wd wp Пошук: ⬜

Аляксандр Канстанцінавіч Краўцэвіч

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Краўцэвіч. Аляксандр Канстанцінавіч Краўцэвіч (нар. 13 верасня 1958, в. Лупачы Мастоўскага р-на Гродзенскай вобл.) — беларускі археолаг, гісторык-медыевіст. Доктар гістарычных навук.

Біяграфічныя звесткі

Скончыў гістфак БДУ (1981), аспірантуру Інстытута археалогіі АН СССР у Маскве (1984), дактарантуру БДУ (1999).

З 1985 супрацоўнік Інстытута гісторыі АН Беларусі, з 1987 працаваў у сістэме рэстаўрацыі, начальнік сектара археалагічных даследаванняў Беларускага рэстаўрацыйна-праектнага інстытута, з 1990 вядучы археолаг архітэктурна-рэстаўрацыйнага кааператыва пры Міністэрстве культуры БССР. Затым быў першым прарэктарам ГрДУ (1994—1995). Праходзіў навуковую стажыроўку ў Ягелонскім універсітэце (Кракаў, 1996—1997). Прафесар Жэшаўскага філіяла Люблінскага ўніверсітэта імя Марыі Кюры-Складоўскай (з 1999).

Старшыня выканкама Рады Беларускага гістарычнага таварыства. Галоўны рэдактар навуковага гістарычнага і краязнаўчага часопіса «Гістарычны альманах».

25 кастрычніка 2020 года падчас разгону мірнай акцыі пратэсту ў Гродна сілавікі затрымалі Аляксандра Краўцэвіча, і да 28 кастрычніка ён знаходзіўся ў ізалятары часовага ўтрымання (ІЧУ) РАУС[1]. 28 кастрычніка суд Кастрычніцкага раёна г. Гродна прысудзіў яму штраф у 10 базавых велічынь (270 беларускіх рублёў)[2].

Навуковая і даследчыцкая дзейнасць

Даследуе матэрыяльную культуру гарадоў, мястэчак і замкаў Беларускага Панямоння XIV—XVII ст. (Ашмяны, Гродна, Ліда, Любча, Мір, Навагрудак і інш.).

Аўтар прац па сярэднявечнай гісторыі Беларусі. Распрацаваў канцэпцыю ўтварэння Вялікага Княства Літоўскага як балта-славянскай дзяржавы. Прыйшоў да наступных галоўных высноў (2000):[3]

ВКЛ узнікла ў сярэдзіне 13 ст. у балта-славянскай кантактнай зоне (басейн Верхняга і Сярэдняга Нёмана — харонім «Літва»).
Штуршком да пачатку працэсу дзяржаваўтварэння стала знешняя пагроза з боку Залатой Арды і Тэўтонскага ордэна.
Існаванне раннефеадальнага балцкага дзяржаўнага ўтварэння (саюза ці канфедэрацыі) — папярэдніка ВКЛ нельга лічыць даказаным, яно, па ўсёй верагоднасці, міф.
Пачаткам ВКЛ стаў, утвораны каля 1248 г. саюз усходнеславянскага горада Наваградка з балцкім нобілем Міндоўгам.
ВКЛ з самага пачатку было біэтнічнай балта-ўсходнеславянскай дзяржавай з дамінаваннем усходнеславянскага элемента.

Аўтар навуковых і навукова-папулярных кніг.

Узнагароды

Узнагароджаны медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі [4].

