ЮніХэлп (UNIHELP) — міжнародное дабрачыннае грамадскае аб’яднанне, якое дапамагае цяжкахворым дзецям у Рэспубліцы Беларусь.
7 сакавіка 2003 года было зарэгістравана міжнароднае дабрачыннае грамадскае аб’яднанне «Здароўе ў XXI стагоддзі». Пад гэтай назвай арганізацыя праіснавала да 2012 года, калі афіцыйна была пераназваная ў «ЮніХэлп»[1]. Мае аддзяленні ў Германіі (Расток) і Беларусі (Мінск).
Да 2012 года арганізацыя займалася гуманітарнай дзейнасцю, матэрыяльна дапамагаючы беларускім сацыяльным і медыцынскім установам (дзіцячым дамам, інтэрнатам, тэрытарыяльным цэнтрам сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва і інш.). Таксама аб’яднанне ЮніХэлп удзельнічала ў распрацоўцы праграм і правядзенні мерапрыемстваў па павышэнні прафесіяналізму беларускіх сацыяльных работнікаў. З 2012 года асноўным напрамкам работы арганізацыі стала дапамога цяжкахворым дзецям, якія пражываюць у Беларусі. Асноўным напрамкам работы нямецкага аддзялення з’яўляецца збор ахвяраванняў для дапамогі цяжкахворым дзецям з Беларусі, а таксама арганізацыя іх лячэння ў клініках Германіі. Нямецкае аддзяленне цесна ўзаемадзейнічае з мясцовымі медыцынскімі ўстановамі: з Нямецкім кардыялагічным Цэнтрам ў Берліне, Універсітэцкай клінікай ў Растоке, клінікай Карла Густава Каруса ў Дрэздэне, універсітэцкімі клінікамі Фрайбурга, Гейдэльберга, Мюнхена і іншымі.
19 чэрвеня 2008 года быў запушчаны доўгатэрміновы дабрачынны праект «Захавай жыццё», накіраваны на захаванне жыцця нованароджаных дзяцей, папярэджанне абортаў і абарону мацярынства, паляпшэнне дэмаграфічнай сітуацыі ў Беларусі, а таксама на аказанне дабрачыннай дапамогі дамам дзіцяці, у якіх выхоўваюцца сацыяльныя сіроты. Для асвятлення мэтаў праекта была арганізавана дыскусія аб абортах з удзелам прадстаўнікоў мусульманскага і іудзейскага рэлігійных аб’яднанняў Беларусі, прадстаўнікоў праваслаўнай і каталіцкай цэркваў[2].
У рамках праекта «Захавай жыццё» ЮніХэлп запусціла першую ў Беларусі дабрачынную лінію, а таксама аналагічную SMS-паслугу, з дапамогай якіх можна зрабіць ахвяраванне на карысць падапечных ЮніХэлп. Толькі за першы тыдзень рэалізацыі праекта «Захавай жыццё» розным дзіцячым установам краіны была аказана дапамога на агульную суму ў 60 мільёнаў недамінаваных беларускіх рублёў[3].
У 2010 годзе быў запушчаны праект «Развіццё з малога», мэтай якога было стварэнне супольнасці педагогаў розных устаноў, якія працуюць з дзецьмі ранняга ўзросту, а таксама павышэнне ўзроўню развіцця дзяцей-сірот з асаблівасцямі развіцця. У рамках праекта была арганізавана серыя трэнінгаў для педагогаў, сацыяльных і медыцынскіх работнікаў. Удзельнікамі праекта сталі Дом дзіцяці № 1 для дзяцей з арганічным паражэннем цэнтральнай нервовай сістэмы (ЦНС), Гомельскі абласны дом дзіцяці для дзяцей з паражэннем ЦНС і парушэннем псіхікі, Гродзенскі спецыялізаваны дом дзіцяці для дзяцей з арганічным паражэннем ЦНС і парушэннем псіхікі, Пінская цэнтральная паліклініка філіял «Спецыялізаваны дом дзіцяці», а таксама спецыялісты з дзіцячых садоў, рэабілітацыйных цэнтраў, якія адносяцца да тых жа гарадоў, што і названыя ўстановы. Вынікам праекта «Развіццё з малога» стала 12 адукацыйных мерапрыемстваў у кожным з чатырох дамоў дзіцяці на тэмы “Асновы ранняга ўмяшання», «Інавацыйныя методыкі працы з дзецьмі» са спецыялістамі міжнароднага ўзроўню, а таксама серыя трэнінгаў, якія спрыяюць згуртаванню калектыву і фармаванню самастойнай супольнасці. Рэалізацыя праекта стала магчымай дзякуючы атрыманню гранта па праграме малых грантаў Амбасады ЗША[4].
