wd wp Пошук:

Багагласнікі

Багагласнікі — уніяцкія і праваслаўныя зборнікі песнапенняў, пашыраныя ў XVIXIX стст. на Беларусі і Украіне ў рукапісным і друкаваным выглядзе. Прызначаліся для спявання ў час богаслужэнняў, хрэснага ходу і дома на святы. Уключалі беларускія і ўкраінскія духоўныя псальмы і канты(укр.) бел., лацінскія гімны(руск.) бел., польскія кантычкі(польск.) бел., календы, гейналы, пастаралькі і інш.

Большасць багагласнікаў мела аднолькавую структуру: 1-я частка ўключала песні, прысвечаныя асноўным царкоўным святам, пакутам Ісуса, некаторым тыдням царкоўнага календара, «цудатворным» абразам; 2-я — святам, што звязаны з Багародзіцай; 3-я — апосталам і пакутнікам; 4-я змяшчала пакаянныя і замілавальныя песнапенні. Паэтычная і музычная аснова ідзе ад жыцій святых, грэчаскіх духоўных песень, усходне-славянскіх народных песень, каталіцкіх і праваслаўных гімнаў і харалаў. Большасць кантаў і псальмаў узята з беларускіх і ўкраінскіх узораў кантавай культуры 16—17 ст. Выкладаліся яны 1-, 2-, 3-, 4- і 5-галосна. Ёсць звесткі пра існаванне вялікай колькасці рукапісных багагласнікаў, сярод іх багагласнік, што зберагаўся ў Богаяўленскім манастыры[удакладніць], жыровіцкі багагласнік 17 ст., супрасльскія багагласнікі 18 ст. (адзін з іх зберагаецца ў бібліятэцы АН Літвы). Найбольш ранні друкаваны багагласнік, што дайшоў да нашага часу, выдадзены ў 1790 годзе у Пачаеве (цяпер Крамянецкі раён Цярнопальскай вобласці, Украіна) на царкоўнаславянскай, лацінскай і польскай мовах са значнай колькасцю беларусізмаў і ўкраінізмаў, стаў асновай багагласнікаў 19 — пач. 20 ст., што друкаваліся ў Пецярбургу, Кіеве, Львове, Вільні, Гродне. Багагласнікі — каштоўныя помнікі самабытнай, інтэрнацыянальнай па сваіх вытоках, народнай у аснове кантавай культуры.

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (7):
Катэгорыя·Артыкулы, у якіх трэба ўдакладніць крыніцы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з украінскай
Катэгорыя·Зборнікі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з польскай
Катэгорыя·Музыка Беларусі
Катэгорыя·Музыка Украіны