Цэнтрабе́жная сі́ла — сіла інерцыі, што дзейнічае на цела ў неінерцыяльнай сістэме адліку, якая верціцца адносна інерцыяльнай сістэмы. Цэнтрабежнай яна назывецца таму, што накіравана ў напрамку ад цэнтра вярчэння.
Як і іншыя сілы інерцыі, цэнтрабежная сіла з’яўляецца фіктыўнай і ўводзіцца для таго, каб у неінерцыяльнай сістэме можна было ўжываць законы Ньютана.
У інерцыяльнай сістэме адліку, каб цела магло вярцецца з вуглавой скорасцю
ω
{\displaystyle \omega }
, на яго павінна дзейнічаць сіла F, якая надасць яму нармальнае паскарэнне
a
n
=
ω
2
r
{\displaystyle a_{n}={\omega }^{2}r}
, дзе r — радыус вярчэння. Адпаведна другому закону Ньютана, гэтая сіла павінна быць роўная
m
ω
2
r ,
{\displaystyle F=m\omega ^{2}r,}
дзе m — маса цела.
У сістэме адліку, якая верціцца вакол той жа восі з той жа вуглавой скорасцю
ω
{\displaystyle \omega }
, цела з’яўляецца нерухомым. Каб у гэтай сістэме адліку выконваўся першы закон Ньютана, трэба ўвесці сілу
F
c f
{\displaystyle F_{cf}}
, роўную сіле F па велічыні і процілеглую па напрамку. Гэта і ёсць цэнтрабежная сіла. Яна ўраўнаважвае сілу F і, у адпаведнасці з першым законам Ньютана, абумоўлівае нерухомаць цела.
Такім чынам, велічыня центрабежнай сілы складае
F
c f
= m
ω
2
m
v
2
r
.
{\displaystyle F_{cf}=m{\omega }^{2}r=m{\frac {v^{2}}{r}}.}
Такім чынам, центрабежная сіла тым большая, чым большая скорасць v, і чым меншы радыус r.