wd wp Пошук:

Рычард Хендэрсан

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Хендэрсан.

Рычард Хендэрсан (англ.: Richard Henderson; нар. 19 ліпеня 1945, Эдзінбург, Шатландыя) — шатландскі малекулярны біёлаг і біяфізік і піянер у галіне электроннай мікраскапіі біялагічных малекул. Хендэрсан падзяліў Нобелеўскую прэмію па хіміі ў 2017 годзе з Жакам Дзюбашэ і Ёахімам Франкам[5].

Адукацыя

Хендэрсан атрымаў адукацыю ў пачатковай школе Ньюкаслтана, сярэдняй школе Хавік і сярэдняй школе Борамюра. Ён працягваў вывучаць фізіку ў Эдынбургскім універсітэце, атрымаўшы ступень бакалаўра фізікі з адзнакай 1-га класа ў 1966 годзе. Затым ён пачаў навучанне ў аспірантуры ў каледжы Корпус-Крысці ў Кембрыджы і атрымаў ступень доктара навук у Кембрыджскім універсітэце ў 1969 годзе.

Кар’ера і даследаванні

Хендэрсан працаваў над структурай і механізмам хіматрыпсіна для сваёй доктарскай ступені пад кіраўніцтвам Дэвіда Мервіна Блоў у Лабараторыі малекулярнай біялогіі Савета медыцынскіх даследаванняў[6]. Яго цікавасць да мембранных бялкоў прывяла да таго, што ён працаваў над вольтанакіраванымі натрыевымі каналамі ў якасці аспіранта ў Ельскім універсітэце. Вярнуўшыся ў лабараторыю малекулярнай біялогіі Савета медыцынскіх даследаванняў ў 1975 годзе, Хендэрсан працаваў з Найджэлам Анвінам над вывучэннем структуры мембраннага бялку бактэрыярадапсіна з дапамогай электроннай мікраскапіі. Асноўная праца ў Nature Хендэрсана і Анвіна (1975)[7] заснавала структурную мадэль з нізкім раздзяленнем для бактэрыярадапсін, якая паказвае, што бялок складаецца з сямі трансмембранных спіраляў. Гэтая праца была важная па шэрагу прычын, не апошняй з якіх было тое, што яна паказала, што мембранныя бялкі маюць добра акрэсленыя структуры і што могуць узнікаць трансмембранныя альфа-спіралі. Пасля 1975 года Хендэрсан працягваў працу над структурай бактэрыярадапсіна без Анвіна. У 1990 годзе Хендэрсан апублікаваў атамную мадэль бактэрыярадапсіна з дапамогай электроннай крышталаграфіі ў Journal of Molecular Biology[8]. Гэтая мадэль была другой у гісторыі атамнай мадэллю мембраннага бялку. Метады, распрацаваныя Хендэрсанам для электроннай крышталаграфіі, выкарыстоўваюцца да гэтага часу.

Разам з Крысам Тэйтам Хендэрсан дапамог распрацаваць канфармацыйную тэрмастабілізацыю: метад, які дазваляе зрабіць любы бялок больш стабільным, захоўваючы пры гэтым абраную цікавую канфармацыю[9].  Гэты метад быў вырашальным для крышталізацыі і вырашэння структур некалькіх рэцэптараў, спалучаных з G бялком (GPCR)[10]. З дапамогай дабрачыннай арганізацыі LifeArc, Хендэрсан і Тэйт заснавалі старт-ап кампанію пры Савеце медыцынскіх даследаванняў, Heptares Therapeutics Ltd (HTL) у 2007 годзе. HTL працягвае распрацоўваць новыя лекі, накіраваныя на важныя з медыцынскай пункту гледжання GPCR, звязаныя з шырокім спектрам захворванняў чалавека[6].

У апошнія некалькі гадоў Хендэрсан вярнуўся да практычных даследаванняў, прысвечаных электроннай мікраскапіі адной часціцы. Будучы адным з першых прыхільнікаў ідэі, што электронная мікраскапія адной часціцы здольная вызначаць мадэлі атамнага раздзялення бялкоў, тлумачыцца ў артыкуле 1995 года ў Quarterly Reviews of Biophysics. Хендэрсан імкнецца атрымаць магчымасць рэгулярна атрымліваць атамныя структуры без крышталяў. Ён зрабіў значны ўклад у шматлікія падыходы, якія выкарыстоўваюцца ў электроннай мікраскапіі адной часціцы, у тым ліку ініцыятар у распрацоўцы прамых дэтэктараў электронаў, якія дазволілі крыяэлектроннай мікраскапіі адной часціцы дасягнуць сваіх мэтаў[11].