Бібліяграфія

Краўцэвіч А. К. Майстар наш продак. — Мн.: Народная асвета, 1990. — 88 с.
Краўцэвіч А. К. Гарады і замкі Беларускага Панямоння XIV—XVIII стст.: Планіроўка, культурны слой. — Мн.: Навука і тэхніка, 1991. — 171 с.
Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. — Мн.: Навука і тэхніка, 1993. — 85 с.
Краўцэвіч А. К. Тэўтонскі ордэн ад Ерусаліма да Грунвальда Архівавана 23 жніўня 2009.. — Мн.: Навука і тэхніка, 1993. — 46 с.
Краўцэвіч А. К. Гродзенскі замак. — Мн.: Юнацтва, 1993. — 47 с.
Здановіч Н. І., Краўцэвіч А. К., Трусаў А. А. Матэрыяльная культура Міра і Мірскага замка. — Мн.: Навука і тэхніка, 1994. — 152 с.
Краўцэвіч А. К. Стварэнне Вялікага Княства Літоўскага. — Мн.: Беларуская навука, 1998. — 208 с.
Краўцэвіч А. К. Вялікі князь Вітаўт. — Мн.: Юнацтва, 1998. 48 с.
Краўцэвіч А. К. Стварэнне Вялікага Княства Літоўскага. — 2-е выданне.- Жэшаў, 2000. — 238 с.
Krawcewicz Aleksander. Powstanie Wielkiego Księstwa Litewskiego. — Białystok: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, 2003. — 191 s.
Краўцэвіч А. К. Міндаўг-Mindauh: Пачатак гаспадарства: нарыс. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2005. — 163 с. іл.
Краўцэвіч А. К. Гістарычная Літва і этнагенез беларусаў // Наша Слова. — 2009. — № 11 (902).
Краўцэвіч А. К. Ад пачатку гаспадарства да каралеўства Літвы і Русі (1248—1341 гг.). — Гародня : Гарадзенская бібліятэка, 2013. — 186 с. ISBN 978-83-7893-132-4
Hiedymin (1316—1341). Kingdom of Lithuania and Ruthenia: нарыс / Пераклад на англійскую мову Андрэя Бурсава; пад агульнай рэдакцыяй Міхася Скоблы; мастак Ігар Гардзіёнак. — Мінск: Татарнікава С. Ю., 2012. — 152 с.: іл. — (Жыццяпіс вялікіх князёў літоўскіх = The Lives of the Great Dukes of Lithuania). ISBN 978-985-90263-1-7
Краўцэвіч А. Краіна пагранічча: Выбраныя творы. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 518 с. ISBN 978-5-00076-014-7
Краўцэвіч А. Гісторыя Вялікага Княства Літоўскага (1248—1377 гг.) / Навуковы рэдактар Валянцін Голубеў. — Уроцлаў, 2015. — 304 с. — («Гарадзенская Бібліятэка»). ISBN 978-83-7893-121-8

Зноскі

↑ Гісторыкі выступілі са зваротам супраць затрымання Алеся Краўцэвіча(нявызн.). Новы час (26 кастрычніка 2020). Праверана 28 кастрычніка 2020.
↑ Гродзенскага гісторыка Алеся Краўцэвіча асудзілі за ўдзел у акцыі пратэсту(нявызн.). Hrodna Live (28 кастрычніка 2020). Праверана 28 кастрычніка 2020.
↑ Краўцэвіч А. К. Стварэнне Вялікага Княства Літоўскага
↑ Алексіевіч, Пазьняк, Вольскі, Эрыксан, Белавус. Хто яшчэ ўзнагароджаны мэдалём у гонар БНР-100

Літаратура

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1997. — 432 с.: іл. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 9: Кулібін — Малаіта. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9), ISBN 985-11-0035-8.
Аляксандр Краўцэвіч. Стварэнне Вялікага княства Літоўскага. 2-е выд. — Жэшаў, 2000. ISSN-1230-512X

Спасылкі

Аляксандр Краўцэвіч // на pawet.net
Мікульскі, Ю. Увекавечанне міфа. Вакол помніка літоўскаму князю Міндоўгу ў Навагрудку / Ю. Мікульскі // Беларуская думка. — 2013. — № 1. — С. 69—76.
Груша, А. Нужен ли Новогрудку памятник Миндовгу? / А. Груша // Беларуская думка. — 2013. — № 8. — С. 96—103.
Марзалюк, І. У абарону праўдзівай гісторыі Новагародка / І. Марзалюк // Беларуская думка. — 2013. — № 11. — С. 88—95.
Краўцэвіч, А. Блуканне па міфах / А. Краўцэвіч // Беларуская думка. — 2013. — № 5. — С. 84—86.