wd wp Пошук: ⬜

Ежы Крупскі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Крупскі.

Ежы Крупскі польск.: Krupski Jerzy (*1472 г. - †1548 г.) – шляхціч, дыпламат і вайскавод, уладальнік шырокай нерухомасці і земляў (латыфундыяў) у Чырвонай Русі (Холмшчыне), спадчыннік маёнтка Крупэ і вотчыны Орхава [2]. Сенатар (дэпутат) Польшчы [3], кашталян г. Белз 1509 г., кашталян г. Львова ў 1515 г., ваявода г. Белз у 1533 г.. Ён быў дарадцам каралёў Яна-Ольбрахта (кароль Польшчы 1492—1501 гг.) І Жыгімонта Старога (кароль Польшчы 1506—1548 гг.).

Біяграфія

У 1472 г. - нарадзіўся ў маёнтку Орхава (уладальнікі Ян, Станіслаў, Мікалай Крупскі) ці Сабебор (уладальнікі Алехна, Сенка, Вашка Крупскі) на Холмшчыне Чырвонай Русі (з Акту XIX пра размежаванне Крупэ і Орхава ад Сабебора 1466—1470 гг.)[2].
у 1491—1492 гг. — у бітве з венграмі пад г. Кошыцэ і г. Прешов (цяпер — у Славакіі) выратаваў караля Яна-Ольбрахта ў баі аддаўшы яму свайго каня і меч пры пераследзе непрыяцеля.
У 1492 г., у паселішчы Крупэ на Холмшчыне заснаваў замак Крупэ [4], які захаваўся ў тым паселішчы і да цяпер. Удзельнічаў у бітве супраць Вугоршчыны поруч г. Кошыцэ і г. Прэшова (цяпер - у Славакіі) у 1491—1492 г.. Валодаў шырокаю ўласнасцю ў Чырвонай Русі. За ўласны рахунак рэстаўрыраваў замкі гарадоў г. Хелма і г. Белза. Быў дараднікам каралёў Яна I Ольбрахта і Жыгімонта I.
У 1507 г. пабудаваў у стылі позняга барока каталіцкую царкву ў мястэчку Орховек імя “святога Іаана V Міласцівага” для царкоўнага прыходу існага і цяпер, храм “Божай Маці Суцяшальніцы”. У 1610 г. ён прыналежаў манахам Аўгусцінцам, з 1947 г. прыналежыць Ордэну братоў меншых (Капуцынам). Падаў гарадское права мястэчку Орхово, уладальнікам якога быў.
1502—1507 г. - стараста г. Хелм, г. Белз, г. Гародла, г. Грубешаў [5]; Пасол (Амбасадар) Польшчы, камісар (дэпутат) дыпламатычнай службы караля Польшчы Жыгімонта I Старога пры пры атрыманні прысягі вернасці ад гаспадара Валахіі (Малдавіі) Багдана III Крывога ў 1509 г. для падпісання гандлёва-эканамічных адносінаў;
1513—1515 г. - кастэлян г. Белз;
1509 г. - канонік у г. Львоў і кашталян г. Львоў ў 1513-1515 г.;
1510 г. - стараста стараста г. Белз (лац.: Crupski Georgius capitaneus Belzensis)[6];
1514 г. - Пасол (Амбасадар) да султана Асманскай Турцыі Селіма I Явуза (Грознага) (1467—1520), падпісаў з ім “Трохгадоваю Дамову” (Дагавор);
У 1515 г. - кашталян г. Белз.
1518 г. - канонік г. Кракаўе і г. Белзе; рэстаўраваў за ўласны кошт замкі г. Холм і г. Белз.
Кіраваў староствамі г. Сокаль, г. Ратна. У 1519 г. атрымаў каралеўскі дакумент “Кансэнсус” на атрыманне стараства г. Белз і г. Сокаль для намесніка шляхціча Андрэя Тэчінскага ваяводы Кракаўскага[7];
1525 г. - ад імя Польшчы падпісаў Перамір’е з князямі Памераніі (паміж Гех, Барні і Жыгімонта I Старога), падпісаў перамір’е на сойме «Петракоўскім»;
1533 г. - ваявода г. Белз, пасля ваяводы Руськага шляхціча Яна Тэчінскага.
1493—1548 гг. - у складзе Камісіі Польскай Кароны з нагоды несправядлівасцяў літвінаў Вялікага Княства Літоўскага на Рускай зямлі[8][9].