Вучні

Нягледзячы на тое, што Хендэрсан звычайна працаваў самастойна, ён падрыхтаваў шэраг навукоўцаў, якія пайшлі на самастойную даследчую кар’еру. Сюды уваходзяць:

Іншыя пасады

Хендэрсан працаваў у Лабараторыі малекулярнай біялогіі Савета медыцынскіх даследаванняў (MRC LMB) у Кембрыджы з 1973 года і быў яе дырэктарам з 1996 па 2006 год[13]. Вясной 1993 года ён таксама быў запрошаным прафесарам Інстытута Мілера Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Берклі[14]. У цяперашні час  ментар па настаўніцкай схеме Акадэміі медыцынскіх навук[6]. За межамі акадэмічных колаў ён пералічвае свае інтарэсы, як хадзіць па горах у Шатландыі, катацца на байдарках і піць добрае віно[6].

Узнагароды

Інтэрв’ю

Ён даў інтэрв’ю Джыму Аль-Халілі для The Life Scientific, упершыню транслявалася на BBC Radio 4 у лютым 2018 года[20].

Зноскі

  1. Richard Henderson British biologist // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Henderson, Richard // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Richard Henderson // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. (unspecified title) Праверана 8 ліпеня 2019.
  5. The Scientists’ Channel Richard Henderson, CH, FRS, FMedSci, HonFRSC(нявызн.) . thescientistschannel.com.
  6. 1 2 3 4 5 Dr Richard Henderson FRS FMedSci Fellow Profile, Academy of Medical Sciences
  7. Henderson, R. (1975). “Three-Dimensional Model of Purple Membrane Obtained by Electron Microscopy”. Nature 257 (5521): 28–32. doi:10.1038/257028a0. PMID 1161000. Bibcode1975Natur.257…28H.
  8. Henderson, R (1990). “Model for the structure of bacteriorhodopsin based on high-resolution electron cryo-microscopy.”. Journal of Molecular Biology 213 (4): 899–929. doi:10.1016/S0022-2836(05)80271-2. PMID 2359127.
  9. Chris Tate(нявызн.).
  10. Structure of a beta1-adrenergic G-protein-coupled receptor..
  11. Richard Henderson, CH, FRS, FMedSci, HonFRSC(нявызн.).The Scientists’ Channel. «Richard Henderson, CH, FRS, FMedSci, HonFRSC». thescientistschannel.com. Retrieved 11 February 2021.
  12. John L. Rubinstein - Biochemistry - University of Toronto(нявызн.).
  13. Curriculum Vitae(нявызн.).
  14. 2 scientists with ties to UC Berkeley win 2017 Nobel Prize in Chemistry(нявызн.) .
  15. Curriculum Vitae(нявызн.). www2.mrc-lmb.cam.ac.uk.«Curriculum Vitae». www2.mrc-lmb.cam.ac.uk.
  16. Richard Henderson FRS protein imaging pioneer wins Royal Society’s prestigious Copley Medal | Royal Society(нявызн.). royalsociety.org.
  17. Wiley Prize(нявызн.).
  18. The Nobel Prize in Chemistry 2017(нявызн.).
  19. Nobel Prize in Chemistry Awarded for Cryo-Electron Microscopy(нявызн.), The New York Times .
  20. Richard Henderson zooms in on the molecules of life(нявызн.). BBC.

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі (19):
Катэгорыя·Нарадзіліся 19 ліпеня
Катэгорыя·Нарадзіліся ў 1945 годзе
Катэгорыя·Выпускнікі Эдынбургскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па хіміі
Катэгорыя·Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
Катэгорыя·Вікіпедыя·Біяграфіі сучаснікаў
Катэгорыя·Старонкі з няправільным сінтаксісам спасылак на крыніцы
Катэгорыя·Выпускнікі Кембрыджскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Дактары філасофіі
Катэгорыя·Узнагароджаныя медалём Коплі
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з пераазначэннем значэння з Вікідадзеных
Катэгорыя·Вучоныя паводле алфавіта
Катэгорыя·Выпускнікі Ельскага ўніверсітэта
Катэгорыя·Вікіпедыя·Старонкі з неадназначнымі геаланцужкамі
Катэгорыя·Кавалеры Пашаны
Катэгорыя·Асобы
Катэгорыя·Вікіпедыя·Артыкулы з крыніцамі з Вікідадзеных
Катэгорыя·Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
Катэгорыя·Нарадзіліся ў Эдынбургу