 300)
-
гарадскія вароты (пач. IV ст., уключаны ЮНЕСКА у спіс Сусветнай спадчыны)
-
базіліка Канстанціна (1-я пал. IV ст.)
-
сабор (IV—XVIII ст.)
-
дамы «Франкентурм» (XI ст.) і «Драйкёнігенгаўз» (пач. XIII ст.)
-
гатычная царква(руск.) бел. (каля 1250)
-
Палац курфюрста
-
рэнесансавыя і барочныя будынкі.
-
Амфітэатр -
Імператарскія тэрмы -
Гарадскія вароты, пач. IV ст. -
Базіліка Канстанціна -
Трырскі сабор -
Франкентурм -
Драйкёнігенгаўз -
Лібфраўэнкірхэ -
Палац курфюрста
Вядомыя асобы
Гарады-пабрацімы
Глостэр, Англія, Вялікабрытанія
Пула, Харватыя
Форт-Уэрт, Тэхас, ЗША
Асколі-Пічэна, Італія
Мец, Францыя
Веймар, Германія
Нагаока, Японія
Хертагенбас, Нідэрланды
Зноскі
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16: Трыпалі — Хвіліна. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16), ISBN 985-11-0035-8.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Трыр
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай
Катэгорыя·Трыр
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак
Катэгорыя·Гарады Рэйнланд-Пфальца
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
Катэгорыя·Населеныя пункты паводле алфавіта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Катэгорыя·Нявызначаная краіна (тэлефонны код)