Ніна Ляўковіч
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Ляўковіч.
Ні́на Абра́мчык (дзявочае Ляўковіч; літаратурны псеўданім Ніна Раса; 20 сакавіка 1916 — 27 студзеня 2003[1]) — беларуская грамадcка-палітычная дзеячка, пісьменніца. Жонка Міколы Абрамчыка.[2]
Біяграфія
Скончыла Віленскую беларускую гімназію, вучылася ў Віленскім універсітэце, член Беларускага студэнцкага саюзу. З восені 1939 году настаўнічала на Пружаншчыне. Ад 1941 году жыла ў Берліне, дзе пабралася шлюбам з Міколам Абрамчыкам. Працавала ў газэце «Раніца» і Беларускім камітэце самапомачы. У 1943 г. разам з мужам пераехала ў Парыж (Абрамчык быў высланы з Берліна пад нагляд гестапа). Пісала апавяданні пад псеўданімам Ніна Раса. У 1947 г. выдала адзіны нумар перыёдыка Беларускага жаночага аб’яднання ў Францыі «Беларуска». У 1955 г. нарадзіла сына Альгерда. Пасля смерці мужа адмовілася аддаць беларускай грамадзе архіў Рады БНР і амаль абарвала кантакты з беларусамі. Працавала ў Musée de l’Homme ў Парыжы. Публікавала ў французскіх навуковых часопісах свае тэксты, прысвечаныя беларускай традыцыйнай культуры. Жыла ў прыгарадзе Парыжу Вілепэнт.
Памерла 27 студзеня 2003 г. Пахаваная ў Парыжы на могілках Пер-Лашэз каля свайго мужа.[2]. У некаторых крыніцах памылкова падаецца дата смерці як 2004 год, аднак на помніку ўказаны 2003 год.[1]
Выдавецкая дзейнасць
Беларускі камітэт самапомачы ў Берліне ў другой палове 1942 году пачаў спарадычна выпускаць кнігі і брашуры, што было заслугай Міколы Абрамчыка і ягонай жонкі. Улетку 1942 году Абрамчыкамі былі выдадзеныя «Сымон-музыка» Якуба Коласа, «Ад родных ніў» Ларысы Геніюш. Першая з іх была перадрукам даваеннага віленскага выдання, а другую падрыхтаваў да друку Вітаўт Тумаш, карыстаючыся тэкстамі, апублікаванымі ў «Раніцы» і атрыманымі ад аўтаркі з Прагі. Абедзве кнігі былі адначасова надрукаваныя ў праскай друкарні «Палітыка» і ў верасні 1942 году рэклямаваліся на старонках «Раніцы».
Ніна Абрамчык таксама апрацавала і выдала ў 1942—1943 гадах некалькі кнігаў.
- «Беларусь у песьнях», зборнік папулярных песень і патрыятычных вершаў.
- «Гісторыя Беларусі ў картах», апрацаваная паводле лекцыяў, якія ў 1941—1942 гады чытаў Мікола Абрамчык на курсах беларусаведы ў Берліне, выйшла накладам 3500 асобнікаў і распаўсюджвалася ў беларускіх школах Беласточчыны і Варшавы.
- «Калядныя песьні», зборнік 20 беларускіх калядак у апрацоўцы святара Віктара Шутовіча.
- «Пад гоман вясёлы», зборнік 30 беларускіх папулярных песень, рамансаў і прыпевак.
Даследніцкая дзейнасць, творчасць
Ніна Абрамчык апрача выдавецкай дзейнасці пісала вершы, апавяданні. І дасюль малавядомай застаецца даследніцкая дзейнасць дыяспарнай дзяячкі па-французску. Яна працавала ў Музеі чалавека ў Парыжы. У канцы 1990-х гадоў у французскіх навуковых часопісах («Eurasie», «Ethnozootechnie») з’яўляюцца артыкулы фалькларысткі і этнолага Ніны Абрамчык (une ethnologue Nina Abramtchik)[3]. На ейныя даследаванні жаночай традыцыйнай культуры спасылаюцца квебекскія даследніцы (Pauline Greenhill I Diane Tye, 1997 год)[4].
У часопісе «Eurasie» Ніна Абрамчык надрукавала грунтоўныя артыкулы, прысвечаныя розным аспектам традыцыйнай культуры беларусаў. У нумары за 1995 год супрацоўніца Музея чалавека апублікавала даследаванне «Le lin chez les Biélorussiens, un exemple de sacralité locale» (Лён у беларускай культуры, прыклад мясцовай сакральнасці)[3]. У 1999 годзе Ніна Абрамчык апублікавала падобныя фальклорныя апісанні і аналіз, што датычыць месца і значэння каня ў традыцыйнай культуры беларусаў: «Le cheval en Biélorussie. Contes et emblèmes» (Конь у беларускай культуры. Казкі і cымбалі). Артыкул з’явіўся ў калектыўным зборніку, што быў прысвечаны вобразу і месцу каня ў еўрапейскай культуры[5]. У 2000 годзе даследніца напісала артыкул пра гісторыю і значэнні колераў у беларускай культуры «Couleurs de Biélorussie (Belarus)» (Колеры Беларусі)[3].
Зноскі
- 1 2 Як знайсці магілу Міколы і Ніны Абрамчык
- 1 2 Ушанаваньне памяць М. Абрамчыка(нявызн.). Палітыка. Беларуска-Эўрапейскае задзіночаньне (21 жніўня 2008). Праверана 27 чэрвеня 2009.
- 1 2 3 У. Гарбацкі, Невядомая спадчына: этналагіня Ніна Абрамчык, Новы Час, 17-05-2018
- ↑ Undisciplined Women: Tradition and Culture in Canada. Pauline Greenhill and Diane Tye, eds. Montreal and Kingston: McGill-Queen’s University Press, 1997.
- ↑ Abramtchik (Nina) 1996,"Le cheval en Biélorussie. Contes et emblèmes", in Le cheval en Eurasie. Pratiques quotidiennes et déploiements mythologiques, Paris, L’Harmattan, p. 165—171.
Літаратура
- Абрамчык Ніна // Лявон Юрэвіч. Літаратурны рух на эміграцыі. Менск, БГА, 2002.
- Абрамчык Ніна // Юры Туронак. Беларуская кніга пад нямецкім кантролем (1939—1944). — Менск: Беларускі Гістарычны Агляд, 2002. — 144 с.
Спасылкі
- Алег Гардзіенка БНС: Спроба стварэння беларускага ўраду(нявызн.). Першая суполка, прысьвечаная ваеннай гісторыі Беларусі. Livejournal (21 траўня 2009). Праверана 27 чэрвеня 2009.
- Юры Туронак. Архіўная копія(нявызн.) (недаступная спасылка). Беларуская інтэрнэт—бібліятэка. Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 28 лістапада 2015.
Вікіпедыя:Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
Імігравалі ў Францыю з Беларусі
Нарадзіліся ў 1916 годзе
Пісьменнікі паводле алфавіта
Асобы
Нарадзіліся 20 сакавіка
Памерлі ў 2004 годзе
Імігравалі ў Германію з Беларусі
Нарадзіліся ў Пружанскім павеце (Расійская імперыя)
Навучэнцы Віленскай беларускай гімназіі
Вікіпедыя:Шаблон «Вонкавыя спасылкі» пусты
Нарадзіліся ў Пружанскім раёне
Пахаваныя на могілках Пер-Лашэз
Памерлі ў Францыі
Члены Беларускага студэнцкага саюза
Беларускамоўныя пісьменнікі
Памерлі 27 студзеня