Шлюбы і дзеці

Шляхціч Ежы Крупскі быў першым вядомым продкам герба “Корчак”.
Яго высакародная жонка была Малгажата родам з маёнтка Розвады (шлюб - каля 1490 г.[10]).
Яго дзеці: Станіслаў, Ян, Еранім, Крыштоф, Януш[11].

Крыніцы

с. 171, 205, 229, 260, 366, “Еластична спільнота (Подільська шляхта в другій половині XIV — 70-х гадах XVI століття)”, Віталій Михайловський (рецензент доктор історичних наук професор Володимир Александрович та ін.), вид. «Темпера» (рекомендовано до друку Вченою Радою), м. Київ, 2012 р. ISBN 978-617-569-060-4; (укр.)
Boniecki Adam, “Herbarz Polski”, Warszawa, 1908 r., cz. 1, Tom XII, str. 349-351; (польск.)
Niesieckiego Kaspra S. J., “Herbarz Polski”, w Lipsku, 1840 r., Tom V, str. 227, 396; (польск.)
Uruski Seweryn, “Rodzina Herbarz szlachty polskiej”, Poznań, 1997 r., Tom 8, str. 93; (польск.)
Paprockiego Bartosza, “Herby Rycerstwa Polskiego”, Kraków, 1858 r., str. 691 (LII); (польск.)
s. 418-419, T. 15, “Polski słownik biograficzny”, Kozłowska Zofia - Kubacki Stanisław (komplet XV/1-4), Przewodniczacy Rady Naukowej Boguslaw Lesnodorski, Wydawnictwo Ossolinskich, Wroclaw, 1970 r., ISBN 83-86301-01-5
Orgelbranda Samuela, “Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”, Warszawa, 1843 r., Tom IV, str. 729. (польск.)
str. 209 (str. 97) Nom. 8.3.1515-23.12.1532 (1514 r. MS IV cz.1 nr.2231, 23.12.1532 r. MS IV cz.2 nr.10521, MS IV cz.2 nr.16663, 26.5.1534 r. MS IV cz.3 nr.17551, 7.4.1533 r. MS IV cz.2 nr.16898: „Urzednicy grodzcy i ziemscy Lwowscy (w latach 1352-1783)”, Karol Maleczynski, we Lwowie, 1938 r. (польск.)
Volumina Constitutionem, T. 1 (1493-1549), Vol. 1 (1493-1526), Do druku przygot. W. Uruszczakin - Warszawa, 1996 r., S. 310 (польск.)

Спасылкі

pl:Orchówek (województwo lubelskie) (польск.)
pl:Orchowo (польск.)
pl:Parafia św. Jana Jałmużnika w Orchówku (польск.)
pl:Horodło (польск.)

Зноскі

1 2 Sejm-Wielki.pl Праверана 17 жніўня 2021.
1 2 Boniecki Adam, “Herbarz Polski”, Warszawa, 1908 r., cz. 1, Tom XII, str. 349 (Akta XIX) (польск.)
↑ Uruski Seweryn, “Rodzina Herbarz szlachty polskiej”, Poznań, 1997 r., Tom 8, str. 93
↑ Zamek Krupe (польск.)
↑ Boniecki Adam, “Herbarz Polski”, Warszawa, 1908 r., cz. 1, Tom XII, str. 349 (M.7 f.346 i 20 f.41) (польск.)
↑ “Acta Alexandri Regis Poloniae, Magni Ducis Lithuaniae etc.” (1501-1506), str. 592 /510(302)/ (лац.)
↑ Boniecki Adam, “Herbarz Polski”, Warszawa, 1908 r., cz.1, Tom XII, str. 349 (Inw.Arch.Kor., M.33 f.576 i 35 f.40) (польск.)
↑ с. 260, “Еластична спільнота (Подільська шляхта в другій половині XIV — 70-х гадах XVI століття)”, Віталій Михайловський (рецензент доктор історичних наук професор Володимир Александрович та ін.), вид. «Темпера» (рекомендовано до друку Вченою Радою), м. Київ, 2012 р. ISBN 978-617-569-060-4 (укр.)
↑ Volumina Constitutionem, T. 1 (1493-1549), Vol. 1 (1493-1526), Do druku przygot. W. Uruszczakin - Warszawa, 1996 r., S. 310 (польск.)
↑ Jerzy Krupski z Krupego h. Korczak (ID: 12.527.11) (польск.)
↑ Boniecki Adam, “Herbarz Polski”, Warszawa, 1908 r., cz.1, Tom XII, str. 349 (M.55 f.15) (польск.)