У чэрвені 2011 года аб’яднанне ЮніХэлп адкрыла ў Мінску спартыўна-рэабілітацыйны цэнтр «Эгалітэ», дзе дзеці і маладыя людзі з парушэннямі апорна-рухальнага апарата маюць магчымасць займацца фехтаваннем [5]. У 2012 годзе на базе полацкага цэнтра «Эгалітэ» быў арганізаваны міжнародны турнір па Паралімпійскаму фехтаванні. У турніры прынялі ўдзел фехтавальшчыкі, якія прадстаўляюць каманды мінскага спартыўна-рэабілітацыйнага цэнтра «Эгалітэ», полацкага цэнтра паралімпійскага фехтавання «Эгалітэ», а таксама каманда па фехтаванні ў калясках з Санкт-Пецярбурга (Расія)[6].
У кастрычніку 2011 года ў рамках праекта «Развіццё патэнцыялу недзяржаўных арганізацый для вырашэння пытанняў у галіне псіхічнага здароўя ў Рэспубліцы Беларусь», арганізаванага Міжнародным грамадскім аб’яднаннем «Голас сэрца» пры фінансавай падтрымцы Еўрапейскага саюза, стартаваў праект «Няма стэрэатыпам». Праект быў накіраваны на выкараненне стэрэатыпаў, якія склаліся ў грамадстве ў адносінах да людзей з псіхічнымі парушэннямі[7]. Падчас праекта валанцёры і супрацоўнікі розных устаноў, якія аказваюць паслугі насельніцтву ў сферы аховы псіхічнага здароўя, інтэрнатаў, грамадскіх аб’яднанняў, працавалі над стварэннем аднайменнай кнігі. Вынікам праекта стаў зборнік артыкулаў, куды ўвайшлі інтэрв’ю і гісторыі пра людзей з псіхічнымі захворваннямі і інтэлектуальнымі парушэннямі[8].
Восенню 2011 года ў выніку сумеснай дзейнасці ЮніХэлп і дзяржаўнай установы «Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр псіхічнага здароўя» быў запушчаны праект “Сацыяльная інтэграцыя людзей з псіхічнымі засмучэннямі»[9]. Мэтай праекта з’яўлялася садзейнічанне сацыяльнай інтэграцыі людзей з шызафрэнію і блізкімі да яе засмучэннямі з дапамогай распрацоўкі, праверкі на практыцы і распаўсюджвання новых для Беларусі метадаў сацыяльна-псіхалагічнай рэабілітацыі. На базе аддзялення рэабілітацыі Рэспубліканскага навукова-практычнага цэнтра псіхічнага здароўя было адкрыта два рэабілітацыйных кабінета, куды за дапамогай маглі звярнуцца не толькі людзі з псіхічнымі расстройствамі, але і іх сваякі. Вынікам праекта таксама стала навучанне ўсіх спецыялістаў рэабілітацыйнага цэнтра ў Віленскім цэнтры сацыяльна-псіхалагічнай рэабілітацыі[10].У дадзены момант праект зачынены.
У 2013 годзе аб’яднанне ЮніХэлп пачало рэалізацыю праекта «Клопат аб дзецях з міяпатыямі». Арганізатары імкнуліся павысіць узровень адукацыі і кампетэнцый медыцынскіх работнікаў, якія спецыялізуюцца на працы з міяпатыямі, а таксама пашырыць веды бацькоў, у чыіх сем’ях растуць дзеці з падобнымі праблемамі. Канчатковай мэтай праекта было паляпшэнне якасці жыцця дзяцей, якія жывуць з рэдкімі генетычнымі захворваннямі. Партнёрам ЮніХэлп выступіў Мінскі гарадскі цэнтр медыцынскай рэабілітацыі дзяцей з псіханеўралагічнымі захворваннямі[11]. Падчас праекта прайшлі трэнінгі для бацькоў дзяцей з нервова-цягліцавымі захворваннямі, а таксама для сярэдняга медыцынскага персаналу, уцягнутых у работу па догляду за такімі дзецьмі. Быў створаны першы ў краіне рэгістр дзяцей з міяпатыямі і сайт, прысвечаны гэтым захворванням, прайшла канферэнцыя для спецыялістаў з запрошанымі міжнароднымі экспертамі, а таксама была выпушчана інфармацыйная літаратура па тэме. У 2012 годзе асноўным напрамкам работы ЮніХэлп стаў збор сродкаў на лячэнне цяжкахворых дзяцей. Таксама працягнулася падтрымка медыцынскіх і сацыяльных устаноў. У 2015 годзе пры дапамозе аб’яднання ЮніХэлп былі ініцыяваны рамонтныя работы ў Брэсцкім абласным псіханеўралагічным дыспансеры і ў Незалежным грамадскім аддзяленні аховы здароўя ім. доктара Станіслава Дереша ў горадзе Харошч (Польшча) у рамках гранта ад Еўрапейскага саюза на рэалізацыю праекта «Развіццё супрацоўніцтва паміж медыцынскімі ўстановамі польска-беларускага памежжа ў пытанні лячэння вострых псіхічных расстройстваў»[12]. Праект быў накіраваны на павышэнне якасці і даступнасці медыцынскіх паслуг пры лячэнні вострых псіхічных расстройстваў ў прапанаваных медыцынскіх установах Польшчы і Беларусі праз абмен ведамі і вопытам[13].
