Палітыка Беларусі

Рэспубліка Беларусь — унітарная дзяржава, форма кіравання — прэзідэнцкая рэспубліка.

Канстытуцыя

Асноўны артыкул: Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь была прынята 15 сакавіка 1994 г. на 13-й сесіі Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь 12-га склікання. Набыла сілу 30 красавіка 1994 з моманту яе апублікавання.

24 лістапада 1996 года Канстытуцыя была абноўлена і дапоўнена паводле вынікаў рэферэндуму. Істотная частка змен - пераразмеркаванне паўнамоцтваў на карысць выканаўчай улады і прэзідэнта, у прыватнасці.

Сучасная рэдакцыя Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь складаецца з прэамбулы, 9 раздзелаў, у якіх 8 глаў і 146 артыкулаў.

17 кастрычніка 2004 года на рэферэндуме з Канстытуцыі было выключана палажэнне, якое абмяжоўвае права адной асобы абірацца прэзідэнтам больш за на два тэрміны запар.

Глава дзяржавы

Главой беларускай дзяржавы з’яўляецца Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь. Яму дэлегаваны заканадаўчыя паўнамоцтвы на выданне дэкрэтаў і ўказаў, якія маюць сілу закона. Прэзідэнт абіраецца непасрэдна грамадзянамі на 5-гадовы тэрмін.

Выканаўчая ўлада

Найвышэйшым органам выканаўчай улады з’яўляецца Урад — Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь. Урад у сваёй дзейнасці падсправаздачны Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь і адказны перад Парламентам Рэспублікі Беларусь.

Гэты раздзел не завершаны. Вы дапаможаце праекту, выправіўшы і дапоўніўшы яго.

Заканадаўчая ўлада

Найвышэйшай заканадаўчай установай Беларусі ёсць Нацыянальны сход, які складаецца з Палаты прадстаўнікоў і Савета Рэспублікі. У Палаце прадстаўнікоў 110 дэпутатаў. Дэпутаты абіраюцца па мажарытарнай сістэме прамым усеагульным галасаваннем. Савет Рэспублікі абіраецца мясцовымі Саветамі — ад кожнай вобласці і горада Мінска абіраюцца па 8 членаў Савета Рэспублікі. 8 членаў Савета прызначаюцца прэзідэнтам — усяго 64 чалавека. Тэрмін паўнамоцтваў Нацыянальнага сходу — 4 года.

Гэты раздзел не завершаны. Вы дапаможаце праекту, выправіўшы і дапоўніўшы яго.

Судовая ўлада

Судовая ўлада ажыццяўляецца Вярхоўным судом, Вышэйшым гаспадарчым судом і Канстытуцыйным судом.

Сістэма судоў будуецца на прынцыпах тэрытарыяльнасці і спецыялізацыі. Яна складаецца з:

• Канстытуцыйнага Суда;

• Сістэмы судоў агульнай юрысдыкцыі.

Утварэнне надзвычайных судоў забараняецца.

Сістэма судоў агульнай юрысдыкцыі складаецца з:

• Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь;

• абласных (Мінскага гарадскога) судоў;

• эканамічных судоў абласцей (горада Мінска);

• раённых (гарадскіх) судоў.

Вярхоўны Суд Рэспублікі Беларусь ажыццяўляе правасуддзе і нагляд за судовай дзейнасцю агульных судоў.

Асобна вылучаецца пракуратура РБ мэта якой нагляд за дакладным і аднолькавым выкананнем законаў, дэкрэтаў, указаў, нарматыўных актаў:

Паколькі яна падначальваецца прэзідэнту Беларусі, то у нас яна частка выканаўчай сістэмы, хаця ёй ажыццяўляецца шэраг судовых і следчых дзеянняў: папярэдняе следства, абвінавачванне у судах і гд.

Адзіную і цэнтралізаваную сістэму органаў пракуратуры складаюць:

• Генеральная пракуратура Рэспублікі Беларусь;

• пракуратуры абласцей, горада Мінска, якія з’яўляюцца юрыдычнымі асобамі;

• пракуратуры раёнаў, раёнаў у гарадах, гарадоў;

• міжраённыя і прыраўнаваныя да іх транспартныя пракуратуры;

• іншыя дзяржаўныя арганізацыі, створаныя ў сістэме органаў пракуратуры па рашэнні Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Палітычныя партыі

Асноўны артыкул: Палітычныя партыі Беларусі На 2009 год у Беларусі афіцыйна зарэгістравана 15 палітычных партый[1], з іх у Палаце Прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь IV склікання прадстаўленыя дзве: Камуністычная партыя Беларусі і Беларуская аграрная партыя.

Гэты раздзел не завершаны. Вы дапаможаце праекту, выправіўшы і дапоўніўшы яго.

Унутраная палітыка

Асноўны артыкул: Унутраная палітыка Беларусі

Гэты раздзел артыкула яшчэ не напісаны. Паводле задумы аднаго з удзельнікаў Вікіпедыі, на гэтым месцы павінен размяшчацца спецыяльны раздзел. Вы можаце дапамагчы праекту, напісаўшы гэты раздзел.

Карупцыя

Асноўны артыкул: Карупцыя § Прававое рэгуляванне ў Рэспубліцы Беларусь Міжнароднае становішча і знешняя палітыка

Асноўны артыкул: Знешняя палітыка Беларусі Дзяржава з’яўляецца членам-заснавальнікам ААН, СНД, АДКБ, ЕўрАзЭС, Саюзнай дзяржавы, а таксама членам іншых міжнародных аб’яднанняў.

Гэты раздзел артыкула яшчэ не напісаны. Паводле задумы аднаго з удзельнікаў Вікіпедыі, на гэтым месцы павінен размяшчацца спецыяльны раздзел. Вы можаце дапамагчы праекту, напісаўшы гэты раздзел.

Гл. таксама

• Дзяржаўныя пасады Рэспублікі Беларусь
• Спіс дыпламатычных місій Беларусі
• Пашпарт грамадзяніна Беларусі

Зноскі

1. ↑ (руск.)  Сведения о политических партиях, зарегистрированных в Республике Беларусь // Министерство юстиции Республики Беларусь Архівавана 20 студзеня 2012.