wd wp Пошук:

Вольга Аляксандраўна Спясіўцава

Вольга Аляксандраўна Спясіўцава (руск.: О́льга Алекса́ндровна Спеси́вцева; 6 [18] ліпеня 1895, Растоў-на-Доне, Расійская імперыя — 16 верасня 1991, Нью-Ёрк, ЗША) — руская прыма-балерына.

Біяграфія

Вольга Спясіўцава нарадзілася ў Растове-на-Доне 6 (18) ліпеня 1895 года. Бацька быў правінцыйным тэатральным акцёрам. У сям’і, акрамя Вольгі, было яшчэ чацвёра дзяцей. Калі Вользе споўнілася шэсць гадоў, бацька памёр ад туберкулёзу, пакінуўшы без сродкаў да існавання вялікую сям’ю. Маці Усціння Маркаўна, не ў сілах пракарміць усіх, вымушана была аддаць у дзіцячы прытулак пры доме ветэранаў сцэны трох старэйшых дзяцей: Анатоля, Зінаіду і Вольгу. Туды прымалі дзяцей — акцёрскіх сірот на поўнае ўтрыманне. Усе трое пазней былі прыняты ў Санкт-Пецярбургскае тэатральнае вучылішча.

У Імператарскім тэатральным вучылішчы Вольга вучылася ў балетным класе К. М. Кулічаўскай. На выпускным спектаклі Спясіўцава паказала сябе таленавітай класічнай балерынай. «Найбольш здольнай з маладых дачок Тэрпсіхоры лічаць Спясіўцаву, якая вылучылася на экзаменацыйным спектаклі ў балеце „Казка Белай ночы“», — паведамляла «Пецярбургская газета». Скончыўшы вучылішча ў 1913 годзе, яна тут жа была прынята на пецярбургскую сцэну імператарскай балетнай трупы, дэбютаваўшы на сцэне Марыінскага тэатра ў балеце «Раймонда» ў выкананні адной з невялікіх партый. У далейшым сваё мастацтва ўдасканальвала ў Кацярыны Вазем і Агрыпіны Ваганавай.

Фокін запрасіў яе працаваць з ім у Амерыцы. Аднак да гэтага часу яна знаёміцца ​​з літаратурным і балетным крытыкам-мадэрністам А. Л. Валынскім, якія аказалі на балерыну велізарны творчы ўплыў, а неўзабаве сталым яе грамадзянскім мужам. Валынскі быў прыхільнікам класічнага балета і адкідаў новаўвядзенні і балетныя рэформы, і Вольга Спясіўцава пад яго ўплывам адмовілася ад супрацоўніцтва з Фокіным. Але праз год пасля адмовы Фокіну і праз тры гады пасля пачатку балетнай кар’еры ўжо гастралявала з «Рускім балетам Дзягілева» ў ЗША. Яна стала партнёркай Ніжынскага ў «Сільфідах» і «Здані ружы». Слава аб гэтым балетным дуэце перасекла ўсе межы і азначыла зусім новыя рубяжы для зусім яшчэ юнай выканаўцы. Паводле падання, Дзягілеў любіў паўтараць словы вялікага Энрыка Чэкеці: «У свеце нарадзіўся яблык, яго разрэзалі напалам, адна палова стала Ганнай Паўлавай, другая — Вольгай Спясіўцавай». Пры гэтым ён дадаваў: «Для мяне Спясіўцава — той бок яблыка, які звернуты да сонца». «Калі я ўбачыў Паўлаву, то падумаў, што яна — мая Тальёні. Але Спясіўцава была танчэйшая і чысцейшая за Паўлаву», — успамінаў Дзягілеў.

З 1918 года яна ўжо вядучая танцорка, а з 1920 — прыма-балерына Марыінскага тэатра. З 1919 года Вольга Спясіўцава пачала займацца ў Ваганавай, і гэтыя заняткі і перадача досведу старэйшай балерыны аказалі вялікі ўплыў. У 1919 годзе, калі краіне было зусім не да балета і ўсё вакол разбуралася, Вольга Спясіўцава пад кіраўніцтвам Ваганавай падрыхтавала галоўныя партыі ў балетах «Жызэль» і «Лебядзінае возера». У тым жа годзе да яе рэпертуару дадаюцца «Карсар», «Баядэрка» і любімая ёю, адна з лепшых роляў — Эсмеральда. Вялікая нагрузка і вогненны паслярэвалюцыйны Петраград прыводзяць да хваробы — пачынаюцца сухоты. На сцэну яна вяртаецца ў маі 1921 года.

Растаўшыся з Акімам Валынскім неўзабаве пасля прыходу бальшавікоў да ўлады, яна стала фактычнай жонкай працаўніка Петрасавета Барыса Каплуна, які ў выніку дапамог ёй у 1924 годзе эміграваць разам з маці нібы на лячэнне ў Італію, але балярына засталася ў Францыі, дзе ў 1924—1932 гадах выступала ў парыжскім «Гранд-Апера», стаўшы вядучай запрошанай балерынай парыжскай Оперы. У 1924 годзе суправаджала намесніка дырэктара «Сеўзапкіно» Альберта Сліўкіна ў яго паездцы па Еўропе. Працуючы ў Парыжы, яна знаходзіла час для гастроляў. На гастролях 1927 года ў Італіі танчыла «Жар-птушку», «Лебядзінае возера», «Вяселле Аўроры». У тым жа годзе Джордж Баланчын спецыяльна для яе паставіў балет «Котка» на музыку Анры Сагэ. Вярнуўшыся ў Гранд Апера, Вольга Спясіўцава прыняла ўдзел у балеце «Трагедыя Саламеі» на музыку Ф. Шміта і Н. Гуэры. Пасля таго як пасаду галоўнага балетмайстра заняў Серж Ліфар, яна выконвала партыі ў яго балетах «Творы Праметэя», «Вакх і Арыядна». Яе французскімі партнёрамі былі рускія артысты Вацлаў Ніжынскі і Серж Ліфар, а таксама англійскі артыст Сідні Фрэнсіс Патрык Чыпендал Хілі-Кей (Healey-Kay), які хаваўся за рускім псеўданімам Антон Долін; праз шмат гадоў Ліфар і Далін напісалі мемуарныя кнігі пра яе трагічны лёс. Там жа яна выйшла замуж яшчэ раз — за руска-французскага танцоўшчыка і педагога Барыса Князева.

З 1932 года Спясіўцава працавала з трупай Фокіна ў Буэнас-Айрэсе, а ў 1934 годзе, на становішчы зоркі, яна наведвае Аўстралію ў складзе былой трупы Ганны Паўлавай, якой у гэты час кіраваў Віктар Дандрэ.

Зноскі

  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. 1 2 Olga Spessivtseva // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Olga Spessivtseva // FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank, Банк данных о выдающихся женщинах, Görkəmli qadınlar haqqında məlumat bankı Праверана 9 кастрычніка 2017.
Тэмы гэтай старонкі (15):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1895 годзе
Катэгорыя·Выпускнікі акадэміі рускага балета імя А. Я. Ваганавай
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Растове-на-Доне
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Памерлі 16 верасня
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Памерлі ў 1991 годзе
Катэгорыя·Памерлі ў Нью-Ёрку
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Іпб. Прозвішча»
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «Імя Прозвішча»
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы пра асоб, для якіх не існуюць старонкі віду «І. Прозвішча»
Катэгорыя·Нарадзіліся 18 ліпеня
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Растоў-на-Доне
Катэгорыя·Пахаваныя на могілках у Нова-Дзівееве