wd wp Пошук:
    ⬜

    Нямянчыне

    Нямянчыне (літ.: Nemenčinė, польск.: Niemenczyn, традыцыйная беларуская назва — Немянчын) — горад у Літве, пры ўпадзенні рэчкі Нямянча ў Вілію. Цэнтр гарадской і сельскай сянюній Вільнюскага раёна Вільнюскага павета. Насельніцтва 5879 чал. (2009). Знаходзіцца за 20 км на паўночны ўсход ад Вільнюса; на шашы Вільнюс — Швянчоніс.

    Назва

    Тапонім «Немянчын» утварыўся ад назвы рэчкі Немянчынка (Нямянча). Тым часам гідронім выводзяць з літоўскай мовы як спалучэнне выразу «не мана», што азначае «не маё», і слова «чынай», што азначае «тут». Абапіраючыся на такую інтэрпрэтацыю, даследчыкі мяркуюць, што рэчка была мяжою паміж старажытнымі княствамі. Іх меркаванне падмацоўвае даўняе гарадзішча з I—IV стагоддзяў, якое знаходзіцца за 1,5 км на поўнач ад Немянчына[1].

    Гісторыя

    Першы пісьмовы ўспамін пра Немянчын датуецца 1338 годам. У 1387 годзе вялікі князь літоўскі Ягайла заснаваў тут першы касцёл. У 1434 годзе паселішчам валодаў Андрэй Саковіч.

    Немянчын. Н. Орда, XIX ст.

    У 1557 годзе мясцовых жыхароў вызвалілі ад падаткаў з наданнем абавязку ўтрымліваць масты праз Вілію. Паводле звестак за 1569 год Немянчын знаходзіўся ва ўладанні вялікіх князёў. У 1766 годзе з мястэчка, а таксама вёсак Немянчын і Геяны ўтварылася асобнае нягродавае староства[2]. 27 красавіка 1794 года паміж паўстанцамі Тадэвуша Касцюшкі і расійскімі войскамі адбылася бітва пад Немянчынам.

    У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Немянчын апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Віленскім павеце. У часы вызваленчага паўстання (1830—1831) у ваколіцах мястэчка адбыліся сутычкі з расійскімі войскамі.

    У 1920 годзе Немянчын апынуўся ў складзе Сярэдняй Літвы, у 1922 годзе — у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе стаў цэнтрам гміны Віленска-Троцкага павета Віленскага ваяводства.

    У 1939 годзе Нямянчыне апынулася ў складзе Літвы, дзе 10 кастрычніка 1955 атрымала статус горада. У 2004 адбылося афіцыйнае зацверджанне гарадскага герба.

    Насельніцтва

    Інфраструктура

    У Нямянчыне працуюць 2 гімназіі, гарадская і дзіцячая бібліятэкі, тэатр. У першую суботу сакавіка ў месце праходзіць кірмаш «Немянчынскі Казючык».

    Турыстычная інфармацыя

    Касцёл Святога Міхаіла Архангела

    У Нямянчыне дзейнічае Этнаграфічны музей Віленшчыны.

    Славутасці

    Месты-сябры

    Зноскі

    1. ↑ Уладзімір Міхневіч. Немянчын — горад на «нічыёй зямлі»(недаступная спасылка) // «Беларуская рэдакцыя Польскага Радыё», 23 сакавіка 2009.
    2. ↑ Niemenczyn // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VII: Netrebka — Perepiat. — Warszawa, 1886. S. 85—86.
    3. ↑ Неменчинъ // Географическо-статистический словарь Российской империи. T. 3: Лаарсъ — Оятъ. — СПб, 1867. С. 415.

    Літаратура

    Спасылкі

    Тэмы гэтай старонкі (6):
    Катэгорыя·Населеныя пункты паводле алфавіта
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
    Катэгорыя·Гарады Літвы
    Category:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96 %D0%B7 %D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96
    Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі
    Катэгорыя·Населеныя пункты Вільнюскага раёна