wd wp Пошук:

Пераўтварэнні Лорэнца

Пераўтварэ́нні Ло́рэнца ― суадносіны паміж каардынатамі і момантамі часу адвольнай падзеі, якая разглядаецца ў дзвюх інерцыяльных сістэмах адліку (ІСА), якія рухаюцца адна адносна другой.

Атрыманы Х. А. Лорэнцам (1904) як пераўтварэнні, адносна якіх ураўненні Максвела захоўваюць свой выгляд. Пераўтварэнні Лорэнца ў 1905 вывеў А.Эйнштэйн з двух пастулатаў спецыяльнай тэорыі адноснасці.

Пры адносным руху дзвюх інерцыяльных сістэм адліку са скорасцю V уздоўж восі x і аднолькавым напрамку іх дэкартавых восей пераўтварэнні Лорэнца маюць найбольш просты выгляд. А іменна, няхай каардынатныя восі інерцыяльных сістэм адліку K і K′ накіраваныя аднолькава, і сістэма K′ рухаецца адносна K са скорасцю V уздоўж восі x. Тады каардынаты ў гэтых дзвюх сістэмах звязаны наступнымі роўнасцямі:

x ′

=

x − V t

1 −

V

2

c

2

,

y ′

= y ,

z ′

= z ,

t ′

=

t − ( V

/

c

2

) x

1 −

V

2

c

2

,

{\displaystyle x’={\frac {x-Vt}{\sqrt {1-{\frac {V^{2}}{c^{2}}}}}},\quad y’=y,\quad z’=z,\quad t’={\frac {t-(V/c^{2})x}{\sqrt {1-{\frac {V^{2}}{c^{2}}}}}},}

\{\displaystyle x’=\{\frac \{x-Vt\}\{\sqrt \{1-\{\frac \{V^\{2\}\}\{c^\{2\}\}\}\}\}\},\quad y’=y,\quad z’=z,\quad t’=\{\frac \{t-(V/c^\{2\})x\}\{\sqrt \{1-\{\frac \{V^\{2\}\}\{c^\{2\}\}\}\}\}\},\} дзе x, y, z, t — каардынаты падзеі ў сістэме K; x′, y′, z′, t′ — каардынаты той жа падзеі ў сістэме K′; V — адносная скорасць дзвюх сістэм; c — скорасць святла ў вакууме.

Зваротныя формулы (пераход ад сістэмы K′ да K) можна атрымаць заменай V−V:

x

x ′

V

t ′

1 −

V

2

c

2

,

y

y ′

,

z

z ′

,

t

t ′

( V

/

c

2

)

x ′

1 −

V

2

c

2

.

{\displaystyle x={\frac {x’+Vt’}{\sqrt {1-{\frac {V^{2}}{c^{2}}}}}},\quad y=y’,\quad z=z’,\quad t={\frac {t’+(V/c^{2})x’}{\sqrt {1-{\frac {V^{2}}{c^{2}}}}}}.}

\{\displaystyle x=\{\frac \{x’+Vt’\}\{\sqrt \{1-\{\frac \{V^\{2\}\}\{c^\{2\}\}\}\}\}\},\quad y=y’,\quad z=z’,\quad t=\{\frac \{t’+(V/c^\{2\})x’\}\{\sqrt \{1-\{\frac \{V^\{2\}\}\{c^\{2\}\}\}\}\}\}.\} Пераўтварэнні Лорэнца пры

V ≪ c

{\displaystyle V\ll c}

\{\displaystyle V\ll c\} пераходзяць у пераўтварэнні Галілея. З пераўтварэнняў Лорэнца вынікае адноснасць даўжынь і прамежкаў часу, а таксама рэлятывісцкая формула складання скорасцей.

Гл. таксама

Літаратура

Тэмы гэтай старонкі (6):
Катэгорыя·Спецыяльная тэорыя адноснасці
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю з назвай артыкула
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю з нумарамі старонак
Катэгорыя·Сістэмы каардынат
Катэгорыя·Вікіпедыя·Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара
Катэгорыя·Прастора-час