wd wp Пошук:

Stipa pennata

Stípa pennáta — від траў з роду кавыль (Stipa) сямейства метлюжковыя (Gramineae).

Назва

Відавы эпітэт паходзіць ад лац.: pennatus — пяро, яго расліна атрымала за мяккія валаскі, што нагадваюць пер’е, якімі пакрыта яго доўгі асцюк.

Батанічнае апісанне

Гемікрыптафіт. Утварае шчыльную дзярніну, з якой растуць сцеблы да 1,1 м вышынёй.

Сцеблы голыя або слаба-шурпатыя пад вузламі. Сцябловае лісце 4-16 см даўжынёй і да 1,2-3 мм шырынёй, звонку востра-поўсцевая ад шчацінак, якія адхіляюцца. Бясплодныя каласы шэра-зялёныя, 10-15 см даўжынёй, карацей сцябла; лісце знізу голае і гладкае, зверху голае або злёгку шурпатае; язычкі яйкападобна-даўгаватыя, з адтатурчанай трохкутнай верхавінай.

з 8-17 каласоў; яго вось 11-18 см даўжынёй, голы, на ніжнім вузле з пэндзлікам валасінак; каласковыя лускі 5-7,5 см даўжынёй; ніжняя кветкавая луска 17-21 мм даўжынёй, дзве краявыя палоскі валасінак не даходзяць да аснавання асцюка, сярэдняя значна даўжэй бакавых; асцюк у ніжняй частцы закручаны, часткова шурпаты, у верхняй — пёрысты; голая частка асцюка жаўтлявая, пазней карычневая.

Цвіце ў маі-чэрвені. Плоданасіць у чэрвені-ліпені. Размнажаецца насеннем[3].

Арэал і асяроддзе пасялення

Месцы пасялення — Цэнтральная і Усходняя Еўропа, Перадкаўказзе, Сібір, поўнач Сярэдняй Азіі.

Расліна шырока распаўсюджаная ў стэпах Расіі і Казахстана, таксама асобныя невялікія астраўкі сустракаюцца ў лесастэпавай зоне Заходняй Сібіры на цёплых паўднёвых схілах.

На Украіне — Палессе, баравая тэраса Дняпра, Усходні лесастэп, рачныя і прыморскія пяскі стэпавай частцы краіны. Па рэгіёнах: Кіеўская, Сумская, Чаркаская, Днепрапятроўская, Харкаўская, Данецкая, Луганская, Херсонская, Запарожская вобласці, Крым. Папуляцыі сустракаюцца спарадычна, займаюць невялікую плошчу, што звязана з экалагічнымі асаблівасцямі віду. Пры спрыяльных умовах, асабліва адсутнасці значнага выпасу, дасягае ўзроўню дамінанта.

Умовы месцапражывання

Сухія бедныя псамафітна-стэпавыя цэнозы баравінных пяшчаных тэрас і прыморскіх пяскоў. У стэпавай зоне сустракаецца таксама на супяшчаных глебах, па схілах бэлек. Ксерафіт, псамафіт.

Батанічная класіфікацыя

Падвіды

Сінонімы

Паводле The Plant List на 2010 год[4], у сінаніміку віду ўваходзяць:

Выкарыстанне

Гэты від часта вырошчваюць у садках ў якасці дэкаратыўнага расліны.

Пагрозы і ахова

Пагрозамі з’яўляюцца антрапагенныя фактары: перевыпас свойскай жывёлы, распрацоўка пяшчаных кар’ераў, аблясенне тэрыторыі. Прыродныя: вузкая эколага-цэнатычная амплітуда, нізкая канкурэнтная здольнасць. Пры ўмове запаведнага рэжыму, пасля пашавай дэмутацыі, аднаўляецца адносна добра, але на наступных стадыях сукцэсіі знікае. Занесены ў Чырвоную кнігі Украіны, прыродаахоўны статус — «уразлівы». Ахоўваецца ў Луганскім(руск.) бел. (аддзяленне «Стральцоўскі стэп») і Украінскім стэпавым(руск.) бел. запаведніках і іншых ахоўных аб’ектах[5].

Сустракаецца на тэрыторыі 15 запаведнікаў, размешчаных у еўрапейскай часткі Расіі, на Каўказе і ў Сібіры, а таксама ў шэрагу стэпаў-заказнікаў. На ахоўных участках неабходны кантроль за станам папуляцый[6].

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
  3. Stipa pennata: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
  4. Stipa pennata L. is an accepted name(англ.) . The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/. Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden (8 кастрычніка 2010). Праверана 30 лістапада 2013.
  5. Stipa pennata у чырвонай кнізе Украіны(укр.) .
  6. Stipa pennata у Чырвонай кнізе Расіі Архівавана 14 сакавіка 2012. (руск.)

Літаратура

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (7):
Катэгорыя·Вікіпедыя·Запыты на пераклад з рускай
Катэгорыя·Расліны, апісаныя ў 1753 годзе
Катэгорыя·Флора Еўразіі
Катэгорыя·Расліны паводле алфавіта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Метлюжковыя
Катэгорыя·Флора Афрыкі