Таксама ў 2015 годзе сумесна з мінскім Свята-Елісавецінскім кляштарам ЮніХэлп запусціў дабрачынны праект «Мастацтва жыць», накіраваны на вырашэнне праблемы сацыялізацыі і стыгматызацыі дзяцей-сірот і дзяцей з фізічнымі або псіхічнымі асаблівасцямі праз [[Мастацтва|мастацтва[14]: і пры Рэспубліканскім навукова-практычным цэнтры дзіцячай анкалогіі, гематалогіі і імуналогіі і Дзіцячым доме-інтэрнаце для дзяцей-інвалідаў з асаблівасцямі псіха-фізічнага развіцця былі арганізаваны групы па занятках анімацыяй[15]. Вынікам праекта стала выстава дзіцячых мастацкіх работ «Мы ёсць і мы разам» у актавай зале Расійскага цэнтра навукі і культуры ў Мінску і прэзентацыя мультыплікацыйнага фільма «Рознакаляровае падарожжа»[16][17].
У 2018 годзе ў рамках Нацыянальнага конкурсу Young Cannes Lions 2018 ЮніХэлп выступіла ў якасці заказчыка сацыяльнай кампаніі ў сямі напрамках: Design, Print, Client, Cyber, Media, PR і Film. Мэтай удзельнікаў было стварэнне кампаніі, якая натхніць людзей дапамагаць цяжкахворым дзецям і прастымулюе на рэгулярнай аснове ахвяраваць сродкі на дабрачыннасць[18].
Таксама у 2018 годзе да 15-годдзя дзейнасці ЮніХэлп быў арганізаваны конкурс відэаролікаў, у рамках якога каля 50-ці каманд падалі заяўкі на ўдзел[19]. Вынікам конкурсу стала стварэнне 12 ролікаў сацыяльнай тэматыкі[20]. Праект падтрымалі такія вядомыя асобы, як беларускі рэжысёр Мітра Сямёнаў-Алейнікаў, чыя кароткаметражная карціна «Адной крыві» заваявала гран-пры Венскага кінафестывалю «Lets Cee», а таксама трапіла на Канскі кінафестываль у секцыю Short Film Corner; прадпрымальнік Якаў Бута, тэлевядучы Дзяніс Кур’ян і іншыя.
У 2019 годзе былі выяўленыя выпадкі махлярства, калі людзі называліся супрацоўнікамі ЮніХэлп і збіралі ахвяраванні ад асобы арганізацыі[21]. Пасля гэтага ЮніХэлп афіцыйна спыніў збор наяўных ахвяраванняў.
У 2017 годзе адным з праектаў, што рэалізуюцца ЮніХэлп, стала размяшчэнне скрыняў для збору ахвяраванняў у гандлёвых кропках Беларусі[22]. За тры гады рэалізацыі праекта па ўсёй Беларусі ўсталявана каля 2500 скрыняў для збору ахвяраванняў у больш чым 160 арганізацыях.
Таксама ў структуры ЮніХэлп дзейнічае валанцёрскі рух, які праводзіць акцыі па зборы ахвяраванняў, а таксама наведвае сацыяльныя ўстановы з забаўляльнымі і дабрачыннымі мерапрыемствамі[23].
У 2019 годзе ЮніХэлп стала каардынатарам міжнароднага дабрачыннага руху #ШчодрыАўторак (Giving Tuesday) у Беларусі[24]. У першы год да акцыі далучылася больш за 20 арганізацый.