Рэйф Натаніел Туіслтан-Уайкхем-Файнс[5] (англ.: Ralph Nathaniel Twisleton-Wykeham-Fiennes, МФА [ˈreɪf ˈfaɪnz][6], MWCD /RĀF FĪNZ/[7], 22 снежня 1962, Іпсуіч, Суфалк, Вялікабрытанія) — брытанскі акцёр, кінарэжысёр, пасланец добрай волі ЮНІСЕФ.
Рэйф — першынец у сям’і. Яго маці Джэніфер Лаш (англ.) — пісьменніца, бацька Марк Файнс (англ.) — вядомы фатограф (яго ж бацькам быў прамысловец Морыс Файнс (англ.)[8]. Яго сям’я вядзе сваё паходжанне ад нарманаў[9]. З 1973 года сям’я жыве ў Ірландыі. З яго пяці братоў і сясцёр практычна ўсё маюць дачыненне да кіно: брат Джозеф выканаў ролю Шэкспіра ў аскараноснай меладраме «Закаханы Шэкспір» (1998); іншы брат, Магнус (англ.) — кампазітар; сёстры Сафі (англ.) і Марта — кінарэжысёры (у фільме Марты «Анегін» Рэйф іграў галоўную ролю); а 3-ці яго брат, Якаб, займаецца аховай навакольнага асяроддзя. Таксама малады акцёр Хіра Файнс-Тыфін (іграў у Гары Потэр і Прынц-Паўкроўка) прыпадае яму пляменнікам, вядомы брытанскі падарожнік Ранульф Твіслтан-Вайкхем-Файнс і пісьменнік Уільям Файнс (англ.) прыпадае Рэйфу і яго братам і сёстрам кузенамі 3-й ступені. У 8-м калене яны з’яюяцца сваякамі брытанскай каралеўскай сям’і.
Навучаўся акцёрскаму майстэрству ў Каралеўскай акадэміі драматычнага мастацтва. Пачынаў сваю кар’еру ў Адкрытым тэатры Рыджэнтс-парку (англ.), з канца 1980-х іграў у Каралеўскім нацыянальным тэатры (англ.). З 1988 годзе перайшоў у трупу Каралеўскага Шэкспіраўскага тэатра[9]. Лаўрэат амерыканскіх тэатральных прэмій «Тоні». Намінаваўся на «Оскар» за ролі ў фільмах «Спіс Шындлера» (1993) і «Англійскі пацыент» (1996). У яго паслужным спісе ёсць і намінацыі на «Залатую маліну» (1999, разам з Умай Турман за камедыйны баявік «Мсціўцы»). У тым жа годзе згуляў Анегіна ў аднайменным галівудскім фільме.
Сярод яго тэатральных прац асоба адзначаецца роля Іванова ў аднайменнай п’есе А. П. Чэхава ў пастаноўцы лонданскага тэатра «Алмейда» (англ.) (сярэдзіна 1990-х), Файнс іграў зламанага і блізкага да вар’яцтва чалавека незвычайна пераканаўча[10].
У снежні 2012 года па ініцыятыве Беларускага Свабоднага тэатра ў рамках кампаніі Free Belarus Now (англ.: Свабоду Беларусі зараз!) разам з іншымі вядомымі брытанскімі акцёрамі, сярод якіх Джаана Ламлі, Сэм Уэст, Алан Рыкман, Марк Райланс, Цім Райс, Аджоа Анда і Сайман Кэлау, звярнуўся ў відэазвароце да прэм’ер-міністра Вялікабрытаніі Дэвіда Кэмерана з патрабаваннем звярнуць увагу на сітуацыю ў Беларусі[11]:
Сёння я звяртаюся да Дэвіда Кэмерана, прэм’ер-міністра маёй краіны для таго, каб выкарыстаць сілу маралі ў палітыцы, разбурыць сон сумлення і запатрабаваць ад апошняга дыктатара Еўропы Аляксандра Лукашэнка спыніць катаванні свайго народа і вызваліць палітычных зняволеных да новага года
У 1993—1997 гг. акцёр складаўся ў шлюбе з актрысай Алекс Кінгстан, вядомай расійскаму гледачу па тэлесерыялах «Хуткая дапамога» і «Доктар Хто».
Двойчы быў намінаваны на прэмію «Оскар». Мае 11 іншых узнагарод і 20 намінацый на ўзнагароды.
Рэйф Файнс на Вікісховішчы |