wd wp Пошук: ⬜

Лілейныя

Лілейныя[3] (Liliáceae) — сямейства аднадольных раслін парадку Лілеякветныя (Liliales). Прадстаўнікі сямейства распаўсюджаныя амаль па ўсім зямным шары; для іх характэрны доўгае лінейнае лісце і ўтварэнне запасальных органаў — карэнішчаў, цыбулін і клубнецыбулін. Многія віды — папулярныя дэкаратыўныя прыгожаквітнеючыя расліны.

Агульная колькасць родаў (па стане на 2012 год) — 19[4], агульная колькасць відаў — 610[4].

Батанічнае апісанне

Травы, у асноўным — шматгадовыя, радзей — кусты або дрэвы.

Лісце заўсёды суцэльнае, без прылісткаў і толькі па выключэнні з хвосцікамі.

Надземны парастак у большасці выпадкаў просты (гэта значыць не мае разгалінаванняў). Падземны парастак звычайна перайначаны, мае выгляд карэнішча, цыбуліны ці клубнецыбуліны, з дапамогай якіх расліны захоўваюцца падчас халадоў або засухі (у гарачых краінах).

Кветкі абодваполыя, правільныя або злёгку развітыя мацней у адзін бок, чым у іншы, то ёсць двухсіметрычныя. Калякветнік даліатны, ярка афарбаваны. Лік 3 захоўваецца ва ўсіх пяці колах, так што колькасць частак калякветніка і тычынак 6. Завязь верхняя, рэдка паўніжняя; у яе трох гнёздах па многу або па некалькі семязавязяў, якія ператвараюцца ў бялковае насенне. Формула кветкі:

∗

3 + 3

(

1 _

)

{\displaystyle \ast P_{3+3};A_{3+3};G_{({\underline {1}})}}

$\{\displaystyle \ast P_\{3+3\}\;A_\{3+3\}\;G_\{(\{\underline \{1\}\})\}\}$

Плод — трохгнёздавая каробачка, якае пры паспяванні лопаецца на тры створкі, або ягада.

Распаўсюджанне і экалогія

Прадстаўнікі сямейства распаўсюджаныя паўсюль, але больш за ўсё ў цёплых краінах, менш - паміж тропікамі, яшчэ менш у халодных краінах і высока нагорных.

Роды

Спіс заснаваны на базе даных Каралеўскіх батанічных садоў у К’ю (2006 год)[5]:

Amana Honda
Calochortus Pursh
Cardiocrinum (Endl.) Lindl.
Clintonia Raf.
Erythronium L. — Кандык, ці Эрытроніум [6]
Fritillaria Tourn. ex L. — Рабчык
Gagea Salisb. — Гусіная цыбуля
Lilium Tourn. ex L. typus — Лілея
Lloydia Salisb. ex Rchb.
Medeola Gronov. ex L.
Nomocharis Franch.
Notholirion Wall. ex Boiss.
Prosartes D.Don
Scoliopus Torr.
Streptopus Michx.
Tricyrtis Wall.
Tulipa L. — Цюльпан

Гаспадарчае значэнне і прымяненне

Многія прадстаўнікі сямейства Лілейные складаюць здаўна ўпрыгожваюць сады (цюльпаны, лілеі, рабчыкі).

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь.. — Минск: «Наука и техника», 1967. — С. 146. — 160 с. — 2 350 экз.
1 2 Шаблон:APW (Праверана 7 мая 2010)
↑ Govaerts, R., Dransfield, J., Zona, S.F, Hodel, D.R. & Henderson, A. (2006). World Checklist of Liliaceae. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://apps.kew.org/wcsp/qsearch.do;jsessionid=BA241719F3093133553E7B838A5A77AD accessed 30 March 2009
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ ім. Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 472.

Літаратура

Лілейныя (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі